Chương 4

Hóa 11

ĐẠI CƯƠNG VỀ HÓA HỌC HỮU CƠ

Chương 5

HIĐROCACBON NO

Chương 6

HIĐROCACBON KHÔNG NO

Chương 2

NITƠ - PHOTPHO

Chương 1

SỰ ĐIỆN LI

Chương 9

ANĐEHIT – XETON – AXIT CACBOXYLIC

Chương 3

CACBON - SILIC

Chương 7

HIĐROCACBON THƠM, NGUỒN HIĐROCACBON THIÊN NHIÊN, HỆ THỐNG HÓA VỀ HIDDROCACBON

Chương 8

DẪN XUẤT HALOGEN – ANCOL – PHENOL

<h2 style="text-align:center;">BÀI 3. SỰ ĐIỆN LI CỦA NƯỚC, PH. CHẤT CHỈ THỊ AXIT-BAZƠ</h2>&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>I. SỰ ĐIỆN LI CỦA NƯỚC</h3>Thực nghiệm cho thấy, nước là chất điện li cực yếu:H2O ⇌ H+ + OH-Þ Tích số ion của nước: KH2O = [H+].[OH-] =10-14 M (đo ở 25oC)<h3>II. Ý NGHĨA TÍCH SỐ ION CỦA NƯỚC</h3>- Môi trường trung tính có : [H+] = [OH–] ;- Môi trường axit có : [H+] &gt; [OH–] ;- Môi trường bazơ có : [H+] &lt; [OH–] ;<h3>III. KHÁI NIỆM VỀ PH. CHẤT CHỈ THỊ AXIT – BAZƠ</h3>1. Khái niệm về pH- Để đánh giá độ kiềm, độ axit của dung dịch có thể dựa vào [H+].- Để tránh ghi giá trị [H+] với số mũ âm, ng­ười ta dùng gía trị pH với quy ư­ớc:pH = - lg[H+]Khi đó ta có các trường hợp:+ pH = 7 (hay [H+] = 10-7) môi tr­ường trung tính.+ pH &lt; 7 (hay [H+] &gt; 10-7) môi tr­ường axit.+ pH &gt; 7 (hay [H+] &lt; 10-7) môi trư­ờng kiềm.2. Chất chỉ thị axit-bazơ- Chất chỉ thị axit bazơ là chất có màu biến đổi phụ thuộc vào giá trị pH của dung dịch.- Dựa vào sự chuyển màu của giấy quỳ và dung dịch phenolphtalein xác định được môi trường của dung dịch, dựa vào màu của giấy chỉ thị vạn năng có thể xác định được gần đúng giá trị pH của dung dịch.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/small_Hoa11_HKI_02_8484eec7bd.png?811059.6749999968" alt=""><h2>B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>Một số công thức thường sử dụng trong quá trình tính pH của dung dịch:-Tính pH dung dịch axit: pH = -log [ H+ ]- Tính pH của dung dịch bazo: pH = 14 – pOH = 14 – [– lg([OH-])] = 14 + lg([OH-])- Công thức cần ghi nhớ thêm: [H+][OH−] = 10-14<h2 style="text-align:justify;">C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 14 SGK Hóa học 11):</h3>Tích số ion của nước là gì và bằng bao nhiêu ở 25oC?Hướng dẫn giải:Tích số ion của nước là tích số của nồng độ H+ và nồng độ OH– ([H+][OH–]) trong nước và cả trong các dung dịch loãng của các chất khác nhau.Tích số ion của nước (ở 25oC) là [H+][OH–] = 10-14.<h3>Bài 2 (trang 14 SGK Hóa học 11):</h3>Phát biểu định nghĩa môi trường axit, trung tính và kiềm theo nồng độ H+ và pH?Hướng dẫn giải:– Môi trường axit là môi trường trong đó [H+] &gt; [OH–] hay [H+] &gt; 10-7 M hoặc pH &lt; 7.– Môi trường trung tính là môi trường trong đó [H+] = [OH–] = 10-7 M hoặc pH = 7.– Môi trường kiềm là môi trường trong đó [H+] &lt; [OH–] hay [H+] &lt; 10-7 MM hoặc pH &gt; 7.<h3>Bài 3 (trang 14 SGK Hóa học 11):</h3>Chất chỉ thị axit – bazơ là gì? Hãy cho biết màu của quỳ tím và phenolphtalein trong các khoảng pH khác nhau?Hướng dẫn giải:Chất chỉ thị axit –bazơ là chất có màu biến đổi phụ thuộc vào giá trị pH của dung dịch.Màu của quỳ tím trong các khoảng pH khác nhau:<figure class="table" style="width:611px;"><table style="background-color:white;"><tbody><tr><td style="background-color:white;border:1px solid #d2d2d2;">pH</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top:1px solid #d2d2d2;width:133px;">pH ≤ 6</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top:1px solid #d2d2d2;width:174px;">6 &lt; pH &lt; 8</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top:1px solid #d2d2d2;width:168px;">pH ≥ 8</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left:1px solid #d2d2d2;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;">Quỳ tím</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:133px;">Đỏ</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:174px;">Tím</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:168px;">Xanh</td></tr></tbody></table></figure>Màu của phenolphtalien trong các khoảng pH khác nhau:<figure class="table" style="width:606px;"><table style="background-color:white;"><tbody><tr><td style="background-color:white;border:1px solid #d2d2d2;width:126px;">pH</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top:1px solid #d2d2d2;width:240px;">pH &lt; 8,3</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top:1px solid #d2d2d2;width:240px;">8,3 ≤ pH ≤ 10</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left:1px solid #d2d2d2;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:126px;">Phenolphtalien</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:240px;">Không màu</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:240px;">Hồng</td></tr></tbody></table></figure><h3>Bài 4 (trang 14 SGK Hóa học 11):</h3>Một dung dịch có [OH– ]= 1,5.10-5M. Môi trường của dung dịch này là:A. Axit ; C. Kiềm.B. Trung tính ; D. Không xác định được.Hướng dẫn giải:Chọn C.Ta có nồng độ H+: [H+] = 10-14/ (1,5. 10-5 ) =6,6.10-10 M=&gt; [H+] &lt; [OH-] hay [H+] &lt; 1,0.10-7M vì vậy dung dịch có môi trường kiềm.<h3>Bài 5 (trang 14 SGK Hóa học 11):</h3>Tính nồng độ H+, OH– và pH của dung dịch HCl 0,10M và dung dịch NaOH 0,010M?Hướng dẫn giải:- Với dung dịch HCl 0,1M:HCl → H+ + Cl–0,1M ® 0,1M⇒ [H+] = 0,1M. Vậy pH của dung dịch là: pH = - lg 0,1 = 1.- Với dung dịch NaOH:NaOH → Na+ + OH–0,01M ® 0,01M=&gt; [OH–] = 0,01M =&gt; [H+] = 10-14/0,01 =10-12MVậy pH của dung dịch là :pH = -lg 10-12 = 12.<h3>Bài 6 (trang 14 SGK Hóa học 11):</h3>Dung dịch HCl 0,010M, tích số ion của nước là:A. [H+][OH– ] &gt; 1,0.10-14 ;B. [H+ ][OH– ] = 1,0.10-14C. [H+][OH– ] &lt; 1,0.10-14 ;D. Không xác định đượcHướng dẫn giải:Chọn B.&nbsp;Trên đây là gợi ý giải bài tập Hóa 11 bài Sự điện li của nước, pH. Chất chỉ thị axit-bazơ do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc các bạn học tập vui vẻ&nbsp;

Sự điện li của nước, pH. Chất chỉ thị axit-bazơ

Bài 3

<h2 style="text-align:center;">BÀI 1. SỰ ĐIỆN LI</h2><h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>I. MỘT SỐ KHÁI NIỆM</h3>- Thí nghiệm:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/small_Hoa11_HKI_01_b6976e1fbd.png?511562.92500000563" alt="">Dung dịch dẫn điện được là do trong dung dịch của chúng có các hạt mang điện tích chuyển động tự do được gọi là các ion.- Sự điện li là quá trình phân li các chất trong nước hoặc khi nóng chảy thành ion.- Chất điện li là những chất khi tan trong nước phân li ra ion.- Axit, bazơ, muối đều là những chất điện li.<h3>II. PHÂN LOẠI</h3>- Chất điện li mạnh là chất khi tan trong nước, các phân tử hòa tan phân li hoàn toàn.Các axit mạnh, bazơ mạnh và hầu hết các muối là chất điện li mạnh.Ví dụ:Na2SO4 → 2Na+ + SO42-KOH → K+ + OH-HNO3 → H+ + NO3–- Chất điện li yếu là chất khi tan trong nước, số phân tử hòa tan phân li một phần, phần còn lại vẫn tồn tại dưới dạng phân tử trong dung dịch.Các axit yếu, bazơ yếu và một số muối là chất điện li yếu.Ví dụ: CH3COOH \(\rightleftarrows\) CH3COO- + H+<h2 style="text-align:justify;">B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>Phương pháp tính nồng độ mol của các ion trong dung dịch khi biết nồng độ mol của chất:Bước 1: Viết quá trình phân li của chấtBước 2: Sử dụng cách tính theo phương trình phản ứng để từ nồng độ mol của chất tính được nồng độ mol của các ion.<h2 style="text-align:justify;">C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 7 SGK Hóa học 11):</h3>Các dung dịch axit như HCl, bazơ như NaOH và muối như NaCl dẫn điện được, còn các dung dịch như ancol etylic, saccarozơ, glixerol không dẫn điện được là do nguyên nhân gì?Hướng dẫn giải:Trong dung dịch: các axit, các bazơ, các muối phân li ra các ion dương và ion âm, các ion chuyển động tự do nên dung dịch của chúng có khả năng dẫn điện.HCl → H+ + Cl–NaOH → Na+ + OH–NaCl → Na+ + Cl–Còn các dung dịch như ancol etylic, đường saccarazơ, glixerol không dẫn điện vì trong dung dịch chúng không phân li ra các ion dương và ion âm.<h3>Bài 2 (trang 7 SGK Hóa học 11):</h3>Sự điện li, chất điện li là gì? Những loại chất nào là chất điện li? Thế nào là chất điện li mạnh, chất điện li yếu? Lấy thí dụ và viết phương trình điện li của chúng?Hướng dẫn giải:– Sự điện li là sự phân li thành các cation (ion dương) và anion (ion âm) của phân tử chất điện li khi tan trong nước.– Chất điện li là những chất tan trong nước và tạo thành dung dịch dẫn được điện.– Các chất là chất điện li như axit, các bazơ, các muối tan được trong nước.– Chất điện li mạnh là những chất khi tan trong nước các phân tử hoà tan đều phân li ra ion.Thí dụ:H2SO4 → 2H+ + SO42-KOH → K+ + OH–Na2SO4 → 2Na+ + SO42-– Chất điện li yếu là những chất khi tan trong nước chỉ có một phần số phân tử hoà tan phân li ra ion, phần còn lại vẫn tồn tại dưới dạng phân tử trong dung dịch.Thí dụ:H2S ⇌ H+ + HS–<h3>Bài 3 (trang 7 SGK Hóa học 11):</h3>Viết phương trình điện li của những chất sau:a. Các chất điện li mạnh: Ba(NO3)2 0.10 M; HNO3 0,020 M; KOH 0,010 M. Tính nồng độ mol của từng ion trong dung dịch.b. Các chất điện li yếu HClO; HNO2.Hướng dẫn giải:a) Các chất điện li mạnh phân li hoàn toàn nên phương trình điện li và nồng độ các ion trong dung dịch như sau:Ba(NO3)2 → Ba2+ + 2NO3– 0,01M ® 0,10M ® 0,20MHNO3 → H+ + NO3– 0,020M ® 0,020M ® 0,020MKOH → K+ + OH- 0,010M ® 0,010M ® 0,010Mb) Các chất điện li yếu phân li không hoàn toàn nên phương trình điện li như sau:HClO ⇌ H+ + ClO–HNO2 ⇌ H+ + NO2–<h3>Bài 4 (trang 7 SGK Hóa học 11):</h3>Chọn câu trả lới đúng trong các câu sau đây:Dung dịch chất điện li dẫn được điện là do:A. Sự dịch chuyển của các electron.B. Sự dịch chuyển của các cation.C. Sự dịch chuyển của các phân tử hoà tan.D. Sự dịch chuyển của cả cation và anion.Hướng dẫn giải:Chọn D.<h3>Bài 5 (trang 7 SGK Hóa học 11):</h3>Chất nào sau đây không dẫn điện được?A. KCl rắn, khan.B. CaCl2 nóng chảy.C. NaOH nóng chảy.D. HBr hoà tan trong nước.Hướng dẫn giải:Chọn A&nbsp;Trên đây là gợi ý giải bài tập Hóa 11 bài Sự điện li do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc các bạn học tập vui vẻ

Sự điện li

Bài 1

<h2 style="text-align:center;">BÀI 5. LUYỆN TẬP : AXIT, BAZƠ VÀ MUỐI. PHẢN ỨNG TRAO ĐỔI ION TRONG DUNG DỊCH CÁC CHẤT ĐIỆN LI</h2>&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2>1. Axit là chất khi tan trong nước phân li ra ion H+.2. Bazơ là những chất khi tan trong nước phân li ra ion OH-3. Hiđroxit lưỡng tính khi tan trong nước vừa có thể phân li như axit vừa phân li như bazơ.4. Hầu hết các muối khi tan trong nước, điện li hoàn toàn ra cation kim loại (hoặc cation NH4+) và anion gốc axit.Nếu gốc axit còn chứa hiđro có tính axit, thì gốc đó điện li yếu ra cation H+ và anion gốc axit.5. Tích số ion của nước là KH2O = [H+].[OH-] = l,0.10-14(ở 25°C). Nó là hằng số trong nước cũng như trong dung dịch loãng của các chất khác nhau.6. Giá trị [H+] và pH đặc trưng cho các môi trường :- Môi trường trung tính : [H+] = 10-7 M hay pH = 7,0- Môi trường axit : [H+] &gt; 10-7 M hay pH &lt; 7,0- Môi trường kiềm : [H+] &lt; 10-7 M hay pH &gt; 7,07. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li chỉ xảy ra khi có ít nhất một trong các điều kiện sau :a) Tạo thành chất kết tủa.b) Tạo thành chất điện li yếu.c) Tạo thành chất khí.8. Phương trình ion rút gọn cho biết bản chất của phản ứng trong dung dịch các chất điện li. Trong phương trình ion rút gọn của phản ứng, người ta lược bỏ những ion không tham gia phản ứng. Còn những chất kết tủa, điện li yếu, chất khí được giữ nguyên dưới dạng phân tử.<h2 style="text-align:justify;">B. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 22 SGK Hóa học 11):</h3>Viết phương trình điện li của các chất sau: K2S, Na2HPO4, NaH2PO4, Pb(OH)2, HBrO, HF, HClO4.Hướng dẫn giải:a. K2S → 2K+ + S2-b.Na2HPO4 → 2Na+ + HPO42-HPO42- ⇆ H+ + PO43-c.NaH2PO4 → Na+ + H2PO4–H2PO4– ⇆ H+ + HPO42-HPO42- ⇆ H+ + PO43-d.Pb(OH)2 ⇆ Pb2+ + 2OH–Hoặc H2PbO2 ⇆ 2H+ + PbO22-e. HBrO ⇆ H+ + BrO–g. HF ⇆ H+ + F–h. HClO4 ⇆ H+ + ClO4–<h3>Bài 2 (trang 22 SGK Hóa học 11):</h3>Một dung dịch có [H+] = 0,010 M. Tính [OH–] và pH của dung dịch. Môi trường của dung dịch này là axit, trung tính hay kiềm? Hãy cho biết màu của quỳ trong dung dịch này?Hướng dẫn giải:Ta có [H+] = 1,0.10-2 M thì pH = -lg [H+] = 2 và [OH-] = 1,0 . 10-12 M.=&gt;Dung dịch có pH &lt; 7 . Vậy dung dịch có môi trường axit và làm quỳ chuyển đỏ.<h3>Bài 3 (trang 22 SGK Hóa học 11):</h3>Một dung dịch có pH = 9,0. Tính nồng độ mol của H+ và OH– trong dung dịch? Hãy cho biết màu của phenolphtalein trong dung dịch này?Hướng dẫn giải:Ta có dung dịch có pH = 9,0=&gt;[H+] = 10-pH= 10-9 M và [OH- ] = 10-14/10-9= 10-5M.Vậy dung dịch có môi trường kiểm. Trong dung dịch kiềm thì phenolphtalein có màu hồng.<h3>Bài 4 (trang 22 SGK Hóa học 11):</h3>Viết phương trình phân tử và ion rút gọn của các phản ứng (nếu có) xảy ra trong dung dịch các cặp chất sau:a. Na2CO3 + Ca(NO3)2b. FeSO4 + NaOH (loãng)c. NaHCO3 + HCld. NaHCO3+ NaOHe. K2CO3 + NaClg. Pb(OH)2(r) + HNO3h. Pb(OH)2(r) + NaOHi. CuSO4 + Na2SHướng dẫn giải:a.Na2CO3 + Ca(NO3)2 → 2NaNO3 + CaCO3Ca2+ + CO32- → CaCO3↓b.FeSO4 + 2NaOH (loãng) → Fe(OH)2↓ + Na2SO4Fe2+ + 2OH– → Fe(OH)2↓c.NaHCO3 + HCl → NaCl + H2O + CO2↑H+ + HCO3– → H2O + CO2↑d.NaHCO3 + NaOH → Na2CO3 + H2OHCO3– + OH– → CO32- + H2Oe. K2CO3 + NaCl Không có phản ứngg.Pb(OH)2 (r) + 2HNO3 → Pb(NO3)2 + 2H2OPb(OH)2 (r) + 2H+ → Pb2+ + 2H2Oh.Pb(OH)2 (r) + 2NaOH → Na2PbO2 + 2H2OPb(OH)2 (r) + 2OH– → PbO22- + 2H2Oi.CuSO4 + Na2S → CuS + Na2SO4Cu2+ + S2- → CuS<h3>Bài 5 (trang 23 SGK Hóa học 11):</h3>Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch chất điện li chỉ xảy ra khi:A. Các chất phản ứng phải là những chất dễ tan.B. Các chất phản ứng phải là những chất điện li mạnh.C. Một số ion trong dung dịch kết hợp được với nhau làm giảm nồng độ ion của chúng.D. Phản ứng không phải là thuận nghịch.Hãy chọn câu trả lời đúng.Hướng dẫn giải:Chọn C.<h3>Bài 6 (trang 23 SGK Hóa học 11):</h3>Kết tủa CdS được tạo thành bằng dung dịch các cặp chất nào dưới đây:A. CdCl2 + NaOHB. Cd(NO3)2 + H2SC. Cd(NO3)2 + HClD. CdCl2 + Na2SO4Hướng dẫn giải:Chọn B.Cd(NO3)2 + H2S → CdS↓ + 2HNO3<h3>Bài 7 (trang 23 SGK Hóa học 11):</h3>Viết phương trình hoá học (dưới dạng phân tử và ion rút gọn) của phản ứng trao đổi ion trong dung dịch tạo thành từng chất kết tủa sau:Cr(OH)3 ; Al(OH)3; Ni(OH)2Hướng dẫn giải:1.CrCl3 + 3NaOH (đủ) → Cr(OH)3 ↓ + 3 NaClCr3+ + 3OH– → Cr(OH)3 ↓2.AlCl3 + 3NaOH (đủ) → Al(OH)3 ↓ + 3 NaClAl3+ + 3OH– → Al(OH)3 ↓3.Ni(NO3)2 + 2NaOH → Ni(OH)2 ↓ + 2NaNO3Ni2+ + 2OH– → Ni(OH)2 ↓&nbsp;Trên đây là gợi ý giải bài tập Hóa 11 bài Luyện tập : axit, bazơ và muối. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc các bạn học tập vui vẻ

Luyện tập : axit, bazơ và muối. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li

Bài 5

Luyện tập: axit, bazơ và muối. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li

<h2 style="text-align:center;">BÀI 4. PHẢN ỨNG TRAO ĐỔI ION TRONG DUNG DỊCH CÁC CHẤT ĐIỆN LI</h2>&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>1. Bản chất của phản ứng xảy ra trong dung dịch các chất điện li</h3>Bản chất của phản ứng xảy ra trong dung dịch các chất điện li là phản ứng giữa các ion.<h3>2. Điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li</h3>Điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li là trong sản phẩm phản ứng phải có ít nhất một trong các chất: kết tủa, bay hơi, điện li yếu.- Ví dụ trường hợp tạo kết tủa:AgNO3 + HCl → AgCl + HNO3- Ví dụ trường hợp tạo chất khí :2HCl + Na2CO3 → 2NaCl + CO2 ↑ + H2O- Ví dụ trường hợp tạo chất điện li yếu :HCl + CH3COONa → CH3COOH + NaCl<h3>3. Cách viết phương trình ion thu gọn</h3>- Bước 1: Viết phương trình phản ứng dạng phân tửNa2CO3 + BaCl2 → BaCO3 + 2NaCl- Bước 2: Viết phương trình phản ứng dạng ion (Các chất điện li mạnh viết dạng ion, các chất điện li yếu, kết tủa, chất khí viết dạng phân tử)2Na+ + CO32- + Ba2+ + 2Cl- → BaCO3 + 2Na+ + 2Cl-- Bước 3: Viết phương trình phản ứng dạng ion thu gọn (bỏ các ion giống nhau ớ hai vế):Ba2++ CO32- → BaCO3↓<h2 style="text-align:justify;">B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>Phương pháp viết phương trình ion thu gọn của phản ứng:- Bước 1: Viết phương trình phản ứng dạng phân tửAgNO3 + HCl → AgCl + HNO3- Bước 2: Viết phương trình phản ứng dạng ion (Các chất điện li mạnh viết dạng ion, các chất điện li yếu, kết tủa, chất khí viết dạng phân tử)Ag+ + NO3- + H+ + Cl- → AgCl ¯ + NO3- + H+- Bước 3: Viết phương trình phản ứng dạng ion thu gọn (bỏ các ion giống nhau ớ hai vế):Ag+ + Cl– → AgCl¯<h2 style="text-align:justify;">C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 20 SGK Hóa học 11):</h3>Điều kiện để xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch chất điện li là gì? Lấy các ví dụ minh hoạ?Hướng dẫn giải:Điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li là trong sản phẩm phản ứng phải có ít nhất một trong các chất: kết tủa, bay hơi, điện li yếu.– Sau phản ứng tạo thành chất kết tủaNa2CO3 + CaCl2 → 2NaCl + CaCO3 ↓– Sau phản ứng tạo thành chất dễ bay hơiNa2S + 2HCl → 2NaCl + H2S ↑– Sau phản ứng tạo thành chất điện li yếu2CH3COONa +H2SO4 → 2CH3COOH + Na2SO4<h3>Bài 2 (trang 20 SGK Hóa học 11):</h3>Tại sao các phản ứng giữa dung dịch axit và hiđroxit có tính bazơ và phản ứng với muối cacbonat và dung dịch axit rất dễ xảy ra?Hướng dẫn giải:– Sản phẩm của phản ứng giữa dung dịch axit và hiđroxit bazơ là muối và nước (H2O), mà nước là chất điện li yếu nên thỏa mãn điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li.Mg(OH)2 + 2HCl → MgCl2 + 2H2O– Sản phẩm của phản ứng giữa muối cacbonat và dung dịch axit là muối mới, và axit cacbonic (H2CO3) rất yếu, dễ dàng bị phân huỷ thành nước (H2O và khí cacbonic (CO2) Vậy sản phẩm cuối cùng sau phản ứng có chất dễ bay hơi (CO2) và chất điện li yếu (H2O) nên thỏa mãn điều kiện xảy ra phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li.CaCO3 + 2HCl → CaCl2 + CO2↑ + H2O<h3>Bài 3 (trang 20 SGK Hóa học 11):</h3>Lấy một số thí dụ chứng minh: bản chất của phản ứng trong dung dịch điện li là phản ứng giữa các ion?Hướng dẫn giải:Ví dụ 1:AgNO3 + NaCl → AgCl ↓ + NaNO3Ag+ + NO3– + Na+ + Cl– → AgCl ↓ + NO3– + Na+Ag+ + Cl– → AgCl ↓Ví dụ 2:Na2SO3 + 2HCl → 2 NaCl + H2O + SO2 ↑2Na+ + SO32- + 2H+ + 2Cl– → 2Na+ + 2Cl– + H2O + SO2 ↑2H+ + SO32- → H2O + SO2 ↑<h3>Bài 4 (trang 20 SGK Hóa học 11):</h3>Phương trình ion rút gọn của phản ứng cho biết:A. Những ion nào tồn tại trong dung dịch.B. Nồng độ những ion nào trong dung dịch là lớn nhất.C. Bản chất của phản ứng trong dung dịch các chất điện li.D. Không tồn tại phân tử trong dung dịch các chất điện li.Hướng dẫn giải:Chọn C.<h3>Bài 5 (trang 20 SGK Hóa học 11):</h3>Viết phương trình phân tử và phương trình ion rút gọn của các phản ứng (nếu có) xảy ra trong dung dịch giữa các cặp chất sau:a. Fe2(SO4)3 + NaOHb. NH4Cl + AgNO3c. NaF + HCld. MgCl2 + KNO3e. FeS (r) + 2HClg. HClO + KOHHướng dẫn giải:a. Fe2(SO4)3 + 6NaOH → 3 Na2SO4 + 2Fe(OH)3 ↓Fe3+ + 3OH– → Fe(OH)3 ↓b. NH4Cl + AgNO3 → NH4NO3 + AgCl ↓Ag+ + Cl– → AgCl ↓c. NaF + HCl → NaCl + HFH+ + F+ → HFd. MgCl2 + KNO3 → Không có phản ứnge. FeS (r) +2HCl → FeCl2 + H2S ↑FeS (r) + 2H+ → Fe2+ + H2S ↑g. HClO +KOH → KClO + H2OHClO + OH– → H2O + ClO–<h3>Bài 6 (trang 20 SGK Hóa học 11):</h3>Phản ứng nào dưới đây xảy ra trong dung dịch tạo kết tủa Fe(OH)3?A. FeSO4 + KMnO4 + H2SO4B. Fe2(SO4)3 + KIC. Fe(NO3)3 + FeD. Fe(NO3)3 + KOHHướng dẫn giải:Chọn D.<h3>Bài 7 (trang 20 SGK Hóa học 11):</h3>Lấy thí dụ và viết các phương trình hoá học dưới dạng phân tử và ion rút gọn cho phản ứng sau:a. Tạo thành chất kết tủab. Tạo thành chất điện li yếuc. Tạo thành chất khíHướng dẫn giải:a.Tạo thành chất kết tủa:AgNO3 + HCl → AgCl + HNO3Ag+ + Cl– → AgClb. Tạo thành chất điện li yếu:2CH3COONa + H2SO4 → 2CH3COOH + Na2SO4CH3COO– + H+ → CH3COOHc. Tạo thành chất khí:FeS + 2HCl → FeCl2 + H2SFeS + 2H+ → Fe2+ + H2STrên đây là gợi ý giải bài tập Hóa 11 bài Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc các bạn học tập vui vẻ

Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li

Bài 4

<h2 style="text-align:center;">BÀI 7. NITƠ</h2><h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>1. VỊ TRÍ VÀ CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ</h3>- Trong bảng tuần hoàn nitơ nằm ở ô thứ 7, nhóm VA, chu kì 2.- Cấu hình electron lớp ngoài cùng là 2s22p3.- Công thức cấu tạo của phân tử N2: N ≡ N. Liên kết ba giữa hai nguyên tử nitơ bền nên ở điều kiện thường nitơ tương đối trơ và khó tham gia phản ứng hóa học.<h3>2. VỀ TÍNH CHẤT VẬT LÍ</h3>Ở điều kiện thường nitơ là khí không màu, không mùi, không vị, hơi nhẹ hơn không khí, hóa lỏng ở -196oC; không tan trong nước; không duy trì sự sống, sự cháy.<h3>3. TÍNH CHẤT HÓA HỌC</h3>Nitơ khá trơ ở nhiệt độ thường, nhưng hoạt động hơn ở nhiệt độ cao. Tính chất hóa học đặc trưng của nitơ:- Tính oxi hóa+ Tác dụng với kim loại:6Li + N2 → 2Li3NỞ nhiệt độ cao, nitơ tác dụng với nhiều kim loại.3Mg + N2 → Mg3N2 magie nitrua+ Tác dụng với hidro:N2(k) + 3H2(k) <img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_03_da515c84b5.png?1704104.9499999937" alt=""> 2NH3(k)- Tính khửNito thể hiện tính khử khi tác dụng với chất có độ âm điện lớn hơn:+ Ở nhiệt độ cao (3000oC) Nitơ phản ứng với oxi tạo nitơ monoxit.N2 + O2 <img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_04_798cd67e9f.png?1704103.0849999953" alt=""> 2NO (không màu)+ Ở điều kiện thường, nitơ monoxit tác dụng với oxi không khí tạo nitơ đioxit màu nâu đỏ.2NO + O2 → 2NO2<h3>5. ĐIỀU CHẾ:</h3>- Trong công nghiệp: Chưng cất phân đoạn không khí lỏng.- Trong phòng thí nghiệm:NH4NO2 \(\xrightarrow{{{t}^{0}}}\) N2 + 2H2OHoặc: NH4Cl + NaNO2 \(\xrightarrow{{{t}^{0}}}\) N2 + 2H2O + NaCl<h3>6. ỨNG DỤNG:</h3>- Nguyên tố nitơ là thành phần dinh dưỡng chính của thực vật.- Trong công nghiệp: dùng để tổng hợp NH3, HNO3, phân đạm,…<h2 style="text-align:justify;">B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>Phương pháp giải bài tập liên quan đến hiệu suất phản ứng- Công thức tính hiệu suất theo chất sản phẩm: H=\(\frac{{{m}_{tt}}}{{{m}_{lt}}}\).100%- Công thức tính hiệu suất theo chất tham gia: H=\(\frac{{{m}_{lt}}}{{{m}_{tt}}}\).100%Trong đó:mtt là khối lượng thực tế của chất thường được cung cấp trong đề bài.mlt là khối lượng lý thuyết của chất thường được tính theo phương trình phản ứng.<h2 style="text-align:justify;">C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 31 SGK Hóa 11):</h3>Trình bày cấu tạo của phân tử N2? Vì sao ở điều kiện thường nitơ là một chất trơ? Ở điều kiện nào nitơ trở nên hoạt động hơn?Hướng dẫn giải:– Công thức cấu tạo của phân tử nitơ: N ≡ N. Giữa hai nguyên tử N trong phân tử N2 hình thành một liên kết ba bền vững.– Ở điều kiện thường nitơ là chất trơ vì có lên kết ba bền vững giữa hai nguyên tử.– Ở nhiệt độ cao nitơ trở nên hoạt động hơn.<h3>Bài 2 (trang 31 SGK Hóa 11):</h3>Nitơ không duy trì sự hô hấp, nitơ có phải khí độc không?Hướng dẫn giải:Nitơ không phải là khí độc mặc dù không duy trì sự hô hấp và sự cháy.<h3>Bài 3 (trang 31 SGK Hóa 11):</h3>a. Tìm các cặp công thức đúng của liti nitrua và nhôm nitrua:A. LiN3 và Al3NB. Li3N và AlNC. Li2N3 và Al2N3D. Li3N2 và Al3N2b. Viết phương trình hoá học của phản ứng tạo thành liti nitrua và nhóm nitrua khi cho liti và nhôm tác dụng trực tiếp với nitơ. Trong các phản ứng này nitơ là chất oxi hoá hay chất khử?Hướng dẫn giải:a) Chọn B.b) Trong 2 phản ứng này nitơ là chất oxi hóa:6Li + N2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) 2 Li3N2 Al + N2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) 2 AlN<h3>Bài 4 (trang 31 SGK Hóa 11):</h3>Nguyên tố nitơ có số oxi hoá là bao nhiêu trong các hợp chất sau: NO, NO2, NH3, NH4Cl, N2O, N2O3, N2O5, Mg3N2?Hướng dẫn giải:Trong các hợp chất trên, số oxi hoá của nitơ lần lượt là: +2, +4, -3, -3, +1, +3, +5, -3.<h3>Bài 5 (trang 31 SGK Hóa 11):</h3>Cần bao nhiêu lít khí nitơ và khí hiđro để điều chế được 67,2 lit khí amoniac? Biết rằng thể tích của các khí đề được đo ở cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất và hiệu suất của phản ứng là 25%?Hướng dẫn giải:N2 + 3H2 <img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_03_da515c84b5.png?1704104.9499999937" alt=""> 2 NH3Từ phương trình trên Þ Thể tích N2 là: VN2 = (1/2).VNH3 = (1/2).67,2 = 33,6 lít.Thể tích H2 là: VH2 = (3/2).VNH3 = (3/2).67,2 lít.Hiệu suất là 25% nên thực tế :VN2 = 33,6/25% = 134,4 lít .VH2 = [(3/2).67,2]/25% = 403,2 lít.&nbsp;Trên đây là gợi ý giải bài tập Hóa 11 bài Nitơ do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc các bạn học tập vui vẻ&nbsp;

Nitơ

Bài 7

<h2 style="text-align:center;">BÀI 6. BÀI THỰC HÀNH 1: TÍNH AXIT-BAZƠ. PHẢN ỨNG TRAO ĐỔI ION TRONG DUNG DỊCH CÁC CHẤT ĐIỆN LI</h2>&nbsp;<h2>Thí nghiệm 1 (trang 24 SGK Hóa 11): Tính axit – bazơ</h2><h3>– Cách tiến hành thí nghiệm:</h3>+ Đặt một mẩu giấy chỉ thị pH lên mặt kính đồng hồ. Nhỏ lên mẩu giấy đó một giọt dung dịch HCl 0,10M.+ So sánh màu của mẩu giấy với mẫu chuẩn để biết giá trị pH.+ Làm tương tự như trên, nhưng thay dung dịch HCl lần lượt bằng từng dung dịch sau : CH3COOH 0,10M; NaOH 0,10M; NH3 0,10M. Giải thích.<h3>– Hiện tượng và giải thích:</h3>+ Nhỏ dung dịch HCl 0,1M lên mẫu giấy pH, giấy chuyển sang màu ứng với pH = 1: Môi trường axít mạnh.+ Thay dung dịch HCl bằng dung dịch NH3 0,1M, giấy chuyển sang màu ứng với pH = 9: Môi trường bazơ yếu.+ Thay dung dịch NH4Cl bằng dung dịch CH3COOH 0,1M, giấychuyển sang màu ứng với pH = 4. Môi trường axít yếu.+ Thay dung dịch HCl bằng dung dịch NaOH 0,1M, giấy chuyển sang màu ứng với pH=13. Môi trường kiềm mạnh.<h2>Thí nghiệm 2 (trang 24 SGK Hóa 11): Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li</h2><h3>– Cách tiến hành thí nghiệm:</h3>+ Cho khoảng 2 ml dung dịch Na2CO3 đặc vào ống nghiệm đựng khoảng 2 ml dung dịch CaCl2 đặc. Nhận xét hiện tượng xảy ra.+ Hòa tan kết tủa thu được ở thí nghiệm a) bằng dung dịch HCl loãng. Nhận xét các hiện tượng xảy ra.+ Một ống nghiệm đựng khoảng 2 ml dung dịch NaOH loãng. Nhỏ vào đó vài giọt dung dịch phenolphtalein. Nhận xét màu của dung dịch. Nhỏ từ từ dung dịch HCl loãng vào ống nghiệm trên, vừa nhỏ vừa lắc cho đến khi mất màu. Giải thích hiện tượng xảy ra.<h3>– Hiện tượng, giải thích và phương trình phản ứng:</h3>a. Nhỏ dung dịch Na2CO3 đặc vào dung dịch CaCl2 đặc xuất hiện kết tủa trắng CaCO3.Na2CO3 + CaCl2 → CaCO3↓ + 2NaClCa2+ + CO32- → CaCO3↓b. Hoà tan kết tủa CaCO3 vừa mới tạo thành bằng dung dịch HCl loãng: Xuất hiện các bọt khí CO2, kết tủa tan.CaCO3 + 2 HCl → CaCl2 + CO2 + H2OCaCO3 + 2 H+ → Ca2+ + CO2 + H2Oc. Nhỏ vài giọt dung dịch phenolphtalein vào dung dịch NaOH loãng chứa trong ống nghiệm, dung dịch có màu hồng tím. Nhỏ từ từ từng giọt dung dịch HCl vào, vừa nhỏ vừa lắc,dung dịch sẽ mất màu. Phản ứng trung hoà xảy ra tạo thành dung dịch muối trung hoà NaCl và H2O môi trường trung tính.NaOH + HCl → NaCl + H2OOH- + H+ → H2OTrên đây là gợi ý giải bài tập Hóa 11 bài Bài thực hành 1: tính axit-bazơ. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc các bạn học tập vui vẻ

Bài thực hành 1: tính axit-bazơ. Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li

Bài 6

Bài đọc thêm

Độ điện li và hằng số phân li (trang 25-26)

<h2 style="text-align:center;">BÀI 2. AXIT, BAZƠ VÀ MUỐI</h2><h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>1. Axit</h3>- Theo thuyết A-rê-ni-ut: Axit là chất khi tan trong nước phân li ra cation H+HCl → H+ + Cl-- Axit nhiều nấc: Những axit mà tan trong nước phân li nhiều nấc ra ion H+ gọi là các axit nhiều nấc.Ví dụ : H2SO4, H3PO4....H3PO4 ⇌ H+ + H2PO4–H2PO4– ⇌ H+ + HPO42–HPO42– ⇌ H+ + PO43–<h3>2. Bazơ</h3>Theo thuyết A-rê-ni-ut: Bazơ là chất khi tan trong nước phân li ra anion OH-NaOH → Na+ + OH-<h3>3. Hiđroxit lưỡng tính</h3>Hiđroxit lưỡng tính là hiđroxit khi tan trong nước vừa có thể phân li như axit, vừa có thể phân li như bazơ.Zn(OH)2 ⇌ Zn2+ +2OH- ;Zn(OH)2 ⇌ ZnO22- + 2H+<h3>4. Muối</h3>- Muối là hợp chất, khi tan trong nước phân li ra cation kim loại (hoặc cation NH4+) và anion gốc axit.Na2CO3 → 2Na+ + CO32-- Phân loại:+ Muối trung hòa là muối mà anion gốc axit không có khả năng phân li ra ion H+.Ví dụ: NaCl, (NH4)2SO4…+ Muối axit là muối mà anion gốc axit có khá năng phân li ra ion H+.Ví dụ: KHSO4, NaHCO3, NaH2PO4…NaHCO3 → Na+ + HCO3-HCO3- ⇌ H+ + CO32-- Sự điện li của muối trong nước tạo cation kim loại (hoặc NH4+) và anion gốc axit.<h2 style="text-align:justify;">B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>Phương pháp tính nồng độ mol của các ion trong dung dịch khi biết nồng độ mol của chất:Bước 1: Viết quá trình phân li của chấtBước 2: Sử dụng cách tính theo phương trình phản ứng để từ nồng độ mol của chất tính được nồng độ mol của các ion.<h2 style="text-align:justify;">C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 10 SGK Hóa học 11):</h3>Phát biểu các định nghĩa axit, axit một nấc và nhiều nấc, bazơ, hiđroxit lưỡng tính, muối trung hoà, muối axit? Lấy các thí dụ minh hoạ và viết phương trình điện li của chúng.Hướng dẫn giải:Axit: là những chất phân li trong nước ra ion H+HCl → H+ + Cl–H2S ⇌ 2H+ + S2-– Axit một nấc: là những axit chỉ phân li một nấc ra ion H+ thí dụ như HCl, HBr…HCl → H+ + Cl–– Axit nhiều nấc là những axit phân li nhiều lần ra H+H3PO4 ⇌ H+ + H2PO4–H2PO4– ⇌ H+ + HPO42-HPO42- ⇌ H+ + PO43-– Bazơ là những chất khi tan trong nước phân li ra ion OH–Ba(OH)2 ⇌ Ba2+ + 2OH–– Hiđroxit lưỡng tính: là những chất khi tan trong nước vừa có thể phân li như axit vừa có thể phân li như bazơ.Ví dụ: Zn(OH)2, Al(OH)3, Be(OH)2…+ phân li kiểu bazơ: Al(OH)3 ⇌ Al3+ + 3OH–+ phân li kiểu axit : Al(OH)3 ⇌ AlO2– + H+ + H2O– Muối trung hoà: là những muối mà phân tử không còn khả năng phân li ra ion H+Ví dụ: NaCl, K2SO4, …Al(NO3)3 → Al3+ + 3NO3–– Muối axit: là muối mà trong phân tử vẫn còn hiđro có khả năng phân li ra ion H+Ví dụ: NaHSO3, NaHCO3, …NaHSO3 → Na+ + HSO3–Gốc axit HSO3– lại phân li ra H+HSO3– ⇌ H+ + SO32-<h3>Bài 2 (trang 10 SGK Hóa học 11):</h3>Viết phương trình điện li của các chất sau:a. Các axit yếu H2S; H2CO3b. Bazơ mạnh: LiOHc. Các muối: K2CO3, NaClO, NaHSd. Hiđroxit lưỡng tính: Sn(OH)2Hướng dẫn giải:a. Các axit yếu H2S; H2CO3:H2S ⇆ H+ + HS–HS– ⇆ H+ + S2-H2CO3 ⇆ H+ + HCO3–HCO3– ⇆ H+ + CO32-b. Bazơ mạnh LiOHLiOH → Li+ + OH–c. Các muối K2CO3, NaClO, NaHSK2CO3 → 2K+ + CO32-NaClO → Na+ + ClO–NaHS → Na+ + HS–HS– ⇆ H+ + S2-d. Hiđroxit lưỡng tính Sn(OH)2:Sn(OH)2 ⇆ Sn2+ + 2OH–Sn(OH)2 (hoặc H2SnO2) ⇆ 2H+ + SnO22-<h3>Bài 3 (trang 10 SGK Hóa học 11):</h3>Theo thuyết A-re-ni-ut, kết luận nào sau đây đúng?A. Một hợp chất trong thành phần phân tử có hiđro là một axit.B. Một hợp chất trong thành phần phân tử có nhóm OH là bazơ.C. Một hợp chất có khả năng phân li ra cation H+ trong nước là axit.D. Một bazơ không nhất thiết phải có nhóm OH trong thành phần phân tử.Hướng dẫn giải:Chọn C.<h3>Bài 4 (trang 10 SGK Hóa học 11):</h3>Với dung dịch axit yếu CH3COOH 0,10M, nếu bỏ qua sự điện li của nước, thì đánh giá nào về nồng độ mol ion sau đây là đúng?A. [H+ ] = 0,10MB. [H+ ] &lt; [CH3COO–]C. [H+ ] &gt; [CH3COO–]D. [H+ ] &lt; 0,10MHướng dẫn giải:Chọn D.Do CH3COOH là chất điện li yếu nên trong nước chỉ phân li một phầnCH3COOH ⇌ H+ + CH3COO–Vì vậy [H+] &lt; [CH3COOH] hay [H+ ] &lt; 0,10M<h3>Bài 5 (trang 10 SGK Hóa học 11):</h3>Đối với dung dịch axit mạnh HNO3 0,10M nếu bỏ qua sự điện li của nước, thì đánh giá nào về nồng độ mol ion sau đây là đúng?A. [H+ ] = 0,10M ; B. [H+ ] &lt; [NO3–]C. [H+ ] &lt; [NO3–] ; D. [H+ ] &lt; 0,10MHướng dẫn giải:Chọn A.Do HNO3 là chất điện li mạnh nên nó phân li hoàn toàn trong dung dịchHNO3 → H+ + NO3–0,1 ® 0,1⇒ [H+ ] = 0,1M&nbsp;Trên đây là gợi ý giải bài tập Hóa 11 bài Axit, bazơ và muối do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc các bạn học tập vui vẻ

Axit, bazơ và muối

Bà̀i 2

<h2 style="text-align:center;">BÀI 11. AXIT PHOTPHORIC VÀ MUỐI PHOTPHAT</h2><h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3 style="text-align:justify;">I. AXIT PHOTPHORIC</h3>1. Công thức cấu tạo<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_22_c117a14c5d.png?3365922.6849999977" alt="">Photpho có độ âm điện nhỏ nên ở mức oxi hóa +5, H3PO4 khó bị khử, không có tính oxi hóa như axit HNO3.2. Tính chất vật líAxit photphoric là chất tinh thể, trong suốt, không màu, rất háo nước, tan tốt trong nước.3. Tính chất hóa học– Axit H3PO4 là axit ba nấc, có độ mạnh trung bình. Trong dung dịch điện li yếu theo ba nấc:H3PO4 ⇋ H+ + H2PO4-H2PO4- ⇋ H+ + HPO42-HPO42- ⇋ H+ + PO43-- Dung dịch H3PO4 có những tính chất chung của axit như làm đổi màu quỳ tím thành đỏ, tác dụng với oxit bazơ, bazơ, muối, kim loại có tính khử mạnh hơn H,… Khi tác dụng với oxit bazơ hoặc bazơ, tùy theo lượng chất tác dụng mà axit photphoric tạo ra muối trung hòa, muối axit hoặc hỗn hợp muối.H3PO4 + NaOH → NaH2PO4 + H2OH3PO4 + 2NaOH → Na2HPO4 + 2H2OH3PO4 + 3NaOH → Na3PO4 + 3H2O4. Điều chế– Trong phòng thí nghiệm, axit photphoric được điều chế bằng cách dùng HNO3 đặc oxi hóa photpho:P + 5HNO3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) H3PO4 + 5NO2 + H2O- Trong công nghiệp: điều chế từ quặng photphorit hoặc quặng apatit và axit H2SO4:Ca3(PO4)2 + 3H2SO4 (đặc) \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) 3CaSO4 + 2H3PO4- Để điều chế H3PO4 có độ tinh khiết và nồng độ cao hơn, người ta đốt cháy photpho để được P2O5, rồi cho P2O5 tác dụng với nước.4P + 5O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)2P2O5;P2O5 + 3H2O → 2H3PO4.5. Ứng dụngMột lượng lớn axit photphoric sản xuất ra được dùng để điều chế các muối photphat và để sản xuẩt phân lân.<h3>II. MUỐI PHOTPHAT</h3>- Axit photphoric tạo ra ba loại muối: muối photphat trung hòa và hai muối photphat axit.- Tất cả các muối đihiđrophotphat đều tan trong nước.- Các muối hiđrophotphat và photphat trung hòa chỉ có muối Na+, K+, NH4+ là dễ tan, còn muối của các kim loại khác đều không tan hoặc ít tan trong nước.- Nhận biết ion PO43- trong dung dịch muối photphat ta dùng dung dịch muối bạc nitrat.3Ag+ + PO43- → Ag3PO4 ↓ (màu vàng)<h2 style="text-align:justify;">B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>Phương pháp giải bài tập tính theo phương trình phản ứng+ Bước 1: Tính mol chất đề bài cung cấp.+ Bước 2: Viết phương trình phản ứng xảy ra.+ Bước 3: Dựa vào mol chất đề bài cung cấp, sử dụng cách tính theo phương trình phản ứng để tính lượng chất đề bài yêu cầu.<h2 style="text-align:justify;">C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 53 SGK Hóa học 11):</h3>Viết phương trình hoá học dạng phân tử và dạng ion rút gọn của phản ứng giữa axit photphoric với lượng dư của:a. BaO ; b. Ca(OH)2 ; c. K2CO3Hướng dẫn giải:Các chất lấy dư nên muối tạo ra là muối trung hoà:a. 2H3PO4 + 3BaO → Ba3(PO4)2 + 3H2OPhương trình phân tử trùng với phương trình ion thu gọnb. 2H3PO4 + 3Ca(OH)2 → Ca3(PO4)2 + 6H2O2H3PO4 + 3Ca2+ + 6OH– → Ca3(PO4)2 + 6H2Oc. 2H3PO4 + 3K2CO3 → 2K3PO4 + 3H2O + 3CO2↑2H3PO4 + 3CO32- → 2PO43- + 3H2O + CO2↑<h3>Bài 2 (trang 53 SGK Hóa học 11):</h3>Nêu những điểm giống nhau và khác nhau về tính chất hoá học giữa axit nitric và axit photphoric. Dẫn ra những phản ứng hoá học để minh hoạ?Hướng dẫn giải:– Những tính chất chung: Đều có tính axit+ Chuyển màu chất chỉ thị: Quỳ tím chuyển thành màu hồng+ Tác dụng với bazơ, oxit bazơ không có tính khử (các nguyên tố có số oxi hoá cao nhất):3NaOH + H3PO4 → Na3PO4 + 3H2OFe2O3 + 6HNO3 → 2Fe(NO3)3 + 3H2O+ Tác dụng với một số muối của axit yếu và không có tính khử:2HNO3 + CaCO3 → Ca(NO3)2 + H2O + CO2↑2H3PO4 + 3Na2SO3 → 2Na3PO4 + 3H2O + 3SO2↑– Những tính chất khác nhau:<figure class="table" style="width:629px;"><table style="background-color:white;"><tbody><tr><td style="background-color:white;border:1px solid #d2d2d2;width:323px;">HNO3</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top:1px solid #d2d2d2;width:306px;">H3PO4</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left:1px solid #d2d2d2;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:323px;">– Axit HNO3 là axit mạnhHNO3 → H+ + NO3–&nbsp;&nbsp;– Axit HNO3 có tính oxi hoá mạnhFe + 4HNO3 → Fe(NO3)3 + NO + 2H2OS + 2HNO3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) H2SO4 + 2NO3FeO + 10HNO3 → 3Fe(NO3)3 + NO + 5H2O</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:306px;">– Axit H3PO4 là một triaxit trung bìnhH3PO4 ⇆ H+ + H2PO4–H2PO4– ⇆ H+ + HPO42-HPO42- ⇆ H+ + PO43-– Axit H3PO4 không có tính oxi hoá.3Fe + 2H3PO4 → Fe3(PO4)2 + 3H2S + H3PO4 → không phản ứng3FeO +2H3PO4 → Fe3(PO4)2 + 3H2O</td></tr></tbody></table></figure><h3>Bài 3 (trang 54 SGK Hóa học 11):</h3>Phương trình điện li tổng cộng của H3PO4 trong dung dịch là:H3PO4 ⇆ 3H+ + PO43-Khi thêm HCl vào dung dịch:A. Cân bằng trên chuyển dịch theo chiều thuận.B. Cân bằng trên chuyển dịch theo chiều nghịch.C. Cân bằng trên không bị dịch chuyển.D. Nồng độ PO43- tăng lên.Hướng dẫn giải:Chọn B.Khi thêm HCl vào làm tăng nồng độ H+ trong dung dịch. Theo nguyên lí chuyển dịch cân bằng, cân bằng chuyển dịch theo chiều làm giảm nồng độ H+⇒ Cân bằng chuyển dịch theo chiều nghịch.<h3>Bài 4 (trang 54 SGK Hóa học 11):</h3>a) Lập các phương trình hóa học sau đây:a. H3PO4 + K2HPO4 →1 mol 1molb. H3PO4 + NaOH →1 mol 1molc. H3PO4 + Ca(OH)2 →2mol 1mold. H3PO4 + Ca(OH)2 →2mol 3molHướng dẫn giải:a. H3PO4 + K2HPO4 → 2KH2PO4b. H3PO4 + Ca(OH)2 → CaHPO4 + 2H2Oc. 2H3PO4 + Ca(OH)2 → Ca(H2PO4)2 + 2H2Od. 2H3PO4 + 3Ca(OH)2 → Ca3(PO4)2 + 6H2O<h3>Bài 5 (trang 54 SGK Hóa học 11):</h3>Để thu được muối photphat trung hoà, cần lấy bao nhiêu ml dung dịch NaOH 1,00M cho tác dụng với 50,0ml H3PO4 0,50M?Hướng dẫn giải:Ta có: nH3PO4 = 0,05.0,5 = 0,025(mol)Phương trình phản ứng:H3PO4 + 3NaOH → Na3PO4 + 3H2O0,025 ® 0,075 (mol)VNaOH = 0,075/1 = 0,075 lít = 75 ml.&nbsp;Trên đây là gợi ý giải bài tập Hóa 11 bài Axit photphoric và muối photphat do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc bác bạn học tập vui vẻ.

Axit photphoric và muối photphat

Bài 11

<h2 style="text-align:center;">BÀI 14. THỰC HÀNH 2. TÍNH CHẤT CỦA MỘT SỐ HỢP CHẤT NITƠ PHOTPHO</h2>&nbsp;<h2>Thí nghiệm 1. Tính oxi hóa của axit nitric</h2>– Hiện tượng:+ Mảnh đồng tan dần, dung dịch trong ống nghiệm chuyển thành màu xanh đậm dần.+ Ở ống 1: Có khí màu nâu thoát ra.+ Ở ống 2: Có khí không màu thoát ra nhanh hơn và lên khỏi bề mặt dung dịch thì hóa nâu.– Giải thích:+ Cho mảnh Cu vào ống nghiệm chứa HNO3 đặc có khí NO2 màu nâu bay ra vì HNO3 đặc bị khử đến NO2. Dung dịch chuyển sang màu xanh do tạo ra Cu(NO­3)2.+ Cho mảnh Cu vào ống nghiệm chứa HNO3 loãng và đun nóng có khí NO không màu bay ra, sau chuyển thành NO2 màu nâu đỏ. Dung dịch chuyển sang màu xanh lam của Cu(NO3)2.Cu + 4HNO3 đặc → Cu(NO3)2 + 2NO2↑ + 2H2O3Cu + 8HNO3 loãng → 3Cu(NO3)2 + 2NO↑ + 4H2O2NO + O2 → 2NO2<h2>Thí nghiệm 2. Tính oxi hóa của muối kali nitrat nóng chảy</h2>– Hiện tượng:Mẩu than bùng cháy trong KNO3 nóng chảy, có tiếng nổ lách tách do KNO3 bị phân hủy.– Giải thích: Hòn than cháy mãnh liệt hơn vì có O2. Có tiếng nổ lách tách là do KNO3 nhiệt phân giải phóng khí O2.2 KNO3 → 2KNO2 + O2↑C + O2 → CO2<h2>Thí nghiệm 3. Phân biệt một số loại phân bón hóa học</h2>Hiện tượng và giải thích:- Các mẫu phân đều tan và tạo dung dịch không màu.- Phân đạm amoni sunfat: Ống nghiệm có khí thoát ra mùi khai chứa dung dịch (NH4)2SO4.2NaOH + (NH4)2SO4 → Na2SO4 + 2NH3↑ + 2H2ONH4+ + OH– → NH3↑ + H2O- Phân kali clorua và phân supephotphat kép:Ở ống nghiệm có ↓trắng =&gt; dung dịch KClỐng nghiệm không có ↓ =&gt; dung dịch Ca(H2PO4)2AgNO3 + KCl → AgCl↓ + KNO3Ag+ + Cl– → AgCl↓&nbsp;Trên đây là gợi ý giải bài tập Hóa 11 bài Thực hành 2. Tính chất của một số hợp chất nitơ photpho do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc các bạn học tập vui vẻ

Thực hành 2. Tính chất của một số hợp chất nitơ photpho 

Bài 14

Thực hành 2. Tính chất của một số hợp chất nitơ photpho

<h2 style="text-align:center;">BÀI 10. PHOTPHO</h2><h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>1. VỊ TRÍ, CẤU HÌNH ELECTRON</h3>- Trong bảng tuần hoàn photpho ở ô thứ 15, nhóm VA, chu kì 3.- Cấu hình electron lớp ngoài cùng: 3s23p3.<h3>2. TÍNH CHẤT VẬT LÍ</h3>Photpho tạo thành hai dạng thù hình quan trọng: photpho trắng và photpho đỏ.Photpho trắng: Chất rắn màu trắng hoặc hơi vàng, rất độc, dễ gây bỏng nặng khi rơi vào da; mềm và dễ nóng chảy; không tan trong nước và dễ tan trong dung môi hữu cơ.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_17_d27ebb9f3c.png?3011754.6750000035" alt="">Photpho trắngPhotpho đỏ: Chất rắn có màu đỏ, không độc, dễ hút ẩm và chảy rữa; không tan trong các dung môi thông thường.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_18_1cc747e344.png?3011751.9750000066" alt="">Photpho đỏ- Hai dạng này khác nhau về tính chất vật lí do chúng khác nhau về cấu trúc tinh thể và khả năng liên kết. Trong hai dạng thù hình photpho trắng hoạt động hơn photpho đỏ.<h3>3. TÍNH CHẤT HÓA HỌC</h3>Phân tử photpho chỉ có liên kết đơn nên photpho hoạt động hơn nitơ ở điều kiện thường.* Tính oxi hóa:Tác dụng với kim loại hoạt động mạnh:2P + 3Ca \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) Ca3P2 canxi photphua* Tính khử:- Tác dụng với oxi:4 P+5 O2\(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)2 P2O5 điphotphopentaoxit- Tác dụng với hợp chất:P + 5HNO3 → H3PO4 + 5NO2 + H2O<h3>4. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN</h3>Trong tự nhiên photpho nằm ở dạng muối của axit photphoric. Hai khoáng vật chính của photpho là aptit 3Ca3(PO4)2.CaF2 và photphorit Ca3(PO4)2.<h3>5. ĐIỀU CHẾ</h3>Trong công nghiệp, photpho được sản xuất bằng cách nung hỗn hợp quặng photphorit, cát và than cốc ở 12000C trong lò điện. Hơi photpho thoát ra được ngưng tụ khi làm lạnh, sẽ thu được photpho trắng ở dạng rắn.<h3>6. ỨNG DỤNG</h3>Phần lớn photpho sản xuất ra được dùng để sản xuất axit photphoric, phần còn lại chủ yếu dùng trong sản xuất diêm. Ngoài ra, photpho còn được dùng vào mục đích quân sự: sản xuất bom, đạn cháy, đạn khói,…<h2 style="text-align:justify;">B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>Phương pháp giải bài tập tính theo phương trình phản ứng+ Bước 1: Tính mol chất đề bài cung cấp.+ Bước 2: Viết phương trình phản ứng xảy ra.+ Bước 3: Dựa vào mol chất đề bài cung cấp, sử dụng cách tính theo phương trình phản ứng để tính lượng chất đề bài yêu cầu.Lưu ý:Công thức tính nồng độ phần trăm C%=mct.100%/mdd<h2 style="text-align:justify;">C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 49 SGK Hóa học 11):</h3>Nêu những điểm khác nhau về tính chất vật lí của P trắng và P đỏ. Trong điều kiện nào P trắng chuyển thành P đỏ và ngược lại?Hướng dẫn giải:* Những điểm khác nhau về tính chất vật lí:<figure class="table" style="width:677px;"><table style=";"><tbody><tr><td style="border:1px solid black;vertical-align:top;width:360px;">P trắng</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top:1px solid black;vertical-align:top;width:317px;">P đỏ</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:360px;">– Có mạng tinh thể phân tử. Phân tử gồm 4 nguyên tử liên kết bằng lực tương tác yếu– Chất rắn màu trắng, trong suốt (hoặc hơi vàng), mềm.– Không ta trong nước, ta trong một số dung dịch C6H6, CS2…– Rất độc.– Nhiệt độ nóng chảy thấp.– Bốc cháy trong không khí ở nhiệt độ lớn hơn 40oC</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:317px;">– Có cấu trúc dạng polime, có lực liên kết cộng hoá trị tương đối lớn.– Chất bột màu đỏ.– Không tan trong dung môi thông thường .– Không độc.– Khó nóng chảy.– Bốc cháy trong không khí ở nhiệt độ lớn hơn 250oC.</td></tr></tbody></table></figure>* Sự chuyển đổi giữa P trắng và P đỏ:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_20_99b63baa52.png?3011748.4750000006" alt=""><h3>Bài 2 (trang 49 SGK Hóa học 11):</h3>Lập phương trình hoá học của các phản ứng sau đây và cho biết trong các phản ứng này, P có tính khử hay tính oxi hoá?a. P + O2 → P2O5b. P + Cl2 → PCl3c. P + S → P2S3d. P + S → P2S5e. P + Mg → Mg3P2f. P + KClO3 → P2O5 + KClHướng dẫn giải:(1) 4P + 5O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) 2P2O5(2) 2P + 3Cl2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) 3PCl3(3) 2P + 3S \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) P2S3(4) 2P + 5S \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) P2S5(5) 2P + 3Mg \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) Mg3P2(6) 6P + 5KClO3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)3 P2O5 +5 KCl(5): P thể hiện tính oxi hóa(1) (2) (3) (4) (6): P thể hiện tính khử.<h3>Bài 3 (trang 49 SGK Hóa học 11):</h3>Thí nghiệm ở hình 2.13(SGK) chứng minh khả năng bốc cháy khác nhau của P trắng và P đỏ. Hãy quan sát, mô tả và giải thích hiện tượng xảy ra trong thí nghiệm. Viết phương trình hoá học của phản ứng xảy ra?<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_21_92dacd3a59.png?3011746.9249999993" alt="">Hướng dẫn giải:Hiện tượng:P trắng bốc cháy còn P đỏ thì không.Giải thích:Do P trắng hoạt động hóa học mạnh hơn P đỏ nên P trắng dễ tham gia phản ứng với O2 hơn P đỏ, còn P đỏ thì bốc cháy khi đun nóng ở nhiệt độ 250oC.4P +5O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) 2P2O5<h3>Bài 4 (trang 50 SGK Hóa học 11):</h3>Nêu những ứng dụng của photpho. Những ứng dụng đó xuất phát từ tính chất gì của photpho?Hướng dẫn giải:– Ứng dụng:+ P đỏ được dùng trong sản xuất diêm.+ Điều chế axit photphoric, thuốc trừ sâu chứa photpho…+ Dùng trong quân sự: sản xuất bom, đạn cháy, đạn khói…+ Photpho còn là một nguyên tố rất cần cho con người nhất là trí thông minh, sáng tạo, phát triển xương. Cần cho cây nhất là cấy ăn quả.– Những ứng dụng đó xuất phát từ tính oxi hoá của photpho và photpho còn là một trong những nguyên tố dinh dưỡng quan trọng của thực vật.<h3>Bài 5 (trang 50 SGK Hóa học 11):</h3>Đốt cháy hoàn toàn 6,2 gam photpho trong oxi dư. Cho sản phẩm tạo thành tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH 32% tạo ra muối Na2HPO4.a. Viết phương trình hoá học của các phản ứng xảy ra?b. Tính khối lượng dung dịch NaOH đã dùng?c. Tính nồng độ phần trăm của muối trong dung dịch thu được sau phản ứng?Hướng dẫn giải:Ta có: nP = 6,2/31 = 0,2 mola)4P + 5O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)2P2O5P2O5 + 4NaOH → 2Na2HPO4 + H2Ob)4P + 5O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) 2P2O5 (1)0,2 ® 0,1P2O5 + 4NaOH → 2Na2HPO4 + H2O (2)0,1 ® 0,4 ® 0,2=&gt;mNaOH = 0,4.40 = 16gKhối lượng dung dịch NaOH 32,0 % đã dùng là: 16/32% = 50,0 gam.c) Từ phương trình (2) =&gt; nNa2HPO4 = 0,2 mol=&gt; mNa2HPO4 = 0,2. 142 = 28,4gKhối lượng dung dịch sau phản ứng:m dung dịch sau phản ứng = mP2O5 + mddNaOH = 14,2 + 50,0 = 64,2 (g)C% Na2HPO4 = (28,4/64,2) . 100% = 44,23 %&nbsp;Trên đây là gợi ý giải bài tập Hóa 11 bài Photpho do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc bác bạn học tập vui vẻ.

Photpho

Bài 10

<h2 style="text-align:center;">BÀI 12. PHÂN BÓN HOÁ HỌC</h2><h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2>- Phân bón hóa học là những hóa chất có chứa các nguyên tố dinh dưỡng cho cây trồng.- Các loại phân bón hóa học thường gặp là phân đạm, phân lân, phân kali.<h3>I. PHÂN ĐẠM</h3>- Cung cấp nitơ hóa hợp cho cây dưới dạng ion nitrat NO3- và ion amoni NH4+.- Phân đạm có tác dụng kích thích quá trình sinh trưởng của cây. Có phân đạm, cây trồng sẽ phát triển nhanh, cho nhiều hạt, củ hoặc quả.- Độ dinh dưỡng của phân đạm được đánh giá theo phần trăm khối lượng nguyên tố N trong phân bón.- Các loại phân đạm thường gặp:+ Phân đạm amoni: các muối amoni như NH4Cl, NH4NO3. Điều chế:2NH3 + H2SO4 → (NH4)2SO4HNO3 + NH3 → NH4NO3+ Phân đạm nitrat: các muối nitrat như NaNO3, Ca(NO3)2. Điều chế:CaCO3 + 2HNO3 → Ca(NO3)2 + CO2↑ + 2H2O+ Ure: (NH2)2CO. Điều chế:2NH­3 + CO → (NH2)2CO + H2O(NH2)2CO + 2H2O → (NH4)2CO3<h3>II. PHÂN LÂN</h3>- Cung cấp photpho cho cây dưới dạng ion photphat.- Phân lân cần thiết cho cây ở thời kì sinh trưởng do thúc đẩy các quá trình sinh hóa, trao đổi chất và năng lượng của thực vật. Phân lân có tác dụng làm cho cành lá khỏe, hạt chắc, quả hoặc củ to.- Độ dinh dưỡng được đánh giá theo tỉ lệ phần trăm khối lượng P2O5 tương ứng với lượng P có trong thành phần phân bón.- Nguyên liệu sản xuất là quặng photphorit và apatit.- Các loại phân lân thường dùng là:+ Supephotphat đơn: Ca(H2PO4)2.CaSO4 Điều chế:Ca3(PO4)2 + H2SO4 → Ca(H2PO4)2 +CaSO4+ Supephotphat kép: Ca(H2PO4)2 Điều chế:Ca3(PO4)2 +3 H3PO4 → H3PO4 + 3 CaSO4Ca3(PO4)2 +3 H3PO4 → 3Ca(H2PO4)2+ Phân lân nung chảy: Hỗn hợp quặng apatit với đá xà vân và than cốc.<h3>III. PHÂN KALI</h3>- Cung cấp cho cây trồng nguyên tố kali dưới dạng ion K+.- Phân kali giúp cho cây hấp thụ được nhiều đạm hơn, cần cho việc tạo ra chất đường, chất bột, chất xơ và chất dầu, tăng cường sức chống bệnh, chống rét và chịu hạn của cây.- Độ dinh dưỡng được đánh giá theo tỉ lệ % khối lượng K2O tương ứng với lượng K có trong thành phần phân bón.<h3 style="text-align:justify;">IV. PHÂN BÓN HỖN HỢP VÀ PHÂN PHỨC HỢP</h3>(chứa hai hay nhiều nguyên tố dinh dưỡng N, P, K)1. Phân hỗn hợp: chứa 3 nguyên tố N,P,K =&gt; gọi là phân NPK (tỉ lệ N:P:K phụ thuộc vào loại đất và cây).Ví dụ: Phân NPK là hỗn hợp của các muối: (NH4)2HPO4 và KNO3.2. Phân phức hợp: được tổng hợp trực tiếp bằng tương tác hóa học của các chất.Phân phức hợp còn được sản xuất bằng cách hóa hợp (phân hóa hợp). Loại phân này các dinh dưỡng được hóa hợp theo các phản ứng hóa học.Ví dụ phân amophot: hóa hợpH3PO4 + NH3 → NH4H2PO4<h3 style="text-align:justify;">V. PHÂN BÓN VI LƯỢNG</h3>- Chứa một lượng nhỏ các nguyên tố như: bo, kẽm, mangan,…dưới dạng hợp chất.- Tăng khả năng kích thích sinh trưởng và trao đổi chất, tăng hiệu lực quang hợp,…cho cây.- Bón cùng với phân vô cơ hoặc hữu cơ, tùy thuộc vào từng loại cây và từng loại đất, không nên dùng quá liều.<h2 style="text-align:justify;"> B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>Phương pháp giải bài tập tính theo phương trình phản ứng+ Bước 1: Tính mol chất đề bài cung cấp.+ Bước 2: Viết phương trình phản ứng xảy ra.+ Bước 3: Dựa vào mol chất đề bài cung cấp, sử dụng cách tính theo phương trình phản ứng để tính lượng chất đề bài yêu cầu.<h2 style="text-align:justify;">C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 58 SGK Hóa học 11):</h3>Cho các mẫu phân đạm sau đây: amoni sunfat , amoni clorua, natri nitrat. Hãy dùng các thuốc thử thích hợp để phân biệt chúng. Viết phương trình hóa học của các phản ứng đã dùng?Hướng dẫn giải:Hoà tan một ít các mẫu phân đạm vào nước thì được 3 dung dịch muối: (NH4)2SO4, NH4Cl, NaNO3. Cho từ từ dung dịch Ba(OH)2 vào từng dung dịch:– Dung dịch có khí mùi khai bay ra và có kết tủa trắng xuất hiện là (NH4)2SO4(NH4)2SO4 + Ba(OH)2 → BaSO4 ↓ + 2NH3 ↑+ 2H2O– Dung dịch có khí mùi khai bay ra là NH4Cl2NH4Cl + Ba(OH)2 → BaCl2 + 2NH3 ↑+ 2H2O– Dung dịch không có hiện tượng gì là NaNO3.<h3>Bài 2 (trang 58 SGK Hóa học 11):</h3>Từ không khí, than, nước và các chất xúc tác cần thiết, hãy lập sơ đồ điều chế phân đạm NH4NO3.Hướng dẫn giải:Điều chế NH3:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_23_9567c78cdb.png?3689437.5049999943" alt="">Điều chế NH4NO3:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_24_07dc5d89fa.png?3689440.2899999986" alt=""><h3>Bài 3 (trang 58 SGK Hóa học 11):</h3>Một loại quặng photphat có chứa 35% Ca3(PO4)2. Hãy tính hàm lượng phần trăm P2O5 có trong quặng trên.Hướng dẫn giải:Giả sử trong mẫu quặng chứa 310g Ca3(PO4)2Þ Khối lượng của quặng: 310.100/35 = 885,7 (g)Trong 310g Ca3(PO4)2 tương ứng có 142g P2O5Þ Hàm lượng phần trăm P2O5 có trong quặng: (142/885,7).100% = 16%.<h3>Bài 4 (trang 58 SGK Hóa học 11):</h3>Để sản xuất một lượng phân bón amophot đã dùng hết 6,000.103 mol H3PO4.a) Tính thể tích khí ammoniac (đktc) cần dùng, biết rằng loại amophot này có tỉ lệ về số mol nNH4H2PO4 : n(NH4)2HPO4 = 1 : 1.b) Tính khối lượng amophot thu được.Hướng dẫn giải:Phương trình phản ứng:H3PO4 + NH3 → NH4H2PO4H3PO4 + 2NH3 → (NH4)2HPO4⇒ Phương trình phản ứng tổng hợp:2H3PO4 + 3NH3 → NH4H2PO4 + (NH4)2HPO4a.∑n NH3 cần dùng = 1,5.nH3PO4 = 1,5.6.103 = 9000 (mol)⇒ VNH3 (đktc) = 9000.22,4 = 201600 (lít)b.nNH4H2PO4 = n(NH4)2HPO4 = 0,5.nH3PO4 = 0,5.6.103 = 3000 (mol)Þ Khối lượng amophot thu được:mNH4H2PO4 + m(NH4)2HPO4 = 3000.(115+132) = 741000(g) =741(kg).&nbsp;Trên đây là gợi ý giải bài tập Hóa 11 bài Phân bón hoá học do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc bác bạn học tập vui vẻ.

Phân bón hoá học

Bài 12

Bài 18

Công nghiệp silicat

<h2 style="text-align:center;">BÀI 15. CACBON</h2><h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>1. Vị trí</h3>- Trong bảng tuần hoàn cacbon ở ô thứ 6, nhóm IVA, chu kì 2.- Cấu hình electron : 1s22s22p2<h3>2. Tính chất vật lí</h3>Cacbon tạo thành một số dạng thù hình: kim cương, than chì, fuleren, cacbon vô định hình. Các dạng này khác nhau về tính chất vật lí do khác nhau về cấu trúc tinh thể và khả năng liên kết nên ứng dụng cũng khác nhau.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/small_Hoa11_HKI_26_587a593a0b.png?4512450.119999994" alt="">- Kim cương+Là chất tinh thể trong suốt, không màu, không dẫn điện, dẫn nhiệt kém.+Thuộc tinh thể nguyên tử, có cấu trúc tứ diện.- Than chì+Là chất tinh thể màu xám đen.+Có cấu trúc lớp.- Fuleren+Gồm các phân tử C60,C70,…+ C60 có cấu trúc hình cầu rỗng, gồm 32 mặt, 60 đỉnh.<h3>3. Tính chất hóa học</h3>- Tính khử:+ Tác dụng với oxi:C + O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) CO2+ Tác dụng với hợp chất:C + 2H2SO4 (đặc) \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)CO2 + 2SO2 + 2H2O- Tính oxi hóa:+ Tác dụng với hidro:C + 2H2\(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)CH4+ Tác dụng với kim loại:Ca + 2C \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) CaC24Al + 3C \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) Al4C3<h3>4. Ứng dụng</h3>- Kim cương được dùng để đồ trang sức, chế tạo mũi khoan, dao cắt thủy tinh, bột mài,...- Than chỉ được dùng làm các điện cực, làm nồi để nấu chảy các hợp kim chịu nhiệt, chế tạo chất bôi trơn, bút chì đen,...- Than cốc được dùng làm chất khử trong luyện kim. Than gỗ dùng để chế tạo thuốc nổ đen, thuốc pháo,...- Than hoạt tính có khả năng hấp phụ mạnh được dùng làm mặt nạ phòng độc và công nghiệp hóa chất,...<h3>5. Trạng thái tự nhiên</h3>- Kim cương, than chì tồn tại ở dạng tự do gần như tinh khiết.- Cacbon có trong khoáng vật như canxit, magiezit, thành phần chính của than mỏ, dầu mỏ, khí thiên nhiên.<h3>6. Điều chế</h3>-Kim cương nhân tạo được điều chế bằng cách nung than chì ở khoảng 2000oC, dưới áp suất 50 đến 100 nghìn atmotphe với chất xúc tác là sắt, crom hay niken.-Than chì nhân tạo được điều chế bằng cách nung than cốc ở 2500 - 3000oC trong lò điện, không có mặt không khí.-Than cốc được điều chế bằng cách nung than mỡ khoảng 1000oC trong lò cốc, không có không khí.-Than mỏ được khai thác trực tiếp từ các vỉa than nằm ở các độ sâu khác nhau dưới mặt đất.-Than gỗ được tạo nên khi đốt gỗ trong điều kiện thiếu không khí.-Than muội được tạo nên khi nhiệt phân metan có chất xúc tác: CH4 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) C + 2H2<h2 style="text-align:justify;">B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>Phương pháp giải bài tập tính theo phương trình phản ứng+ Bước 1: Tính mol chất đề bài cung cấp.+ Bước 2: Viết phương trình phản ứng xảy ra.+ Bước 3: Dựa vào mol chất đề bài cung cấp, sử dụng cách tính theo phương trình phản ứng để tính lượng chất đề bài yêu cầu.<h2 style="text-align:justify;">C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 70 SGK Hóa học 11):</h3>Tại sao hầu hết các hợp chất của cacbon lại là hợp chất cộng hóa trị?Hướng dẫn giải:Cấu hình e của C: 1s22s22p2C có 4e lớp ngoài, để bền vững các nguyên tố cần có 8e lớp ngoài cùng. Độ âm điện của C là 2,55 ( độ âm điện trung bình) nên C khó cho hoặc nhận e một cách hoàn toàn vì vậy mà chủ yếu C hình thành liên kết với các nguyên tố khác bằng việc dùng chung các e (liên kết cộng hoá trị).<h3>Bài 2 (trang 70 SGK Hóa học 11):</h3>Tính oxi hóa của cacbon thể hiện ở phản ứng nào trong các phản ứng sau?A. C + O2 → CO2B. C + 2CuO → 2Cu + CO2C. 3C + 4 Al → Al4C3D. C + H2O → CO + H2Hướng dẫn giải:Chọn C.<h3>Bài 3 (trang 70 SGK Hóa học 11):</h3>Tính khử của cacbon thể hiện ở phản ứng nào trong các phản ứng sau?A. 2C + Ca → CaC2B. C + 2H2 → CH4C. C + CO2 → 2COD. 3C + 4Al → Al4C3Hướng dẫn giải:Chọn C.<h3>Bài 4 (trang 70 SGK Hóa học 11):</h3>Lập phương trình hóa học của các phản ứng sau đây:a) H2SO4(đặc) + C \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) SO2 + CO2 + ?b) HNO3(đặc) + C \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)NO2 + CO2 + ?c) CaO + C\(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)CaC2 + COd) SiO2+ C \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)Si + COHướng dẫn giải:a) 2H2SO4(đặc) + C \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)2SO2 + CO2 + 2H2Ob) 4HNO3(đặc) + C \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)4NO2 + CO2 + 2H2Oc) CaO + 3C\(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)CaC2 + COd) SiO2+ 2C \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)Si + 2CO<h3>Bài 5 (trang 70 SGK Hóa học 11):</h3>Đốt một mẫu than đá (chứa tạp chất không cháy) có khối lượng 0,600kg trong oxi dư, thu được 1,06 m3 (đktc) khí cacbonic. Tính thành phần phần trăm khối lượng của cacbon trong mẫu than đá trên.Hướng dẫn giải:C + O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)CO2Số mol khí CO2 : 1,06.1000/22,4 = 47,3 (mol)Từ phương trình phản ứng trên Þ nCO2 = nC = 47,3 molKhối lượng cacbon có trong mẫu than đá là : mC = 12.47,3 = 567,6 (g)Phần trăm khối lượng C trong mẫu than đá là: 567,6 /600 = 94,6%.Hy vọng Hóa 11 bài 15 của ICAN soạn thảo giúp bạn học Hoá 11 tốt hơn. Chúc các bạn học tập vui.

Cacbon

Bài 15

<h2 style="text-align:center;">BÀI 19. LUYỆN TẬP: TÍNH CHẤT CỦA CACBON, SILIC VÀ CÁC HỢP CHẤT CỦA CHÚNG</h2>&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">A. LÍ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><figure class="table" style="width:690px;"><table style=";"><tbody><tr><td style="border:1px solid black;vertical-align:top;width:71px;">&nbsp;</td><td style="background-color:#fff2cc;border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top:1px solid black;vertical-align:top;width:331px;">Silic</td><td style="background-color:#c5e0b3;border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top:1px solid black;vertical-align:top;width:288px;">Cacbon</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:71px;">Đơn chất</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:331px;">Các dạng thù hình: kim cương, than chì, fuleren, ... Cacbon chủ yếu thể hiện tính khử: C + 2CuO \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)2Cu + CO Cacbon còn thể hiện tính oxi hóa: 3C+4Al \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)Al4C3</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:288px;">Các dạng thù hình: silic tinh thể và silic vô định hình. Silic thể hiện tính khử: Si + 2F2 ® SiF4Si + 2Mg \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)Mg2Si</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:71px;">Oxit</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:331px;">CO, CO2 CO:- Là oxit trung tính (không tạo muối) - Có tính khử mạnh:4CO + Fe3O4 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)3Fe + 4CO2CO2:- Là oxit axit. - Tan trong nước, tạo ra dung dịch axit cacbonic.</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:288px;">SiO2 - Tác dụng với kiềm nóng chảy:SiO2 + 2NaOH \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)Na2SiO3 + H2 - Tác dụng với dung dịch axit HF:SiO2+ 4HF →SiF4 + 2H2O</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:71px;">Axit</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:331px;">Axit cacbonic (H2CO3) - Không bền, phân hủy thành CO2 và H2O.- Là axit yếu, trong dung dịch phân li hai nấc.</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:288px;">Axit silixic (H2SiO3) - Ở dạng rắn, ít tan trong nước. - Là axit rất yếu, yếu hơn cả axit cacbonic.</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:71px;">Muối</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:331px;">Muối cacbonat - Muối cacbonat của kim loại kiềm dễ tan trong nước và bền với nhiệt. Các muối cacbonat khác ít tan và bị nhiệt phân:CaCO3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)CaO + CO2 - Muối hiđrocacbonat dễ tan và dễ bị nhiệt phân: Ca(HCO3)2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)CaCO3 + CO2+H2O</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:288px;">Muối silicat - Muối silicat của kim loại kiềm dễ tan trong nước. - Dung dịch đậm đặc của Na2SiO3, K2SiO3 được gọi là thủy tinh lỏng, có nhiều ứng dụng trong thực tế.</td></tr></tbody></table></figure><h2 style="text-align:justify;">B. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 86 SGK Hóa học 11):</h3>Nêu các điểm giống và khác nhau về tính chất giữa cacbon đioxit và silic đioxit ?Hướng dẫn giải:– Giống nhau: đều là oxit axitCO2 + 2NaOH → Na2CO3 + H2OSiO2 tan chậm trong kiềm đặc nóng, tan dễ trong kiềm nóng chảy:SiO2 + 2NaOHnóng chảy \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) Na2SiO3 + H2O– Khác nhau:<figure class="table" style="width:660px;"><table style="background-color:white;"><tbody><tr><td style="background-color:white;border:1px solid black;width:324px;">CO2</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top:1px solid black;width:336px;">SiO2</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:324px;">– Tính chất vật lí:+ Chất khí không màu.+ Tan ít trong nước.– Tính chất hóa học:+ Có tính oxi hóaCO2 + 2Mg → C + 2MgO</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:336px;">– Tính chất vật lí:+ Chất rắn.+ Không tan trong nước.– Tính chất hóa học:+ Tác dụng với dung dịch axit HF:SiO2+ 4HF →SiF4 + 2H2O</td></tr></tbody></table></figure><h3>Bài 2 (trang 86 SGK Hóa học 11):</h3>Phản ứng hóa học không xảy ra ở những cặp chất nào sau đây ?A. C và COB. CO2 và NaOHC. K2CO3 và SiO2D. H2CO3 và Na2SiO3E. CO và CaOG. CO2 và MgH. SiO2 và HClI. Si và NaOHHướng dẫn giải:Chọn: A, C, E, HPhương trình hóa học của những cặp chất có phản ứng:B. CO2 + 2NaOH → Na2CO3 + H2O (Hoặc CO2 + NaOH → NaHCO3)D. H2CO3 + Na2SiO3 → Na2CO3 + H2SiO3 ↓G. 2Mg + CO2 → C + 2MgOI. Si + 2NaOH + H2O → Na2SiO3 + 2H2<h3>Bài 3 (trang 86 SGK Hóa học 11):</h3>Có các chất sau: CO2, Na2CO3, C, NaOH, Na2SiO3, H2SiO3. Hãy lập thành một dãy chuyển hóa giữa các chất và viết phương trình hóa học.Hướng dẫn giải:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/small_Hoa11_HKI_31_e30effc92b.png?5516826.075000005" alt="">1. C + O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) CO22. CO2 + 2NaOH → Na2CO3 + H2O3. Na2CO3 + Ba(OH)2 → BaCO3 ↓ + 2NaOH4. SiO2 + 2NaOHđặc, nóng → Na2SiO3 + H2O5. Na2SiO3 + 2HCl → 2NaCl + H2SiO3<h3>Bài 4 (trang 86 SGK Hóa học 11):</h3>Cho 5,94 g hỗn hợp K2CO3 và Na2CO3 tác dụng với dung dịch H2SO4 dư thu được 7,74 g hỗn hợp các muối khan K2SO4 và Na2SO4. Thành phần hỗn hợp đầu là:A. 3,18 g Na2CO3 và 2,76 g K2CO3B. 3,81 g Na2CO3 và 2,67 g K2CO3C. 3,02 g Na2CO3 và 2,25 g K2CO3D. 4,27 g Na2CO3 và 3,82 g K2CO3Hướng dẫn giải:Chọn A.Gọi số mol của Na2CO3 và K2CO3 trong hỗn hợp đầu lần lượt x mol và y molNa2CO3 + H2SO4 → Na2SO4 + CO2 + H2Ox ® xK2CO3 + H2SO4 → K2SO4 + CO2 + H2Oy ® yTa có hệ phương trình:\(\left\{ \begin{array}{*{35}{l}} &nbsp;&nbsp; 106x\text{ }+\text{ }138y\text{ }=\text{ }5,94&nbsp; \\ &nbsp;&nbsp; 142x\text{ }+\text{ }147y\text{ }=\text{ }7,74&nbsp; \\ \end{array} \right. \)Þ x = 0,03 và y = 0,02Khối lượng mỗi muối cacbonatÞ mNa2CO3= 106.0,03 = 3,18 (gam)mK2CO3= 138.0,02 = 2,76 (gam)<h3>Bài 5 (trang 86 SGK Hóa học 11):</h3>Để đốt cháy 6,80g hỗn hợp X gồm hidro và cacbon monooxit cần 8,96 lít oxi (đo ở đktc). Xác định thành phần phần trăm theo thể tích và theo khối lượng của hỗn hợp X?Hướng dẫn giải:Gọi số mol của CO và H2 trong hỗn hợp ban đầu lần lượt là x, y mol2CO + O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) 2CO2 (1)x ® x/2 ® x2H2 + O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) 2H2O (2)y ® y/2 ® yTa có hệ phương trình:\(\left\{ \begin{array}{*{35}{l}} &nbsp;&nbsp; 28x\text{ }+\text{ }2y\text{ }=\text{ }6,8&nbsp; \\ &nbsp;&nbsp; x/2~\text{ }+~\text{ }y/2~~\text{ }=8,96/22,4\text{ }=\text{ }0,4\text{ }&nbsp; \\ \end{array} \right.\) Þ x = 0,2 và y = 0,6Phần trăm theo thể tích%H2 = (0,6/0,8).100% = 75%.%CO = 100 - 75 = 25%.Phần trăm khối lượng%mH2 = (0,6.2/6,8).100% = 17,6%.%mCO = 100 – 17,6 = 82,4%.<h3>Bài 6 (trang 86 SGK Hóa học 11):</h3>Một loại thủy tinh có thành phần hóa học được biểu diễn bằng công thức K2O.PbO.6SiO2. Tính khối lượng K2CO3, PbCO3 và SiO2 cần dùng để có thể sản xuất được 6,77 tấn thủy tinh trên. Coi hiệu suất qua trình là 100%.Hướng dẫn giải:6,77 tấn thủy tinh có số mol là 6,77.106/677 = 0,01.106 (mol)Để nấu được 6,77 tấn thủy tinh trên cần dùng:mK2CO3 = 0,01.106.138 = 1,38.106 gam =1,38 (tấn)mPbCO3 = 0,01.106. 267 = 2,67.106 gam =2,67 (tấn)mSiO2 = 0,01.106.6.60,0 = 3,6.106 gam = 3,6 (tấn)Hy vọng Hoá 11 bài Luyện tập: tính chất của cacbon của ICAN soạn thảo giúp bạn học Hoá 11 tốt hơn. Chúc các bạn học tập vui.

Luyện tập: tính chất của cacbon, silic và các hợp chất của chúng

Bài 19

Bài 9

Axit nitric và muối nitrat

<h2 style="text-align:center;">BÀI 20. MỞ ĐẦU VỀ HOÁ HỌC HỮU CƠ</h2>&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ</h3>- Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon (trừ CO, CO2, muối cacbonat, xianua, cacbua...).- Hóa học hữu cơ là ngành Hóa học nghiên cứu các hợp chất hữu cơ.<h3>II. Phân loại hợp chất hữu cơ</h3>Người ta thường dùng cách phân loại hợp chất hữu cơ dựa theo thành phần các nguyên tố tạo nên hợp chất đó.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/small_Hoa11_HKI_32_2711325ea8.png?6235124.450000003" alt=""><h3>III. Đặc điểm chung của hợp chất hữu cơ</h3>1. Đặc điểm cấu tạoLiên kết hóa học trong phân tử các hợp chất hữu cơ chủ yếu là liên kết cộng hoá trị.2. Tính chất vật lí- Các hợp chất hữu cơ thường có nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi thấp (dễ bay hơi).- Phần lớn các hợp chất hữu cơ không tan trong nước, nhưng tan nhiều trong các dung môi hữu cơ.3. Tính chất hóa học- Các hợp chất hữu cơ thường kém bền với nhiệt và dễ cháy.- Phản ứng hóa học của các hợp chất hữu cơ thường xảy ra chậm và theo nhiều hướng khác nhau trong cùng một điều kiện, nên tạo ra hỗn hợp sản phẩm.<h3>IV. Sơ lược về phân tích nguyên tố</h3>Để thiết lập công thức phân tử hợp chất hữu cơ, cần tiến hành phân tích định tính và định lượng các nguyên tố.1. Phân tích định tínha. Mục đích: Xác định nguyên tố nào có trong thành phần phân tử hợp chất hữu cơ.b. Nguyên tắc: Chuyển các nguyên tố trong hợp chất hữu cơ thành các chất vô cơ đơn giản rồi nhận biết chúng bằng các phản ứng đặc trưng.c. Phương pháp tiến hành: Trong phòng thí nghiệm, để xác định định tính cacbon và hiđro, người ta nung hợp chất hữu cơ với CuO để chuyển nguyên tố C thành CO2, nguyên tố H thành H2O.Phương pháp xác định nguyên tố N trong một số hợp chất đơn giản là chuyển nguyên tố N trong hợp chất hữu cơ thành NH3 rồi nhận biết bằng giấy quỳ tím ẩm.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_33_22880cd404.png?6235127.984999999" alt="">2. Phân tích định lượnga. Mục đích: Xác định thành phần phần trăm về khối lượng các nguyên tố trong phân tử hợp chất hữu cơ.b. Nguyên tắc- Cân một khối lượng chính xác hợp chất hữu cơ, sau đó chuyển nguyên tố C thành CO2; nguyên tố H thành H2O; nguyên tố N thành N2,...- Xác định chính xác khối lượng hoặc thể tích của các chất CO2, H2O, N2, ... tạo thành, từ đó tính thành phần phần trăm khối lượng của các nguyên tố.c. Phương pháp tiến hànhĐể xác định thành phần phần trăm khối lượng các nguyên tố C, H, N, O trong chất hữu cơ, người ta tiến hành như sau:- Nung một khối lượng chính xác (a gam) hợp chất hữu cơ chứa các nguyên tố H, O, N đã được trộn đều với bột CuO.- Hấp thụ hơi H2O và khí CO2 lần lượt bằng H2SO4 đặc và KOH. Độ tăng khối lượng của mỗi bình chính là khối lượng H2O và CO2 tương ứng. Khí nitơ sinh ra được xác định chính xác thể tích và thường được quy về điều kiện tiêu chuẩn (đktc).- Tính khối lượng H, C, N và phần trăm khối lượng của chúng trong hợp chất nghiên cứu. Từ đó tính được phần trăm khối lượng oxi.d. Biểu thức tínhmC = 12.mCO2/44 (g); mH = 18.mH2O/18 (g); mN = 28.VN2/22,4 (g)%C=mC.100% / mhợp chất; %H=mH.100% / mhợp chất;%N=mN.100% / mhợp chất; %O=100%−%C−%H−%N<h2 style="text-align:justify;">B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>Phương pháp giải bài tập xác định % khối lượng các nguyên tố C, H, O trong hợp chấtBước 1: Tính mol CO2 =&gt; mol C; Tính mol H2O =&gt; mol H.Bước 2: Tính % khối lượng các nguyên tố trong hợp chất%C=mC.100% / mhợp chất; %H=mH.100% / mhợp chất; %O=100%−%C−%H<h2 style="text-align:justify;">C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 91 SGK Hóa học 11):</h3>So sánh hợp chất vô cơ và hợp chất hữu cơ về: thành phần nguyên tố, đặc điểm liên kết hoá học trong phân tử.Hướng dẫn giải:Thành phần nguyên tố:<figure class="table" style="width:653px;"><table style="background-color:white;"><tbody><tr><td style="background-color:white;border:1px solid #d2d2d2;width:323px;">Hợp chất hữu cơ</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top:1px solid #d2d2d2;width:330px;">Hợp chất vô cơ</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left:1px solid #d2d2d2;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:323px;">Là những hợp chất có chứa nguyên tố cacbon(trừ CO, O2, muối cacbonat, xianiua, cacbua…)</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:330px;">Là những chất có thể có cacbon, có thể không hợp chất vô cơ chứa cacbon CO, CO2, muối cacbonat, xianiua, cacbua…</td></tr></tbody></table></figure>Đặc điểm liên kết hoá học trong phân tử:<figure class="table" style="width:653px;"><table style="background-color:white;"><tbody><tr><td style="background-color:white;border:1px solid #d2d2d2;width:341px;">Hợp chất hữu cơ</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top:1px solid #d2d2d2;width:312px;">Hợp chất vô cơ</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left:1px solid #d2d2d2;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:341px;">– Được cấu tạo chủ yếu từ các nguyên tố phi kim có độ âm điện khác nhau không nhiều. Thí dụ hay gặp nhất ngoài C là H, O, halogen, S, P…– Liên kết trong hợp chất chủ yếu là liên kết cộng hoá trị.</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:312px;">– Được cấu tạo chủ yếu từ các nguyên tố kim loại với phi kim. Ví dụ: NaCl, Mg(NO3)2…– Liên kết trong hợp chất chủ yếu là liên kết ion.</td></tr></tbody></table></figure><h3>Bài 2 (trang 91 SGK Hóa học 11):</h3>Nêu mục đích và phương pháp tiến hành phân tích định tính và định lượng nguyên tố.Hướng dẫn giải:<figure class="table" style="width:653px;"><table style="background-color:white;"><tbody><tr><td style="background-color:white;border:1px solid #d2d2d2;">Phân tích định tính</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top:1px solid #d2d2d2;width:373px;">Phân tích định lượng</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left:1px solid #d2d2d2;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:653px;" colspan="2">a.Mục đích</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left:1px solid #d2d2d2;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;">Xác định nguyên tố nào có trong thành phần phân tử hợp chất hữu cơ</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:373px;">Không những xác định được các nguyên tố nào có trong thành phần hợp chất hữu cơ mà còn xác định được thành phần phần trăm về khối lượng của các nguyên tố đó.</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left:1px solid #d2d2d2;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:653px;" colspan="2">b. Phương pháp tiến hành</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left:1px solid #d2d2d2;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;">– Tìm C và H người ta nung hợp chất hữu cơ với CuO để chuyển C thành CO2, H thành H2O.</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:373px;">– Nung hợp chất hữu cơ với CuO. Hấp thụ nước bằng H2SO4 đặc, hấp thụ CO2 bằng KOH. Khối lượng tăng mỗi bình chính là khối lượng H2O và CO2</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left:1px solid #d2d2d2;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;">– Chuyển N trong hợp chất hữu cơ thành NH3</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:373px;">– Khối lượng khí N2 sinh ra thường được quy về đktc và tính</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left:1px solid #d2d2d2;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;">– Nhận biết các hợp chất vô cơ đơn giản và quen thuộc trên.</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:373px;">– Từ đó tính được khối lượng C, H, N và phần trăm của chúng trong hợp chất</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left:1px solid #d2d2d2;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;">&nbsp;</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:373px;">– Phầm trăm oxi được tính gián tiếp theo các chất đã tính được.</td></tr></tbody></table></figure><h3>Bài 3 (trang 91 SGK Hóa học 11):</h3>Oxi hoá hoàn toàn 0,6 gam hợp chất hữu cơ A thu được 0,672 lít CO2 (đktc) và 0,72 gam H2O. Tính thành phần phần trăm khối lượng của các nguyên tố trong phân tử chất A.Hướng dẫn giải:Ta cónC = nCO2 = 0,672/ 22,4 = 0,03 (mol)nH = 2nH2O = (0,72/18).2 = 0,08 (mol)Þ mO = 0,6 – 0,03.12 – 0,08.1 = 0,16 (g)Phần trăm các nguyên tố trong hợp chất hữu cơ A là%C = (0,36/0,6) .100% = 60 %.%H = (0,08/ 0,6) . 100% = 13,3%.%O = 100 – 60 – 13,3 = 26,7%.<h3>Bài 4 (trang 91 SGK Hóa học 11):</h3>β-Caroten (chất hữu cơ có trong củ cà rốt) có màu da cam. Nhờ tác dụng của enzim ruốt non, β-Croten chuyển thành vitamin A nên nó còn được gọi là tiến vitamin A. Oxi hoá hoàn toàn 0,67 gam β-Caroten rồi dẫn sản pẩm oxi hoá qua bình (1) đựng dung dịch H2SO4 đặc, sau đó qua bình (2) đựng dung dịch Ca(OH)2 dư. Kết quả cho thấy khối lượng bình (1) tăng 0,63 gam; bình (2) có 5 gam kết tủa. Tính phần trăm khối lượng của các nguyên tố trong phân tử β-CarotenHướng dẫn giải:Khối lương bình (1) đựng dung dịch H2SO4 đặc tăng 0,63 g Þ mH2O = 6,3 gam Þ mH = 6,3.2/18 = 0,07 g.Khối lượng bình (2) chứa dung dịch Ca(OH)2 dư có 5 g kết tủaÞ mCaCO3 = 5g =&gt;nCaCO3 = 5/100 = 0,05 molCa(OH)2 + CO2 → CaCO3 + H2O0,05 ← 0,05Þ mC = 0,05. 12 = 0,6 (g).Þ mO = 0,67 - (mC + mH) = 0Phần trăm khối lượng các nguyên tố trong phân tử β – caroten là:%mC = 89,55%; %mH = 10,45%.Gợi ý giải Hóa 11 Mở đầu hóa học hữu cơ, lý thuyết trọng tâm, giải bài tập sách giáo khoa Hoá 11 do đội ngũ giáo viên ican trực tiếp biên soạn.

Mở đầu hóa học hữu cơ

Bài 20

<h2 style="text-align:center;">BÀI 16. HỢP CHẤT CỦA CACBON</h2>&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>1. CACBON MONO OXIT</h3>a. Tính chất vật lí- CO là chất khí không màu, không mùi, không vị, ít tan trong nước, bền với nhiệt và rất độc.- Kém hoạt động ở nhiệt độ thường, hoạt động nhiều hơn khi đun nóng.- CO là oxit trung tính.b. Tính chất hóa họcCO có tính khử mạnh- Tác dụng với oxi: 2CO + O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) 2CO2- Tác dụng với oxit kim loại: Fe2O3 + 3CO \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)2Fe + 3CO2c. Điều chế- Trong phòng thí nghiệm : HCOOH \(\xrightarrow{{{H}_{2}}S{{O}_{4}}d,{{t}^{o}}}\)CO + H2O- Trong công nghiệp: Cho hơi nước đi qua than nóng đỏ thu được khí than ướt<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_27_6e9d0eb705.png?4770441.019999999" alt=""><h3>2. CACBON DIOXIT</h3>a. Tính chất vật lí- CO2 là chất khí, không màu nặng hơn không khí, ít tan trong nước.- Làm lạnh đột ngột ở -76oC, khí CO2 hóa thành khối rắn gọi là “nước đá khô”.- Nước đá khô không nóng chảy mà thăng hoa.b. Tính chất hóa họcTính chất của oxit axit:+ Tác dụng với nước tạo thành dung dịch axit yếu:CO2 + H2O \(\rightleftarrows\) H2CO3+ Tác dụng với oxit bazơ, bazơ tạo thành muối:CO2 + NaOH → NaHCO3<h3>3. MUỐI CACBONAT</h3>a. Tính tan- Muối cacbonat của Na+, K+, NH4+ và đa số các muối hiđrocacbonat đều tan tốt trong nước.- Muối cacbonat của các kim loại còn lại không tan.b. Tính chất hóa học+ Tác dụng với axit:CaCO3 + 2HCl → CaCl2 + CO2 + H2ONaHCO3 + HCl → NaCl + CO2 + H2O+ Tác dụng với dung dịch bazo:NaHCO3 + NaOH → Na2CO3 + H2O+ Phản ứng nhiệt phân:Muối cacbonat trung hòa của kim loại kiềm bền với nhiệt. Muối cacbonat trung hòa của kim loại khác, cũng như muối hiđrocacbonat, bị nhiệt phân hủy.2NaHCO3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) Na2CO3 + CO2 + H2OCaCO3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) CaO + CO2c. Ứng dụng- CaCO3 là thành phần chính của mỏ đá vôi, của vỏ nghêu sò, thạch nhũ … . CaCO3 là nguyên liệu cơ bản để nung thành vôi, cement, các nhà máy vôi, cement đều ở gần nơi có nhiều đá vôi,- Muối Na2CO3 được dùng làm chất phụ gia trong xà phòng làm chất chữa cháy…- NaHCO3 (Nabica) là thuốc chữa bệnh bao tử.- NH4HCO3 là bột nở để làm bánh bao, bánh tiêu, bánh mì.<h2 style="text-align:justify;">B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>Phương pháp giải bài tập CO2 tác dụng với dung dịch NaOHCác phản ứng có thể xảy ra:CO2 + NaOH → NaHCO3 .CO2 + 2NaOH → Na2CO3 + H2O.T = mol NaOH / mol CO2T ≤ 1 : chỉ tạo muối NaHCO3 .1 &lt; T &lt; 2 : tạo 2 muối NaHCO3 và Na2CO3.T ≥ 2 : chỉ tạo muối Na2CO3 .<h2 style="text-align:justify;">C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 75 SGK Hóa học 11):</h3>Làm thế nào để loại hơi nước và khí CO2 có lẫn trong khí CO ? Viết các phương trình hóa học?Hướng dẫn giải:– Dẫn hỗn hợp khí đi qua dung dịch nước vôi trong dư, khí cacbonic sẽ bị giữ lạiCO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O– Còn lại hơi nước và CO ta dẫn qua bình H2SO4 đặc thì hơi nước bị giữ lại, ta thu được khí CO.<h3>Bài 2 (trang 75 SGK Hóa học 11):</h3>Có ba chất gồm CO, HCl và SO2 đựng trong ba bình riêng biệt. Trình bày phương pháp hóa học để nhận biết từng chất khí. Viết các phương trình hóa học.Hướng dẫn giải:– Để cánh hoa hồng lên miệng từng ống nghiệm, ống nào làm nhạt màu cánh hoa hồng là SO2.– Dẫn hai khí còn lại qua dung dịch AgNO3 nếu thấy xuất hiện kết tủa màu trắng là khí HCl, nếu không thấy hiện tượng gì là CO.HCl + AgNO3 → AgCl↓ + HNO3<h3>Bài 3 (trang 75 SGK Hóa học 11):</h3>Điều nào sau đây không đúng cho phản ứng của khí CO và O2?A. Phản ứng thu nhiệt.B. Phản ứng tỏa nhiệt.C. Phản ứng kèm theo sự giảm thể tích.D. Phản ứng không xảy ra ở điều kiện thường.Hướng dẫn giải:Chọn A.<h3>Bài 4 (trang 75 SGK Hóa học 11):</h3>a. Khi đun nóng dung dịch canxi hidrocacbonat thì có kết tủa xuất hiện. Tổng các hệ số tỉ lượng trong phương trình hóa học của phản ứng là:A. 4 ; B. 5 ; C. 6 ; D. 7b. Khi cho dư khí CO2 vào dung dịch chứa kết tủa canxi cacbonat, thì kết tủa sẽ tan. Tổng các hệ số tỉ lượng trong phương trình hóa học của phản ứng là:A. 4 ; B. 5 ; C. 6 ; D. 7Hướng dẫn giải:a) Chọn ACa (HCO3)2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) CaCO3 + CO2 + H2Ob) Chọn ACaCO3 + CO2 + H2O → Ca (HCO3)2<h3>Bài 5 (trang 75 SGK Hóa học 11):</h3>Cho 224,0 ml CO2 (đktc) hấp thụ hết trong 100,0ml dung dịch kali hiđroxit 0,200 M. Tính khối lượng của những chất có trong dung dịch tạo thành.Hướng dẫn giải:nCO2 =0,224/22,4= 0,01 (mol); nKOH = 1,00 . 0,200 = 0,02 (mol)nKOH / nCO2 = 0,02 / 0,01 = 2=&gt;Trong dung dịch sau phản ứng chỉ có K2CO32KOH + CO2 → K2CO3 + H2O0,02 ® 0,01 molmK2CO3 = 0,01. 138 = 1,38 (g)<h3>Bài 6 (trang 75 SGK Hóa học 11):</h3>Nung 52,65 g CaCO3 ở 100oC và cho toàn bộ lượng khí thoát ra hấp thụ hết vào 500,0 ml dung dịch NaOH 1,800M. Hỏi thu được những muối nào? Khối lượng là bao nhiêu? Biết rằng hiệu suất phản ứng nhiệt phân CaCO3 là 95%.Hướng dẫn giải:nCaCO3 = 52,65/100 = 0,5265 (mol)CaCO3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) CaO + CO20,5265 ® 0,5265Phản ứng có H = 95 % nên số mol CO2 thực tế thu được:nCO2 = 0,5265 . 95/100 = 0,5 molTa có nNaOH = 0,5. 1,8 = 0,9 (mol)Þ nNaOH : nCO2 = 0,9 : 0,4 Þ 1 &lt; nNaOH : nCO2 &lt; 2Þ Phản ứng tạo thành hỗn hợp hai muối: NaHCO3 và Na2CO3Gọi nNaHCO3 = y mol và nNa2CO3 = x molCO2 + 2NaOH → Na2CO3 + H2O (1)x ← 2x ← xCO2 + NaOH → NaHCO3 ­(2)x ← y ← y=&gt; x + y = 0,5 và 2x + y = 0,9 =&gt; x= 0,4 và y = 0,1 molKhối lượng các muốimNaHCO3 = 84.0,1 = 8,4 (g)mNa2CO3 = 106.0,4 = 42,4 (g)Trên đây là hợp chất của cacbon hóa 11 nâng cao mà ICAN soạn thảo. Cảm ơn bạn đã theo dõi và chia sẻ nhé. Chúc các bạn học vui vẻ.

Hợp chất của cacbon

Bài 16

<h2 style="text-align:center;">BÀI 17. Silic và hợp chất của silic</h2>&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>I. SILIC</h3>1. Vị trí- Trong bảng tuần hoàn silic ở ô thứ 14, nhóm IVA, chu kì 3.- Cấu hình electron: 1s22s22p63s23p2.2. Tính chất vật líCó các dạng thù hình là silic tinh thể và silic vô định hình- Silic tinh thể có cấu trúc giống kim cương, màu xám, có ánh kim và có tính bán dẫn.- Silic vô định hình là chất bột màu nâu.3. Tính chất hóa họcSilic là phi kim kém hoạt động, ở nhiệt độ cao có khả năng thể hiện cả tính khử và tính OXH* Tính khử:- Tác dụng với phi kim:Si + 2F2 → SiF4Si + O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) SiO2- Tác dụng với hợp chất:2NaOH + Si + H2O → Na2SiO3 + 2H2* Tính oxi hóa :- Tác dụng với một số kim loại mạnh ở nhiệt độ cao:2Mg + Si \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) Mg2Si4. Ứng dụng- Silic siêu tinh khiết là chất bán dẫn dùng trong kỹ thuật vô tuyến và điện tử như chế tạo tế bào quang điện, bộ khuếch đại,...- Trong luyện kim silic được dùng để tách oxi ra khỏi kim loại nóng chảy5. Điều chế:a. Trong phòng thí nghiệm2Mg + SiO2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) 2MgO + Si (900oC)b. Trong công nghiệpSiO2 + 2C \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) 2CO + Si (1800oC)6. Trạng thái tự nhiênTrong tự nhiên silic chỉ tồn tại ở dạng hợp chất: chủ yếu là silic đioxit; các khoáng vật silicat và aluminosilicat như cao lanh, mica, fenspat, đá xà vân, thạch anh,...<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_28_1949dfd208.png?4939249.280000004" alt="">Tinh thể thạch anh<h3>II. SILIC ĐIOXIT SiO2</h3>1. Tính chất vật lí: Ở dạng tinh thể nguyên tử màu trắng rất cứng, không tan trong nước, có tso và tnco rất cao, tồn tại ở dạng cát và thạch anh là nguyên liệu quan trọng để sản xuất thủy tinh.2. Tính chất hóa học:Là oxit axit,Tan chậm trong dung dịch kiềm đặc nóng, tan nhanh trong kiềm nóng chảy hoặc cacbonat kim loại kiềm nóng chảySiO2 + 2NaOH \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)Na2SiO3 + H2OSiO2 + Na2CO3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)Na2SiO3 + CO2Tác dụng với HF ( dùng phản ứng này để khắc chữ, tranh lên thủy tinh)SiO2 + 4HF → SiF4 + 2H2O<h3>III. AXIT SILIXIC H2SiO3</h3>Tính chất vật lí: Là axit rất yếu (yếu hơn H2CO3) , ở dạng keo, không tan trong nước. Khi bị mất nước thì tạo thành xốp silicagen, thường được dùng để hút ẩm trong các thùng hàng hóa<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_29_9746200c93.png?4939251.0150000015" alt="">silicagenTính chất hóa học:- Phản ứng nhiệt phân:H2SiO3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)SiO2 + H2O- Tác dụng được với axit cacbonic :Na2SiO3 + CO2 + H2O → Na2CO3 + H2SiO3<h3>IV. MUỐI SILICAT</h3>- Chỉ có muối của kim loại kiềm tan được trong nước.- Dung dịch đậm đặc của Na2SiO3 và K2SiO3 được gọi là thủy tinh lỏng, dùng để chế tạo keo dán thủy tinh và sứ,...<h2 style="text-align:justify;">B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>Phương pháp giải bài tập tính theo phương trình phản ứng+ Bước 1: Tính mol chất đề bài cung cấp.+ Bước 2: Viết phương trình phản ứng xảy ra.+ Bước 3: Dựa vào mol chất đề bài cung cấp, sử dụng cách tính theo phương trình phản ứng để tính lượng chất đề bài yêu cầu.<h2 style="text-align:justify;">C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 79 SGK Hóa 11):</h3>Nêu những tính chất hóa học giống và khác nhau giữa silic và cacbon. Viết các phương trình hóa học để minh họa ?Hướng dẫn giải:Những tính chất hóa học giống nhau của cacbon và silic- Đều có tính oxi hóa3C + 4Al \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) Al4C3Si + Mg \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) Mg2C- Đều có tính khử+Tác dụng với phi kimC + O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)CO2Si + F2 → SiF4+Tác dụng với hợp chấtC + 4HNO3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) 3CO2 + 4NO + H2OSi + NaOH + H2O → Na2SiO3 + 2H­2<h3>Bài 2 (trang 79 SGK Hóa 11):</h3>Số oxi hóa cao nhất của silic thể hiện ở hợp chất nào sau đây?A. SiOB. SiO2C. SiH4D. Mg2SiHướng dẫn giải:Chọn B.<h3>Bài 3 (trang 79 SGK Hóa 11):</h3>Khi cho nước tác dụng với oxit axit thì axit sẽ không được tạo thành, nếu oxit axit đó là:A. Cacon đioxitB. Lưu huỳnh đioxitC. Silic đioxitD. Đinitơ pentaoxitHướng dẫn giải:Chọn C.Vì SiO2 là chất rắn không tan trong nước.<h3>Bài 4 (trang 79 SGK Hóa 11):</h3>Từ SiO2 và các hóa chất cần thiết khác, hãy viết phương trình hóa học của các phản ứng điều chế axit silixic?Hướng dẫn giải:Sơ đồ: SiO2 → Na2SiO3 → H2SiO3Phương trình phản ứng:SiO2 + 2NaOH → Na2SiO3 + H2ONa2SiO3 + 2HCl → 2NaCl + H2SiO3 ↓<h3>Bài 5 (trang 79 SGK Hóa 11):</h3>Phương trình ion rút gọn: 2H+ + SiO32- → H2SiO3 ↓ ứng với phản ứng nào giữa các chất nào sau đây?A. Axit cacbonic và canxi silicatB. Axit cacbonic và natri silicatC. Axit clohiđrit và canxi silicatD. Axit clohiđrit và natri silicatHướng dẫn giải:Chọn D.2H+ + 2Cl– + 2Na+ + SiO32- → H2SiO3 ↓ + 2Na+ + 2Cl–Phương trình ion rút gọn 2H+ + SiO32- → H2SiO3 ↓<h3>Bài 6 (trang 79 SGK Hóa 11):</h3>Cho hỗn hợp silic và than có khối lượng 20,0g tác dụng với lượng dư dung dịch NaOH đặc, đun nóng. Phản ứng giải phóng ra 13,44 lít khí hidro (đktc)Xác định thành phần phần trăm khối lượng của silic trong hỗn hợp ban đầu, biết rằng phản ứng xảy ra với hiệu suất 100%.Hướng dẫn giải:nH2 = 13,44/22,4= 0,6 molSi + 2NaOH + 2H2O → Na2SiO3 + 2H2↑0,3 ← 0,6 molTừ phương trình phản ứng =&gt; nSi = 0,3 mol=&gt;Phần trăm khối lượng Si trong hỗn hợp ban đầu là:%mSi = (0,3.28/20) . 100% = 42%.Gợi ý Hóa 11 bài silic và hợp chất của silic, lý thuyết trọng tâm, giải bài tập sách giáo khoa bài silic và hợp chất của silic do đội ngũ giáo viên ican trực tiếp biên soạn.

Silic và hợp chất của silic

Bài 17

<h2 style="text-align:center;">BÀI 22. CẤU TRÚC PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ</h2><h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>I. CÔNG THỨC CẤU TẠO</h3>1. Khái niệmCông thức cấu tạo biểu diễn thứ tự và cách thức liên kết (liên kết đơn, liên kết bội) của các nguyên tử trong phân tử.2. Các loại công thức cấu tạoa. Công thức cấu tạo khai triểnBiểu diễn trên mặt phẳng giấy tất cả các liên kết.b. Công thức cấu tạo thu gọnCác nguyên tử, nhóm nguyên tử cùng liên kết với một nguyên tử cacbon được viết thành một nhóm.Hoặc:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_34_2d944a2395.png?6510745.995000005" alt=""><h3>II. THUYẾT CẤU TẠO HÓA HỌC</h3>1. Nội dungGồm các luận điểm chính sau:- Trong phân tử hợp chất hữu cơ, các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hóa trị và theo một thứ tự nhất định gọi là cấu tạo hóa học. Nếu thứ tự liên kết đó thay đổi sẽ tạo ra hợp chất khác.Thí dụ: CH3-CH2-OH và CH3-O-CH3 đều có công thức phân tử C2H6O, nhưng chúng có cấu tạo hóa học khác nhau.- Trong phân tử hợp chất hữu cơ, cacbon có hóa trị IV. Nguyên tử cacbon không những có thể liên kết với nguyên tử của các nguyên tố khác mà còn liên kết với nhau tạo thành mạch cacbon (mạch vòng, mạch thẳng, mạch nhánh).<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_35_d0b7dbfee1.png?6510754.014999999" alt="">- Tính chất của các chất phụ thuộc vào thành phần phân tử (bản chất, số lượng các nguyên tử) và cấu tạo hóa học (thứ tự liên kết các nguyên tử).2. Ý nghĩaGiải thích được hiện tượng đồng đẳng, hiện tượng đồng phân.<h3>III. ĐỒNG ĐẲNG, ĐỒNG PHÂN</h3>1. Đồng đẳng- Những hợp chất có thành phần phân tử hơn kém nhau một hay nhiều nhóm CH2 nhưng có tính chất hoá học tương tự nhau là những chất đồng đẳng, chúng hợp thành dãy đồng đẳng.Ví dụ dãy đồng đẳng của ankan gồm: CH4, C2H6, …- Các chất trong cùng dãy đồng đẳng có cấu tạo hóa học tương tự nhau nên có tính chất hóa học tương tự nhau.2. Đồng phân- Những hợp chất khác nhau nhưng có cùng công thức phân tử được gọi là các chất đồng phân của nhau.- Có nhiều loại đồng phân: đồng phân cấu tạo (gồm đồng phân mạch cacbon, đồng phân loại nhóm chức, đồng phân vị trí liên kết bội hoặc nhóm chức,...) và đồng phân lập thể (đồng phân khác nhau về vị trí không gian của các nhóm nguyên tử).<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_36_1547f2c5fa.png?6510752.095000003" alt=""><h3 style="text-align:justify;">IV. LIÊN KẾT HÓA HỌC VÀ CẤU TRÚC PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ</h3>Liên kết hóa học thường gặp nhất trong phân tử các hợp chất hữu cơ là liên kết cộng hóa trị. Liên kết cộng hóa trị được chia thành hai loại: liên kết xich ma (σ) và liên kết pi (π).Sự tổ hợp liên kết σ với liên kết π tạo thành liên kết đôi hoặc liên kết ba.1. Liên kết đơnLiên kết đơn (hay liên kết σ) do một cặp electron chung tạo nên và được biểu diễn bằng một gạch nối giữa hai nguyên tử. Liên kết σ là liên kết bền.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_37_c7a51ca86c.png?6510755.510000003" alt="">2. Liên kết đôiLiên kết đôi do 2 cặp electron chung giữa 2 nguyên tử tạo nên. Liên kết đôi gồm một liên kết σ và một liên kết π. Liên kết n kém bền hơn liên kết σ nên dễ bị đứt ra trong các phản ứng hóa học. Liên kết đôi được biểu diễn bằng hai gạch nối song song giữa hai nguyên tử.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_38_3bcc1aba7c.png?6510758.895000006" alt="">3. Liên kết baLiên kết ba do 3 cặp electron chung giữa 2 nguyên tử tạo nên. Liên kết ba gồm một liên kết σ và hai liên kết n. Liên kết ba được biểu diễn bằng ba gạch nối song song giữa hai nguyên tử.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_39_37f051ded2.png?6510756.985" alt=""><h2 style="text-align:justify;">B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2><h3>1. Phương pháp xác định các chất đồng đẳng, đồng phân</h3>1. Đồng đẳng- Những hợp chất có thành phần phân tử hơn kém nhau một hay nhiều nhóm CH2 nhưng có tính chất hoá học tương tự nhau là những chất đồng đẳng, chúng hợp thành dãy đồng đẳng.Ví dụ dãy đồng đẳng của ankan gồm: CH4, C2H6, …2. Đồng phân- Những hợp chất khác nhau nhưng có cùng công thức phân tử được gọi là các chất đồng phân của nhau.<h3>2. Phương pháp giải bài tập hỗn hợp chất</h3>+ Bước 1: Gọi x, y lần lượt là số mol của mỗi chất trong hỗn hợp chất.+ Bước 2: Dựa vào 2 số liệu (số liệu về khối lượng hỗn hợp chất, số mol hỗn hợp chất, …) đề bài cho để lập hệ 2 ẩn 2 phương trình.+ Bước 3: Giải hệ phương trình bằng cách dùng máy tính casio để giải, hoặc tính giá trị x theo y từ phương trình thứ nhất, sau đó thay vào phương trình thứ 2 để giải phương trình bậc nhất 1 ẩn y ở phương trình thứ 2 Þ x, y và các đại lượng đề bài yêu cầu.<h2 style="text-align:justify;">C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 101 SGK Hóa 11):</h3>Phát biểu nội dung cơ bản của thuyết cấu tạo hoá học.Hướng dẫn giải:– Trong phân tử hợp chất hữu cơ, các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hóa trị và theo một thứ tự nhất định. Thứ tự liên kết đó gọi là cấu tạo hóa học. Sự thay đổi thứ tự liên kết đó, tức là thay đổi cấu tạo hóa học, sẽ tạo ra hợp chất khác.– Trong phân tử hợp chất hữu cơ, cacbon có hóa trị bốn. Nguyên tử cacbon không những có thể liên kế với nguyên tử của các nguyên tố khác mà còn liên kết với nhau tạo thành mạch cacbon (mạch vòng, mạch không vòng, mạch nhánh, mạch không nhánh).– Tính chất của các chát phụ thuộc vào thành phần phân tử (bản chất, số lượng các nguyên tử) và cấu tạo hóa học (thứ tự liên kết các nguyên tử).<h3>Bài 2 (trang 101 SGK Hóa 11):</h3>So sánh ý nghĩa của công thức phân tử và công thức cấu tạo. Cho thí dụ minh hoạ?Hướng dẫn giải:- Giống nhau: đều cho biết số lượng mỗi nguyên tố trong phân tử.- Khác nhau: công thức cấu tạo cho biết thứ tự liên kết của các nguyên tử trong phân tử và từ đó biết được tính chất của các hợp chất hữu cơ còn công thức phân tử thì không.Ví dụ: Công thức phân tử C3H6 ta chỉ biết thành phần nguyên tố mà không biết loại hợp chất gì. Còn công thức cấu tạo là CH2 = CH – CH3 là anken còn nếu công thức cấu tạo là vòng ba cạnh thì là xicloankan.<h3>Bài 3 (trang 101 SGK Hóa 11):</h3>Thế nào là liên kết đơn, liên kết đôi, liên kết ba ?Hướng dẫn giải:Liên kết đơn: (còn gọi là liên kết σ) được tạo bởi một cặp e dùng chung.Thí dụ: H-HLiên kết đôi: tạo bởi 2 cặp e dùng chung. Trong đó có một liên kết σ bền vững và một liên kết π linh động dễ bị đứt ra khi tham gia phản ứng hoá học.Thí dụ H2C=CH2Liên kết ba: được tạo bởi ba cặp dùng chung. Trong đó có một liên kết σ bền vững và hai liên kết π linh động dễ bị đứt ra khi tham gia phản ứng hoá học.Thí dụ HC≡CH<h3>Bài 4 (trang 101 SGK Hóa 11):</h3>Chất nào sau đây trong phân tử chỉ có liên kết đơn ?A. CH4 ; B. C2H4 C. C6H6 ; D. CH3COOH.Hướng dẫn giải:Chọn A.<h3>Bài 5 (trang 101 SGK Hóa 11):</h3>Những chất nào sau đây là đồng đẳng của nhau, đồng phân của nhau ?<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/small_Hoa11_HKI_40_713dd5db64.png?6510739.839999994" alt="">Hướng dẫn giải:– Các chất đồng đẳng của nhau là:+ a; b; d; e ; g+ c; h ; i– Các chât đồng phân của nhau là:+ a; b vì đều có CTPT C4H8+ e; g vì đều có CTPT C5H10+ c; i vì đều có CTPT C5H12<h3>Bài 6 (trang 102 SGK Hóa 11):</h3>Viết công thức cấu tạo có thể có của các chất có công thức phân tử như sau: C2H6O, C3H6O, C4H10.Hướng dẫn giải:- Các CTCT của C2H6O là: CH3-CH2-OH; CH3 - O - CH3- Các CTCT của C3H6O là:CH3-CH2-CHO; CH2 = CH -CH2-OH; CH2 = CH - O - CH3;<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_41_b4070d633c.png?6510743.019999994" alt="">- Các CTCT của C4H10 là:CH3-CH2-CH2-CH3; CH3-CH(CH3)-CH3<h3>Bài 7 (trang 102 SGK Hóa 11):</h3>Những công thức cấu tạo nào dưới đây biểu thị cùng một chất ?<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_42_a70ea728df.png?6510749.190000002" alt="">Hướng dẫn giải:(I); (III) và (IV) biểu thị cùng một chất. Đều có công thức là CH3CH2OH.(II) và (V) biểu thị cùng một chất, đều có công thức là CH2Cl2.<h3>Bài 8 (trang 102 SGK Hóa 11):</h3>Khi cho 5,30 gam hỗn hợp gồm etanol C2H5OH và propan-1-ol CH3CH2CH2OH tác dụng với natri (dư) thu được 1,12 lít khí (đktc).a. Viết phương trình hoá học của các phản ứng xảy ra.b. Tính thành phần phần trăm khối lượng của mỗi chất trong hỗn hợp.Hướng dẫn giải:nH2 = 1,12/ 22,4 = 0,05 (mol)a) 2C2H5OH + 2Na → 2C2H3ONa + H22CH3-CH2-СН2-ОН + 2Na → 2CH3-CH2-СН2-ONa + H2b) Gọi số mol của etanol là x của propan-1-ol là y (mol)2C2H5OH + 2Na → 2C2H3ONa + H2x ® x/2 mol2CH3-CH2-СН2-ОН + 2Na → 2CH3-CH2-СН2-ONa + H2y ® y/2 mol\(\left\{ \begin{array}{*{35}{l}} &nbsp;&nbsp; 46x\text{ }+\text{ }60y\text{ }=\text{ }5,3&nbsp; \\ &nbsp;&nbsp; x/2\text{ }+\text{ }y/5\text{ }=\text{ }0,05&nbsp; \\ \end{array} \right.\) =&gt; x = y = 0,05 .Phần trăm khối lượng mỗi chất ban đầu là:%C­2H5OH = (0,05 . 46 / 5,3 ) . 100% = 43,3%.%C3H7OH = 100% - 43,3% = 56,6%.Hy vọng Cấu trúc phân tử hợp chất hữu cơ Hóa 11 của ICAN soạn thảo giúp bạn học Hoá 11 tốt hơn. Chúc các bạn học tập vui

Cấu trúc phân tử hợp chất hữu cơ

Bài 22

<h2 style="text-align:center;">BÀI 25. ANKAN</h2><h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>1. KHÁI NIỆM</h3>Ankan là hiđrocacbon no mạch hở: CnH2n+2 (n ≥1).<h3>2. ĐỒNG PHÂN, DANH PHÁP</h3>- Đồng phân cấu tạo: Ankan từ C4H10 trở đi có công thức đồng phân cấu tạo mạch cacbon (mạch không phân nhánh và phân nhánh).- Danh pháp ankan có mạch nhánh: “Số chỉ vị trí nhánh - tên nhánh + tên mạch chính + an”.Lưu ý: Mạch chính là mạch cacbon dài nhất, chứa nhiều nhánh hơn.+ Đánh số thứ tự cacbon mạch chính từ đầu C gần nhánh.+ Nếu có nhiều nhánh giống nhau thì dùng tiền tố chỉ độ bội (theo số đếm): đi, tri, tetra…Khi có nhiều nhánh thứ tự gọi tên nhánh theo vần chữ cái.- Bậc của một nguyên tử cacbon trong phân tử ankan bằng số nguyên tử cacbon liên kết trực tiếp với nó.<h3>3. TÍNH CHẤT VẬT LÍ</h3>- Ở điều kiện thường ankan từ C1 → C4 ở trạng thái khí, từ C5 → C17 trở đi ở trạng thái lỏng, từ C18 trở lên ở dạng rắn. Nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi và khối lượng riêng của ankan nói chung tăng theo chiều tăng của phân tử khối.- Ankan là những chất không màu, không tan trong nước, nhẹ hơn nước nhưng tan nhiều trong dung môi hữu cơ.<h3>4. TÍNH CHẤT HÓA HỌC</h3><h4>a) Phản ứng thế:</h4>- Nguyên tử H bị thế bằng halogen tạo dẫn xuất halogen:CnH2n+2 + x Cl2 \(\xrightarrow{a/s}\) CnH2n+2-xClx + x HCl (x ≤ 2n+2)Ví dụ: CH4+Cl2 \(\xrightarrow{a/s}\) CH3Cl + HCl- Đối với ankan phân tử có các nguyên tử C có bậc khác nhau, sản phẩm chính là sản phẩm Cl thế H của C bậc cao hơn.<h4>b) Phản ứng tách:</h4>+ Tách hiđro (đề hiđro hóa): CnH2n+2 \(\xrightarrow{xt,{{t}^{o}}}\) CnH2n+2-2x + xH2Ví dụ: CH3- CH3 \(\xrightarrow{xt,{{t}^{o}}}\)CH2=CH2+H2+ Bẻ gãy các liên kết C-C ( crăckinh): CnH2n+2 \(\xrightarrow{xt,{{t}^{o}}}\) CmH2m + Cm’H2m’+2 (n = m + m’)<h4>c) Phản ứng oxi hóa (đốt cháy):</h4>Ankan cháy tạo ra nhiều nhiệt:CnH2n+2 + (3n+1)/2 O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) n CO2 + (n+1) H2O<h3>5. ĐIỀU CHẾ</h3>- Trong phòng thí nghiệm, ankan được điều chế bằng cách nung muối natri của axit cacboxylic với vôi tôi xút.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_01_bf1d59b32c.png?43220.73000000091" alt=" ">- Trong công nghiệp, metan và các đồng đẳng được lấy từ khí thiên nhiên, khí mỏ dầu và dầu mỏ.<h3>6. ỨNG DỤNG</h3><img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_02_bb65beac5b.png?43215.14499999466" alt=""><h2 style="text-align:justify;">B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>Phương pháp giải bài tập đốt cháy ankan:Phương trình phản ứng: CnH2n+2 + (3n+1)/2 O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) n CO2 + (n+1) H2OÞ ankan khi cháy cho nCO2 &lt; nH2O;nankan = nH2O – nCO2 ;nO2 phản ứng = nH2O + 1/2nCO2 ;mankan = mC + mH.<h2 style="text-align:justify;">C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 115 SGK Hóa 11):</h3>Thế nào là hiđrocacbon no, ankan, xicloankan?Hướng dẫn giải:– Hiđrocacbon no là hiđrocacbon mà trong phân tử chỉ có liên kết đơn. hiđrocacbon no được chia thành hai loại:+ Ankan (hay parafin) là những hiđrocacbon no không có mạch vòng.+ Xicloankan là những hiđrocacbon no có mạch vòng.– Hiđrocacbon no là nguồn nhiên liệu chính và là nguồn nguyên liệu quan trọng ngành công nhiệp hóa học.<h3>Bài 2 (trang 115 SGK Hóa 11):</h3>Viết công thức phân tử của các hiđrocacbon tương ứng với các gốc ankyl sau: –CH3 ; -C3H7; -C6H13Hướng dẫn giải:<figure class="table" style="width:642px;"><table style=";"><tbody><tr><td style="border:1px solid black;vertical-align:top;">Gốc ankan</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top:1px solid black;vertical-align:top;width:447px;">CTPT của hiđrocacbon tương ứng</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;">-CH3</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:447px;">CH4</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;">-C3H7</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:447px;">C3H8</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;">-C6H13</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:447px;">C6H14</td></tr></tbody></table></figure><h3>Bài 3 (trang 115 SGK Hóa 11):</h3>Viết các phương trình hóa học của các phản ứng sau:a) Propan tác dụng với clo (theo tỉ lệ 1:1) khi chiếu sáng.b) Tách một phân tử hidro từ phân tử propan.c) Đốt cháy hexan.Hướng dẫn giải:a) Propan tác dụng với clo (theo tỉ lệ 1:1) khi chiếu sángCH3 – CH2 – CH3 + Cl2 \(\xrightarrow{a/s}\) CH3 – CHCl– CH3 + HClb) Tách một phân tử hiđro từ phân tử propanCH3 – CH2 - CH3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt}\) CH3-CH = CH2 + H2c) Đốt cháy hexanC6H14 + 19/2O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) 6CO2 + 7H2O<h3>Bài 4 (trang 116 SGK Hóa 11):</h3>Các hiđrocacbon no được dùng làm nhiên liệu do nguyên nhân nào sau đây?A. Hiđrocacbon no có phản ứng thế .B. Hiđrocacbon no có nhiều trong tự nhiên.C. Hiđrocacbon no là chất nhẹ hơn nước.D. Hiđrocacbon no cháy tỏa nhiều nhiệt và có nhiều trong tự nhiên.Hướng dẫn giải:Chọn D.<h3>Bài 5 (trang 116 SGK Hóa 11):</h3>Hãy giải thích:a) Tại sao không được để các bình chứa xăng, dầu (gồm các ankan) gần lửa, trong khi đó người ta có thể nấu chảy nhựa đường để làm giao thông.b) Không dùng nước để dập các đám cháy xăng, dầu mà phải dùng cát hoặc bình chứa khí cacbonic.Hướng dẫn giải:a. Không được để các bình chứa xăng, dầu (gồm các ankan) gần lửu là vì: xăng dầu gồm các ankan mạch ngắn, dễ bay hơi, nên dễ bắt lửa. Nhưng người ta có thể nấu chảy nhựa đường (trong thành phần cũng có các ankan) để làm đường giao thông vì nhựa đường gồm các ankan có mạch cacbon rất lớn, khó bay hơi và kém bắt lửa.b. Không dùng nước để dập các đám cháy xăng, dầu mà phải dùng cát hoặc các bình chứa khí cacbonic là vì: xăng, dầu nhẹ hơn nước; khi dùng nước thì xăng, dầu sẽ nổi lên trên mặt nước, làm cho đám cháy cháy to hơn. Còn khi sử dụng cát hoặc bình chứa khí cacbonic thì sẽ ngăn cản xăng, dầu tiếp xúc với oxi không khí là cho đám cháy bị dập tắt.<h3>Bài 6 (trang 116 SGK Hóa 11):</h3>Công thức cấu tạo CH3 – CH(CH3) – CH2 – CH2 – CH3 ứng với tên gọi nào sau đây?A. NeopentanB. 2-metylpentanC. IsobutanD. 1,1-đimetylbutanHướng dẫn giải:Chọn B.<h3>Bài 7 (trang 116 SGK Hóa 11):</h3>Khi đốt cháy hoàn toàn 3,6g ankan X thu được 5,6 lít khí CO2 (đktc). Công thức phân tử của X là:A. C3H8 ; B. C5H10 C. C5H12 D. C4H10Hướng dẫn giải:Gọi công thức của ankan cần tìm là CnH2n + 2Þ Khối lượng mol của ankan là : M = 12n + 2n +2 = 14n + 2 (1)Ta có : nCO2 = 5,6/22,4 = 0,25 (mol)CnH2n+2 + (3n+1)/2 O­2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) nCO2 + (n+1)H2O0,25/n ← 0,25 (mol)Þ Khối lượng mol của ankan là : M =3,6/(0,25/n) = 14,4n (2)Từ (1) và (2) Þ 14n + 2 = 14,4nÞ n = 5.Vậy công thức của ankan cần tìm là C5H12.Trên đây là hóa 11 ankan mà ICAN soạn thảo. Cảm ơn bạn đã theo dõi và chia sẻ nhé. Chúc các bạn học vui vẻ.

Ankan

Bài 25

<h2 style="text-align:center;">BÀI 23. PHẢN ỨNG HỮU CƠ</h2><h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>I. PHÂN LOẠI PHẢN ỨNG HỮU CƠ</h3>Dựa vào sự biến đổi thành phần và cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ, có thể phân chia các phản ứng hóa học hữu cơ thành các loại chính sau:1. Phản ứng thế- Là phản ứng trong đó một nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử trong phân tử hợp chất hữu cơ bị thay thế bởi một nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử khác.- Ví dụ:CH4 + Cl2 \(\xrightarrow{askt}\) CH3Cl + HCl2. Phản ứng cộng- Là phản ứng trong đó phân tử hợp chất hữu cơ kết hợp với phân tử khác tạo thành phân tử hợp chất mới.- Ví dụ:C2H4 + Br2 → C2H4Br23. Phản ứng tách- Là phản ứng trong đó hai hay nhiều nguyên tử bị tách ra khỏi phân tử hợp chất hữu cơ.- Ví dụ:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_43_1775ec6fe3.png?7529410.254999995" alt=""><h3>II. ĐẶC ĐIỂM CỦA PHẢN ỨNG HÓA HỌC TRONG HÓA HỌC HỮU CƠ</h3>- Phản ứng của các chất hữu cơ thường xảy ra chậm, do các liên kết trong phân tử các chất hữu cơ ít phân cực nên khó bị phân cắt.Ví dụ: Phản ứng este hóa của ancol etylic với axit axetic phải kéo dài nhiều giờ.- Phản ứng hữu cơ thường sinh ra hỗn hợp sản phẩm do các liên kết trong phân tử chất hữu cơ có độ bền khác nhau không nhiều, nên trong cùng một điều kiện, nhiều liên kết khác nhau có thể cùng bị phân cắt.Ví dụ: Khi cho clo tác dụng với metan (có ánh sáng khuếch tán) thu được hỗn hợp CH3Cl, CH2Cl2, CHCl3, ...<h2 style="text-align:justify;">B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>Bài tập thuộc phần kiến thức phản ứng hữu cơ chủ yếu là các bài tập lý thuyết. Do vậy học sinh cần ghi nhớ khái niệm cũng như đặc điểm của các loại phản ứng hóa hữu cơ để làm tốt bài tập thuộc phần kiến thức này.<h2 style="text-align:justify;">C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 105 SGK Hóa học 11):</h3>Thế nào là phản ứng thế, phản ứng cộng, phản ứng tách? Cho thí dụ minh hoạHướng dẫn giải:Phản ứng thếPhản ứng thế là phản ứng trong đó một nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử trong phân tử hợp chất hữu cơ bị thay thế bởi một nguyên tử hoặc nhóm nguyên tử khác.- Ví dụ: CH4 + Cl2 \(\xrightarrow{askt}\) CH3Cl + HClPhản ứng cộngPhản ứng cộng là phản ứng trong đó phân tử hợp chất hữu cơ kết hợp với phân tử khác tạo thành phân tử hợp chất mới.- Ví dụ: C2H4 + Br2 → C2H4Br2Phản ứng táchPhản ứng tách là phản ứng trong đó một hay nhiều nguyên tử bị tách ra khỏi phân tử hợp chất hữu cơ.- Ví dụ: CH3 – CH2 – OH \(\xrightarrow{{{H}_{2}}S{{O}_{4}},\text{ }{{170}^{o}}C}\) CH2 = CH2 + H2O<h3>Bài 2 (trang 105 SGK Hóa học 11):</h3>Cho phương trình hoá học của các phản ứng :a) C2H6 + Br2 →(đk: as) C2H5Br2 + HBr.b) C2H4 + Br2 → C2H4Br2c) C2H5OH + HBr →(đk: xt, to) C2H5Br H2O.d) C6H14 →(đk: xt, to) C3H6 + C3H8.e) C6H12 + H2 →(đk: xt, to) C6H14g) C6H14 →(đk: xt, to) C2H6 + C4H81. Thuộc loại phản ứng thế là các phản ứngA. a, b, c, d, e, g.B. a, c.C. d, e, gD. a, b, c, e, g.2. Thuộc loại phản ứng cộng là các phản ứngA. a, b, c, d, e, gB. a, c.C. d, e, gD. b, e.3. Thuộc loại phản ứng tách là các phản ứngA. d, gB. a, cC. d, e, gD. a, b, c, e, g.Hướng dẫn giải:1. Chọn B: a, c.2. Chọn D: b, e.3. Chọn A: d, g.<h3>Bài 3 (trang 105 SGK Hóa học 11):</h3>Viết phương trình hoá học của các phản ứng xảy ra theo sơ đồ sau:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_44_68b0e032ad.png?7529401.845000001" alt="">Trong các phản ứng trên, phản ứng nào thuộc loại phản ứng thế, phản ứng cộng, phản ứng tách?Hướng dẫn giải:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_45_6dfe890f4a.png?7529407.124999998" alt=""><h3>Bài 4 (trang 105 SGK Hóa học 11):</h3>Kết luận nào sau đây là đúng ?A. Phản ứng của các chất hữu cơ thường xảy ra rất nhanh.B. Phản ứng của các chất hữu cơ thường xảy ra rất chậm và theo nhiều hướng khác nhau.C. Phản ứng của các chất hữu cơ thường xảy ra rất chậm và chỉ theo một hướng xác định.D. Phản ứng của các chất hữu cơ thường xảy ra nhanh và không theo một hướng nhất định.Hướng dẫn giải:Chọn B.Gợi ý Hóa 11 phản ứng hữu cơ, lý thuyết trọng tâm, giải bài tập sách giáo khoa bài phản ứng hữu cơ do đội ngũ giáo viên ican trực tiếp biên soạn.

Phản ứng hữu cơ

Bài 23

<h2 style="text-align:center;">BÀI 27. LUYỆN TẬP : ANKAN VÀ XICLOANKAN</h2><h2 style="text-align:justify;">I. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2>Nhận xét chung:<figure class="table"><table style=";"><tbody><tr><td style="background-color:#fcc2a2;border:1px solid black;vertical-align:top;width:138px;">&nbsp;</td><td style="background-color:#fcc2a2;border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top:1px solid black;vertical-align:top;width:252px;">Giống nhau</td><td style="background-color:#fcc2a2;border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top:1px solid black;vertical-align:top;width:252px;">Khác nhau</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:138px;">Cấu tạo</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:252px;">Trong phân tử đều chỉ có các liên kết đơn</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:252px;">Ankan: mạch hởXicloankan: mạch vòng</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:138px;">&nbsp;Tính chất hóa học</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:252px;">- Đều có phản ứng thế.- Có phản ứng tách hiđro.- Cháy tỏa nhiều nhiệt.</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:252px;">Xicloankan vòng 3, 4 cạnh có phản ứng cộng mở vòng, còn ankan thì không.</td></tr></tbody></table></figure>Đặc điểm chi tiết:<figure class="table" style="width:648px;"><table style=";"><tbody><tr><td style="background-color:#fcc2a2;border:1px solid black;vertical-align:top;width:348px;">Ankan</td><td style="background-color:#fcc2a2;border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top:1px solid black;vertical-align:top;width:300px;">Xicloankan</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:348px;">1. KHÁI NIỆMAnkan là hiđrocacbon no mạch hở: CnH2n+2 (n ≥1).2. TÍNH CHẤT VẬT LÍAnkan là những chất không màu, không tan trong nước, nhẹ hơn nước nhưng tan nhiều trong dung môi hữu cơ.3. TÍNH CHẤT HÓA HỌCa) Phản ứng thế:Ví dụ: CH4+Cl2\(\xrightarrow{a/s}\)CH3Cl + HClb) Phản ứng tách:Ví dụ: CH3 - CH3\(\xrightarrow{xt,{{t}^{o}}}\) CH2=CH2+H2c) Phản ứng oxi hóa (đốt cháy):Ví dụ: CH4 +2O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)CO2 + 2H2O4. ĐIỀU CHẾ- Trong phòng thí nghiệm, ankan được điều chế bằng cách nung muối natri của axit cacboxylic với vôi tôi xút.- Trong công nghiệp, metan và các đồng đẳng được lấy từ khí thiên nhiên, khí mỏ dầu và dầu mỏ.5. ỨNG DỤNGAnkan làm nhiên liệu, làm dung môi, chất đốt, …</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:300px;">1. KHÁI NIỆM- Xicloankan là những hiđrocacbon no, mạch vòng có công thức chung là CnH2n (n≥3)2. TÍNH CHẤT HÓA HỌCa) Phản ứng thếb) Phản ứng cộng mở vòng- Xicloankan vòng 3 cạnh tham gia phản ứng cộng mở vòng với H2/(Ni, toC), Br2, HBr:- Xicloankan vòng 4 cạnh chỉ tham gia cộng mở vòng với H2/(Ni, 120oC).- Xicloankan có vòng 5, 6 cạnh trở lên không có phản ứng cộng mở vòng trong những điều kiện trên.c) Phản ứng oxi hóa: Xicloankan cháy tỏa nhiều nhiệt, không làm mất màu dung dịch KMnO4&nbsp;3. ĐIỀU CHẾ: tách trực tiếp từ quá trình chưng cất dầu mỏ, hoặc từ ankan:&nbsp;4. ỨNG DỤNG: làm nhiên liệu, làm dung môi, làm nguyên liệu để điều chế các chất.</td></tr></tbody></table></figure>&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">II. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 123 SGK Hóa 11):</h3>Viết các công thức cấu tạo của các ankan sau: pentan, 2-metylbutan, isobutan. Các chất trên còn có tên gọi nào khác không?Hướng dẫn giải:Pentan: CH3 – CH2 – CH2 – CH2 – CH32-metylbutan: CH3 – CH(CH3) – CH2 – CH3. Tên gọi khác là isopentan.Isobutan: CH3 – CH(CH3) – CH3. Tên gọi khác là: 2 - metylpropan<h3>Bài 2 (trang 123 SGK Hóa 11):</h3>Ankan Y mạch không nhánh có công thức đơn giản nhất là C2H5a. Tìm công thức phân tử, viết công thức cấu tạo và gọi tên chất Y.b. Viết phương trình hóa học phản ứng của Y với clo khi chiếu sáng, chỉ rõ sản phẩm chính của phản ứng.Hướng dẫn giải:a) Ankan Y có công thức đơn giản nhất là C2H5 Þ Gọi CTPT của Y là (C2H5)x hay C2xH5x (x ≥ 1)Mà ankan lại có công thức tổng quát là : CnH2n+2 Þ 5x = 2.2x + 2 Þ x = 2Þ CTPT của Y là : C4H10Mà Y là ankan không nhánh nên Y có CTCT là: CH3-CH2-CH2-CH3 : n – butanb) Khi Y cộng với khí clo sẽ tạo ra 2 sản phẩm.CH3-CH2-CH2-CH3 + Cl2 \(\xrightarrow{a/s}\)CH3 –CH(Cl) –CH2 – CH3 + HCl(sp chính)CH3-CH2-CH2-CH3 + Cl2 \(\xrightarrow{a/s}\)CH3 –CH2–CH2 – CH2Cl + HCl(sp phụ)<h3>Bài 3 (trang 123 SGK Hóa 11):</h3>Đốt cháy hoàn toàn 3,36 lít hỗn hợp khí A gồm metan và etan thu được 4,48 lít khí cacbonic. Các thể khí được đo ở điều kiện tiêu chuẩn. Tính thành phần phần trăm về thể tích của mỗi khí trong hỗn hợp A.Hướng dẫn giải:nA = 3,36/22,4 = 0,15 mol ; nCO2 = 4,48/22,4 = 0,2 (mol)Gọi số mol của metan và etan lần lượt là x và y (mol)CH4 + 2O2 → CO2 + 2H2Ox ® x (mol)C2H6 + 3,5O2 → 2CO2 + 3H2Oy ® 2y(mol)Ta có hệ phương trình:\(\left\{ \begin{array}{*{35}{l}} &nbsp;&nbsp; x+y=0,15&nbsp; \\ &nbsp;&nbsp; x+2y=0,2&nbsp; \\ \end{array} \right.\) Û x=0,1; y=0,05Trong hỗn hợp ban đầu:%VCH4 = %nCH4 = (0,1/0,15).100% = 66,67%.%VC2H6 = 100% - 66,67% = 33,33%.<h3>Bài 4 (trang 123 SGK Hóa 11):</h3>Khi 1,00 g metan cháy tỏa ra 55,6 kJ. Cần đốt bao nhêu lít khí metan (đktc) để lượng nhiệt sinh ra đủ đun 1,00 lít nước (D = 1,00 g/cm3) từ 25,0oC lên 100,0oC. Biết rằng muốn nâng 1,00g nước lên 1,0oC cần tiêu tốn 4,18J và giả sử nhiệt sinh ra chỉ dùng để làm tăng nhiệt độ của nước.Hướng dẫn giải:Nhiệt lượng cần để đun 1 lít nước từ 25,0oC lên 100oC:Do nhiệt độ của 1,00 g nước lên 1oC cần tiêu tốn nhiệt lượng là 4,18 J.Þ Nhiệt lượng cần để cung cấp cho 1,00 g H2O từ 25,0oC lên 100oC là: (100 – 25) . 4,18 = 313,5 (J)Do 1 lít nước = 1kg nước = 1000g nướcÞ Nhiệt lượng cần tiêu tốn cho 1,0 lít nước từ 25,0oC lên 100oC là: 313,5 .1000 = 313500 J= 313,5 (kJ)Tính thế tích khí metan:Ta có Qtỏa = Qthu = 313,5 (kJ)Mà 1g CH4 khi cháy tỏa ra 55,6 kJ=&gt; 313,5 (kJ)cần đốt cháy lượng CH4 là : mCH4 = 313,5/55,6 = 5,64 g.=&gt;VCH4 = n . 22,4 = (5,64/16). 22,4 ≈ 7,90 lít<h3>Bài 5 (trang 123 SGK Hóa 11):</h3>Khi cho pentan tác dụng với brom theo tỉ lệ 1:1, sản phẩm chính thu được là:A. 2- brompentanB. 1-brompentanC. 1,3 – đibrompentanD. 2,3 – đibrompentanHãy chọn đáp án đúngHướng dẫn giải:Chọn A.<h3>Bài 6 (trang 123 SGK Hóa 11):</h3>Đánh dấu Đ (đúng) hoặc S (sai) vào các ô trống cạnh các câu sau đây:a. Ankan là hidrocacbon no, mạch hở.b. Ankan có thể bị tách hidro thành anken.c. Crăckinh ankan thu được hỗn hợp các ankan.d. Phản ứng của clo với ankan tạo thành ankyl clorua thuộc loại phản ứng thế.e. Ankan có nhiều trong dầu mỏ.Hướng dẫn giải:a. Đ.b. Đ.c. S.d. Đ.e. Đ.Hy vọng Hóa 11 Luyện tập : Ankan và xicloankan của ICAN soạn thảo giúp bạn học Hoá 11 tốt hơn. Chúc các bạn học tập vui.

Luyện tập : Ankan và xicloankan

Bài 27

Luyện tập: Ankan và xicloankan

<h2 style="text-align:center;">BÀI 8. AMONIAC VÀ MUỐI AMONI</h2><h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>1. CẤU TẠO</h3>- Phân tử NH3 có cấu tạo hình chóp, với nguyên tử nitơ ở đỉnh, đáy là một tam giác mà đỉnh là ba nguyên tử hiđro.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_05_3625bafb9d.png?2008950.1350000063" alt="">- Ba liên kết N-H đều là liên kết cộng hóa trị có cực, các cặp electron chung đều lệch về phía nguyên tử nitơ Þ NH3 là phân tử có cực.<h3>2. TÍNH CHẤT VẬT LÍ</h3>Amoniac là chất khí không màu, mùi khai và sốc, nhẹ hơn không khí; tan tốt trong nước.<h3>3. TÍNH CHẤT HÓA HỌC</h3>a. Tính bazo yếu:- Do có cặp electron tự do nên NH3 dễ nhận H+, thể hiện tính bazơ yếu(tác dụng với nước tạo dung dịch làm quỳ tím hóa xanh, tác dụng với axit, tác dụng với dung dịch muối).- Tác dụng với nước:NH3 + H2O \(\rightleftarrows\) NH4+ + OH-<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_06_4e297172ee.png?2008948.2049999933" alt="">- Tác dụng với dung dịch muốiAlCl3 + 3NH3 + 3H2O → Al(OH)3↓ + 3NH4Cl- Tác dụng với axit tạo muối amoni:NH3 + HCl → NH4Clb. Tính khửNitơ trong NH3 có mức oxi hóa thấp nhất (-3) nên NH3 thể hiện tính khử mạnh như tác dụng với oxi, clo và một số oxit kim loại.- Tác dụng với oxi:4NH3 + 3O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) 2N2 + 6H2O<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_07_a801247321.png?2008944.8249999988" alt="">- Tác dụng với clo:2NH3 + 3Cl2 → N2 + 6HClNH3 kết hợp ngay với HCl vừa sinh ra tạo “ khói trắng” NH4Cl<h3>4. ĐIỀU CHẾ</h3>- Trong phòng thí nghiệm: NH3 được điều chế bằng cách cho muối amniac tác dụng với chất kiềm khi đun nóng nhẹ.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_08_4d45a85d51.png?2008942.989999996" alt="">- Trong công nghiệp: Amoniac được tổng hợp từ khí N2 và khí H2 theo phản ứng:N2 (k) + 3H2(k) \(\rightleftarrows\) 2NH3 (k); ∆H = -92 kJ<h3>5. MUỐI AMONI</h3>- Muối amoni là những chất tinh thể ion, phân tử gồm cation amoni NH4+ và anion gốc axit.- Tính chất vật lí:Tất cả các muối amoni đều dễ tan trong nước và khi tan điện li hoàn toàn thành các ion.- Tính chất hóa học:+ Muối amoni phản ứng được với dung dịch kiềm+ Phản ứng nhiệt phân: Muối amoni mà anion gốc axit có tính oxi hóa mạnh bị nhiệt phân cho N2, N2O. Còn muối amoni mà anion gốc axit không có tính oxi hóa mạnh bị nhiệt phân cho NH3. Ví dụ:NH4HCO3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) NH3 + CO2 + H2O NH4NO2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)N2 + 2H2O<h2 style="text-align:justify;">B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2><h3>1. Phương pháp giải bài tập chuỗi phản ứng</h3>Để làm tốt dạng bài này, học sinh cần ghi nhớ tính chất hóa học, cách điều chế các chất, để biết từ chất A tạo chất B thì nên sử dụng tính chất hóa học của chất A hay sử dụng cách điều chế chất B. Sau đó học sinh viết phương trình phản ứng minh họa cho quá trình từ chất A tạo chất B trong chuỗi phản ứng.<h3>2. Phương pháp giải bài tập liên quan đến hiệu suất phản ứng</h3>- Công thức tính hiệu suất theo chất sản phẩm: H=\(\frac{{{m}_{tt}}}{{{m}_{lt}}}\).100%- Công thức tính hiệu suất theo chất tham gia: H=\(\frac{{{m}_{lt}}}{{{m}_{tt}}}\).100%Trong đó:mtt là khối lượng thực tế của chất thường được cung cấp trong đề bài.mlt là khối lượng lý thuyết của chất thường được tính theo phương trình phản ứng.<h2 style="text-align:justify;">C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 37 SGK Hóa học 11):</h3>Mô tả và giải thích hiện tượng xảy ra trong thí nghiệm chứng minh rằng amoniac tan nhiều trong nước?Hướng dẫn giải:– Thí ngiệm:+ Khí amoniac được nạp vào đầy bình thuỷ tinh, đạy bình bằng nút cao su có ống thuỷ tinh nhọn xuyên qua.+ Nhúng đầu ống thuỷ tinh vào chậu nước có pha vài giọt phenolphtalein.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_06_4e297172ee.png?2008948.2049999933" alt="">– Hiện tượng: Nước dâng lên rất nhanh trong ống thuỷ tinh nhọn sau đó phun lên có tia màu hồng– Giải thích: Khí amoniac tan rất nhanh trong nước là giảm áp suất trong bình, có sự chênh lệch giữa áp suất trong bình và áp suất ngoài Þ nước phun vào bình. Amoniac tan trong nước tạo thành dung dịch có tính bazơ làm cho phenolphtalein không màu chuyển thành màu hồng.<h3>Bài 2 (trang 37 SGK Hóa học 11):</h3>Hoàn thành sơ đồ chuyển hóa sau và viết các phương trình hóa học:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/small_Hoa11_HKI_09_acc29d90c7.png?2008946.609999999" alt="">Biết A là hợp chất của nitơ.Hướng dẫn giải:A: NH3; B: NH4Cl; C: NH4NO3; D: N2O Phương trình hóa học:(1) NH3 + H2O \( \rightleftarrows\) NH4+ + OH-(2) NH3 + HCl → NH4Cl(3) NH4Cl + NaOH → NaCl + NH3 + H2O(4) NH3 + HNO3 → NH4NO3(5) NH4NO3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)N2O + 2H2O<h3>Bài 3 (trang 37 SGK Hóa học 11):</h3>Hiện nay, để sản xuất amoniac, người ta điều chế nitơ và hiđro bằng cách chuyển hoá có xúc tác một hỗn hợp gồm không khí, hơi nước và khí metan (thành phần chính của khí thiên nhiên). Phản ứng giữa khí metan và hơi nước tạo ra hiđro và cacbon đioxit. Để loại khí oxi và thu khí nitơ, người ta đốt khí metan trong một thiết bị kín chứa không khí.Hãy viết phương trình hoá học của phản ứng điều chế khí hiđro, loại khí oxi và tổng hợp khí amoniac?Hướng dẫn giải:Phương trình điều chế hiđroCH4 + 2H2O \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt}\) CO2 + 4H2Phương trình loại khí oxi:CH4 + 2O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)CO2 + 2H2OPhương trình tống hợp amoniac:N2 + 3H2 <img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_10_94edb14e63.png?2307443.490000005" alt="">2NH3<h3>Bài 4 (trang 38 SGK Hóa học 11):</h3>Trình bày phương pháp hoá học để phân biệt các dung dịch: NH3, Na2SO4, NH4Cl, (NH4)2SO4. Viết phương trình hoá học của các phản ứng đã dùng.Hướng dẫn giải:Cho quỳ tím vào từng ống nghiệm chứa các mẫu thử: ống nghiệm làm quỳ tím chuyển màu xanh là dung dịch NH3; hai ống nghiệm làm quỳ tím chuyển màu hồng là NH4Cl và (NH4)2SO4; ống không có hiện tượng gì là Na2SO4.Cho Ba(OH)2 vào hai ống nghiệm làm quỳ tím chuyển màu hồng. Nếu thấy ống nào có khí bay ra mùi khai là NH4Cl, ống vừa có khí bay ra mùi khai vừa có kết tủa là (NH4)2SO4.(NH4)2SO4 + Ba(OH)2 → BaSO4 ↓ + 2NH3 ↑ + 2H2O2NH4Cl + Ba(OH)2 → BaCl2 + 2NH3 + 2H2O<h3>Bài 5 (trang 38 SGK Hóa học 11):</h3>Muốn cho cân bằng của phản ứng tổng hợp amoniac sang phải, cần phải đồng thời:A. Tăng áp suất và tăng nhiệt độ.B. Giảm áp suất và giảm nhiệt độ.C. Tăng áp suất và giảm nhiệt độ.D. Giảm áp suất và tăng nhiệt độ.Hướng dẫn giải:Chọn C.N2 (k) + 3H2(k) \(\rightleftarrows\) 2NH3 (k); ∆H &lt; 0– Sau phản ứng số mol khí giảm nên theo nguyên lí chuyển dịch cân bằng khi tăng áp suất cân bằng chuyển dịch theo chiều giảm áp suất (chiều thuận). – Phản ứng này toả nhiệt nên khi giảm nhiệt độ cân bằng chuyển dịch theo chiều tăng nhiệt độ (chiều thuận).<h3>Bài 6 (trang 38 SGK Hóa học 11):</h3>Trong phản ứng nhiệt phân các muối NH4NO2 và NH4NO3 số oxi hoá của nitơ biến đổi như thế nào? Nguyên tử nitơ trong ion nào của muối đóng vai trò chất khử và nguyên tử nitơ trong ion nào của muối đóng vai trò chất oxi hoá?Hướng dẫn giải:Phản ứng nhiệt phân:NH4NO2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)N2 + 2H2ON-3 đóng vai trò là chất khử và N+3 đóng vai trò là chất oxi hóaNH4NO3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)N2O + 2H2ON-3 đóng vai trò là chất khử và N+5 đóng vai trò là chất oxi hóa<h3>Bài 7 (trang 38 SGK Hóa học 11):</h3>Cho dung dịch NaOH dư vào 150,0 ml dung dịch (NH4)2SO4 1,00M, đun nóng nhẹ.a. Viết phương trình hoá học ở dạng phân tử và dạng ion rút gọn?b. Tính thể tích khí (đktc) thu được?Hướng dẫn giải:a) 2NaOH + (NH4)2SO4 → 2NH3↑ + Na2SO4 + 2H2ONH4+ + OH– → 2NH3↑ + H2Ob) n(NH4)2SO4 = 0,15. 1 = 0,15 molTheo phương trình: nNH3 = 2. n(NH4)2SO4 = 0,15. 2 = 0,3 molVNH3 = 0,3. 22,4 = 6,72 lít<h3>Bài 8 (trang 38 SGK Hóa học 11):</h3>Phải dùng bao nhiêu lít khí nitơ và bao nhiêu lít khí hiđro để điều chế 17,00 gram NH3. Biết rằng hiệu suất chuyển hoá thành amoniac là 25%. Các thể tích khí được đo ở đktc.A. 44,8 lit N2 và 134,4 lit H2B. 22,4 lit N2 và 134,4 lit H2C. 22,4 lit N2 và 67,2 lit H2D. 44,8 lit N2 và 67,2 lit H2Hướng dẫn giải:Chọn A.N2 + 3H2\(\rightleftarrows\) 2NH3Ta có nNH3 = 17/17 = 1 molTheo lí thuyết nH2 = 3/2.nNH3 = 1,5 mol và nN2 = 1/2 .nNH3 = 0,5molThực tế hiệu suất phản ứng là 25%=&gt;nH2 = 1,5/25% = 6 mol ; nN2 = 0,5/25% = 2mol=&gt;VH2 = 6.22,4 = 134,4 lít ; VN2 = 2.22,4 = 44,8 lít&nbsp;Trên đây là gợi ý giải bài tập Hóa 11 bài Amoniac và muối amoni do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc bác bạn học tập vui vẻ.

Amoniac và muối amoni

Bài 8

<h2 style="text-align:center;">BÀI 13. LUYỆN TẬP: TÍNH CHẤT CỦA NITƠ, PHOTPHO VÀ CÁC HỢP CHẤT CỦA CHÚNG</h2>&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>I. Tính chất của đơn chất</h3><figure class="table" style="width:637px;"><table><tbody><tr><td style="vertical-align:top;width:155px;">&nbsp;</td><td style="background-color:#fff2cc;vertical-align:top;width:252px;">Nitơ</td><td style="background-color:#c5e0b3;vertical-align:top;width:229px;">Photpho</td></tr><tr><td style="vertical-align:top;width:155px;">Cấu hình e</td><td style="vertical-align:top;width:252px;">1s22s2p3</td><td style="vertical-align:top;width:229px;">1s22s22p63s23p3</td></tr><tr><td style="vertical-align:top;width:155px;">Độ âm điện</td><td style="vertical-align:top;width:252px;">3,04</td><td style="vertical-align:top;width:229px;">2,19</td></tr><tr><td style="vertical-align:top;width:155px;">Công thức phân tử</td><td style="vertical-align:top;width:252px;">N≡N</td><td style="vertical-align:top;width:229px;">P trắng và P đỏ</td></tr><tr><td style="vertical-align:top;width:155px;">Các mức oxi hoá</td><td style="vertical-align:top;width:252px;">-3, 0, +1, +2, +3, +4, +5.</td><td style="vertical-align:top;width:229px;">-3, 0, +3, +5</td></tr><tr><td style="vertical-align:top;width:155px;">Tính chất hóa học</td><td style="vertical-align:top;width:481px;" colspan="2">Nitơ và photpho đều có tính oxi hoá và tính khử</td></tr></tbody></table></figure><h3>II. Tính chất của hợp chất của N và P</h3>1.Hợp chất của nitơ- Amoniac+ Tan rất nhiều trong nước do nó là phân tử phân cực mạnh.+Tạo thành dung dịch có tính bazơ yếu ngoài ra amoniac còn có tính khử.- Muối amoni tan nhiều trong nước, điện li mạnh và dễ bị nhiệt phân.- Axit nitric (HNO3)+ Là axit mạnh.+ Là chất oxi hóa mạnh. Tính oxi hóa mạnh do ion NO3- gây ra, nên sản phẩm là các hợp chất khác nhau của nitơ.- Muối nitrat+ Dễ tan+ Trong dung dịch axit , NO3- thể hiện tính oxi hóa.+ Muối rắn dễ bị nhiệt phân cho oxi thoát ra.+ Phản ứng nhận biết:3Cu + NO3- + 8H+ → 3Cu2+ + 2NO↑ + 4H2O(dung dịch màu xanh)2NO + O2 → 2NO2 (màu nâu đỏ)2. Hợp chất của photpho- Axit photphoric (H3PO4)+ Là axit ba nấc, độ mạnh trung bình, tác dụng với dung dịch kiềm cho ba loại muối: một muối photphat trung hòa và hai muối photphat axit.+ Không thể hiện tính oxi hóa- Muối photphat+ Muối photphat trung hòa và photphat axit của natri, kali, amoni dễ tan.+ Muối đihiđrophotphat của các kim loại dễ tan.+ Phản ứng nhận biết:3Ag+ + PO43- → Ag3PO4↓(màu vàng)<h2 style="text-align:justify;">B. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 61 SGK Hóa học 11):</h3>Hãy cho biết số oxi hóa của N và P trong các phân tử và ion sau đây NH3, NH4+, NO2–, NO3–, NH4HCO3 , P2O3, PBr5, PO43–, KH2PO4, Zn3(PO4)2.Hướng dẫn giải:Trong phân tử NH3, NH4+, NO2-, NO3-, NH4HCO3 nguyên tử N có số oxi hóa lần lượt là: -3; -3; +3; +5; -3.Trong phân tử P2O3, PBr5, PO43–, KH2PO4, Zn3(PO4)2 nguyên tử P có số oxi hóa lần lượt là: +3; +5; +5; +5; +5.<h3>Bài 2 (trang 61 SGK Hóa học 11):</h3>Trong các công thức sau đây, chọn công thức hóa học đúng của magie photphua:A. Mg3(PO4)2B. Mg(PO3)2C. Mg3P2D. Mg2P2O7Hướng dẫn giải:Chọn C.<h3>Bài 3 (trang 61 SGK Hóa học 11):</h3>a) Lập các phương trình hóa học sau đây:a) Lập các phương trình hóa học sau đây:NH3 + Cl2 (dư) → N2 + ..NH3(dư) + Cl2 → NH4Cl + ….NH3 + CH3COOH → …(NH4)3PO4 →(to) H3PO4 + …Zn(NO3)2 →(to) …b) Lập các phương trình hóa học ở dạng phân tử và dạng ion rút gọn của phản ứng giữa các chất sau đây trong dung dịch:(1) K3PO4 và Ba(NO3)2(2) Na3PO4 và CaCl2(3) Ca(H2PO4)2 và Ca(OH)2 với tỉ lệ mol 1:1(4) (NH4)3PO4 + Ba(OH)2Hướng dẫn giải:a) 2NH3 + 3Cl2 (dư) → N2 + 6HCl8NH3(dư) + 3Cl2 → 6NH4Cl + N2NH3 + CH3COOH → CH3COONH4(NH4)3PO4 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) H3PO4 + 3NH32Zn(NO3)2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)2ZnO + 4NO2 + O2b)(1) 2K3PO4 + 3Ba(NO3)2 → Ba3(PO4)2 + 6KNO32PO43- + 3Ba2+ → Ba3(PO4)2(2) 2Na3PO4 + 3CaCl2 → Ca3(PO4)2 + 6NaCl2PO43- + Ca2+ → Ca3(PO4)2(3) Ca(H2PO4)2 + Ca(OH)2 → 2CaHPO4 + 2H2OH2PO4- + OH- → HPO42- + H2O(4) (NH4)3PO4 + Ba(OH)2 → Ba3(PO4)2 + 6NH3 + 6H2O6NH4+ + 2PO43- + 3Ba2+ + 6OH- → Ba3(PO4)2 + 6NH3 + 6H2O<h3>Bài 4 (trang 61 SGK Hóa học 11):</h3>Từ hiđro, clo, nitơ và các hóa chất cần thiết, hãy viết các phương trình hóa học (có ghi rõ điều kiện phản ứng) điều chế phân đạm amoni clorua.Hướng dẫn giải:Phương trình điều chế phân đạm amoni clorua (NH4Cl)N2 + H2 <img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_10_94edb14e63.png?4083549.0100000026" alt=""> 2NH3H2 + Cl2\(&nbsp;\xrightarrow{a.s~}\) 2HClNH3 + HCl → NH4Cl<h3>Bài 5 (trang 62 SGK Hóa học 11):</h3>Viết phương trình hóa học thực hiện các dãy chuyển hóa sau:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_25_be775a1c36.png?4022607.59" alt="">Hướng dẫn giải:a) (1) N2 + 3H2 <img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_10_94edb14e63.png?4083549.0100000026" alt="">2NH3(2) NH3 + HNO3 → NH4NO3(3) NH4NO3 + KOH → KNO3 + NH3+ H2O(4) N2 + O2 <img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_HKI_10_94edb14e63.png?4083549.0100000026" alt="">2NO(5) 2NO+ O2 → 2NO2(6) 4NO2+ O2 + 2H2O → 4HNO3(7) Cu + 4HNO3đ → Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O(8) NH3 + HNO3 → NH4NO3b) (1) 2P + 3Ca \(\xrightarrow{{{t}^{o}}~}\)Ca3P2(2) Ca3P2 + 6HCl → 3CaCl2 + 2PH3(3)2PH3 + 4O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}~}\)P2O5+ 3H2O<h3>Bài 6 (trang 62 SGK Hóa học 11):</h3>Hãy đưa ra những phản ứng đã học có sự tham gia của đơn chất photpho, trong đó số oxi hóa của photpho:a. Tăngb. GiảmHướng dẫn giải:a) Phản ứng đơn chất P có số oxi hóa tăng4P + 5O2 → 2P2O53P + 5HNO3 + 2H2O → 3H3PO4 + 5NOb) Phản ứng đơn chất P có số oxi hóa giảm2P + Mg → Mg3P2<h3>Bài 7 (trang 62 SGK Hóa học 11):</h3>Khi cho 3,00 g hỗn hợp Cu và Al tác dụng với dung dịch HNO3 đặc dư, đun nóng, sinh ra 4,48 lít khí duy nhất NO2 (đktc). Xác định phần trăm khối lượng của mỗi kim loại trong hỗn hợp?Hướng dẫn giải:Gọi số mol Cu là x và Al là y=&gt; 64x + 27y = 3 (g) (1)Cu + 4HNO3(đặc ) \(\xrightarrow{{{t}^{o}}~}\)Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2Ox ® 2xAl + 6HNO3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}~}\)Al(NO3)3 + 3NO2 + 3H2Oy ® 3yTừ phương trình phản ứngÞ nNO2 = 2x + 3y = 4,48/22,4 = 0,2 mol (2)Từ (1) và (2) =&gt; x = 0,026 và y = 0,049.Phần trăm khối lượng trong hỗn hợp ban đầu%mAl = (0,047.27/3).100% = 44,5%.%mMg = 55,5%.<h3>Bài 8 (trang 62 SGK Hóa học 11):</h3>Cho 6,00 g P2O5 vào 25,0 ml dung dịch H3PO4 6,00% (D = 1,03 g/ml). Tính nồng độ phần trăm H3PO4 trong dung dịch tạo thành?Hướng dẫn giải:nP2O5 = 6/142 mol.P2O5 +3H2O → 2H3PO46/142 ® 2.6/142 (mol)Khối lượng H3PO4 sau phản ứng = 25.1,03.6/100 + 2.6.98/142 = 9,38 (g)Khối lượng dung dịch sau phản ứng: 25.1,03 + 6 = 31,75(g)=&gt;Nồng độ phần trăm dung dịch H3PO4: (9,83/31,75).100% = 30,96%<h3>Bài 9 (trang 62 SGK Hóa học 11):</h3>Cần bón bao nhiêu kg phân đạm amoni nitrat chứa 97,5% NH4NO3 cho 10,0 hecta khoai tây, biết rằng 1,00 hecta khoai tây cần 60,0 kg nitơ?Hướng dẫn giải:Theo bài ra 1,00 hecta khoai tây cần 60,0 kg nitơ=&gt;10 hecta khoai tây cần 600 kg nitơKhối lượng NH4NO3 cần bón cho 10 hecta khoai tây là(600.80)/(14.2)= 1714,2 (kg)=&gt;Khối lượng phân đạm amoni nitrat cần là1714,2/97,5% = 1758,2 (kg)&nbsp;Trên đây là gợi ý giải bài tập Hóa 11 bài Luyện tập: tính chất của nitơ, photpho và các hợp chất của chúng do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc các bạn học tập vui vẻ

Luyện tập: tính chất của nitơ, photpho và các hợp chất của chúng

Bài 13

Bài 28

Bài thực hành số 3: Phân tích định tính nguyên tố. Điều chế và tính chất của metan

<h2 style="text-align:center;">BÀI 26. XICLOANKAN</h2><h2 style="text-align:justify;">I. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>1. ĐỒNG PHÂN, DANH PHÁP VÀ CẤU TẠO.</h3>- Xicloankan là những hiđrocacbon no, mạch vòng có công thức chung là CnH2n (n≥3)- Danh pháp xicloankan đơn vòng = “xiclo” + tên ankan mạch không phân nhánh có cùng số nguyên tử cacbon. Ví dụ: xiclopropan.- Đồng phân cấu tạo gồm các đồng phân về độ lớn (số cạnh) của vòng vị trí nhóm thế trong vòng và các đồng phân mạch nhánh.<h3>2. TÍNH CHẤT HÓA HỌC</h3><h4>a) Phản ứng thế</h4>Nguyên tử hiđro trong phân tử xicloankan có thể bị thế bởi nguyên tử halogen khi chiếu sáng hoặc đun nóng. Ví dụ:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_03_7f18c8f14a.png?535258.9100000041" alt=""><h4>b) Phản ứng cộng mở vòng</h4>- Xicloankan vòng 3 cạnh tham gia phản ứng cộng mở vòng với H2/(Ni, toC), Br2, HBr:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_04_13f8403649.png?535269.5200000016" alt="">- Xicloankan vòng 4 cạnh chỉ tham gia cộng mở vòng với H2/(Ni, 120oC).- Xicloankan có vòng 5, 6 cạnh trở lên không có phản ứng cộng mở vòng trong những điều kiện trên.c) Phản ứng oxi hóa: Xicloankan cháy tỏa nhiều nhiệt, không làm mất màu dung dịch KMnO4<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_05_140fcb414c.png?535273.0900000024" alt=""><h3>3. ĐIỀU CHẾ, ỨNG DỤNG</h3>- Điều chế: tách trực tiếp từ quá trình chưng cất dầu mỏ, hoặc từ ankan:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_06_d79432f6a2.png?535256.8949999986" alt="">- Ứng dụng: làm nhiên liệu, làm dung môi, làm nguyên liệu để điều chế các chất.<h2 style="text-align:justify;">II. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>Một số kiến thức cần ghi nhớ khi làm bài tập liên quan đến xicloankan:- Xicloankan vòng 3 cạnh tham gia phản ứng cộng mở vòng với H2/(Ni, toC), Br2, HBr:- Xicloankan vòng 4 cạnh chỉ tham gia cộng mở vòng với H2/(Ni, 120oC).- Xicloankan có vòng 5, 6 cạnh trở lên không có phản ứng cộng mở vòng trong những điều kiện trên.- Công thức phân tử của xicloankan đơn vòng X có dạng C2H2n (n ≥ 3).<h2 style="text-align:justify;">III. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 120 SGK Hóa 11):</h3>Nhận định nào sau đây là đúng?A. Xicloankan chỉ có khả năng tham gia phản ứng cộng mở vòng.B. Xicloankan chỉ có khả năng tham gia phản ứng thế.C. Mọi xicloankan đều có khả năng tham gia phản ứng thế và phản ứng cộng.D. Một số xicloankan có khả năng tham gia phản ứng cộng mở vòng.Hướng dẫn giải:Chọn D.<h3>Bài 2 (trang 120 SGK Hóa 11):</h3>Khi sục khí xiclopropan vào dung dịch brom thì có hiện tượng nào sau đây?A. Màu dung dịch không đổi.B. Màu dung dịch đậm lên.C. Màu dung dịch bị nhạt dần.D. Màu dung dịch từ không màu chuyển sang màu nâu đỏ.Hãy chọn đáp án đúngHướng dẫn giải:Chọn C.<h3>Bài 3 (trang 121 SGK Hóa 11):</h3>Viết các phương trình hóa học của phản ứng xảy ra khi:a. Sục khí xiclopropan vào trong dung dịch brom.b. Dẫn hỗn hợp xiclopropan, xiclopentan và hiđro đi vào trong ống có bột niken, nung nóng.c. Đun nóng xiclohexan với brom theo tỉ lệ 1:1.Hướng dẫn giải:a) Sục khí xiclopropan vào trong dung dịch brom, phản ứng cộng mở vòng.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_07_3297171ea0.png?535271.3449999865" alt="">b) Dẫn hỗn hợp xiclopropan, xiclopentan và hiđro đi vào trong ống có bột niken, nung nóng.Þ Phản ứng cộng mở vòng với khí hiđro, nhưng chỉ có xicloankan vòng 3, 4 cạnh mới phản ứng.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_08_8de4d6556b.png?535274.7549999913" alt="">c) Đun nóng xiclohexan với brom theo tỉ lệ 1:1Þ Phản ứng thế nguyên tử hiđro trong phân tử xicloankan.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_09_0cb1f245be.png?535278.2400000142" alt=""><h3>Bài 4 (trang 121 SGK Hóa 11):</h3>Trình bày phương pháp hóa học phân biệt hai khí không màu propan và xiclopropan đựng trong các bình riêng biệt.Hướng dẫn giải:Cho hai khí không màu đó tác dụng với dung dịch nước brom, khí nào làm dung dịch nước brom nhạt màu thì đó là xiclopropan, khí nào không làm dung dịch nước brom nhạt màu khí đó là propan.<h3>Bài 5 (trang 121 SGK Hóa 11):</h3>Xicloankan đơn vòng X có tỉ khối so với nitơ bằng 2,0. Lập công thức phân tử của X. Viết phương trình hóa học (ở dạng công thức cấu tạo) minh họa tính chất hóa học của X, biết rằng X tác dụng với H2 (xt Ni) chỉ tạo ra một sản phẩm.Hướng dẫn giải:Gọi công thức phân tử của xicloankan đơn vòng X cần tìm là C2H2n (n ≥ 3).MCnH2n = 2MN2 = 2.28 = 56 ⇒ 14n = 56 ⇒ n = 4 ⇒ C4H8Vì X tác dụng với H2 (xúc tác Ni) chỉ tạo ra một sản phẩm nên CTCT của X là: <img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_10_96494933c0.png?535284.9099999876" alt="">Phản ứng minh hoạ cho tính chất hoá học của X là:1. Phản ứng thế :<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_11_f15ca54181.png?535276.5049999871" alt="">2. Phản ứng cộng:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_12_882bddd0b5.png?535281.7900000082" alt=" ">3. Phản ứng ion hoá: C4H8 + 6O2 → 4CO2 + 4H2OHy vọng Hóa 11 Xicloankan của ICAN soạn thảo giúp bạn học Hoá 11 tốt hơn. Chúc các bạn học tập vui.

Xicloankan

Bài 26

<h2 style="text-align:center;">BÀI 21. CÔNG THỨC PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ</h2><h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>I. CÔNG THỨC ĐƠN GIẢN NHẤT (CTĐGN)</h3>1. Định nghĩaCông thức đơn giản nhất là công thức biểu thị tỉ lệ tối giản về số nguyên tử của các nguyên tố trong phân tử.2. Cách thiết lập CTĐGNGọi công thức đơn giản nhất (CTĐGN) của hợp chất đó là: CxHyOzLập tỉ lệ: x:y:z = nC : nH :nO =mC/12:mH/1:mO/16Hoặc x:y:z=%C/12:%H/1:%O/16⇒ CTĐGN của hợp chất: CxHyOz (x, y, z: Số nguyên tối giản)<h3>II. CÔNG THỨC PHÂN TỬ</h3>1. Định nghĩaCông thức phân tử (CTPT) là công thức biểu thị số lượng nguyên tử của mỗi nguyên tố trong phân tử.2. Mối quan hệ giữa CTPT và CTĐGN- Số nguyên tử của mỗi nguyên tố trong công thức phân tử là một số nguyên lần số ngtử của nó trong CTĐGN.- Trong một số trường hợp: CTPT trùng CTĐGN.- Một số chất có công thức phân tử khác nhau nhưng có cùng CTĐGN.<h3>III. CÁCH THIẾT LẬP CTPT CỦA HCHC</h3>1. Thông qua CTĐGN(CaHbOc)n → MA = (12a + 1b + 16c) .nVới a,b,c đã biết kết hợp MATính được n Þ CTPT.2. Dựa vào thành phần trăm về khối lượng các nguyên tốXét sơ đồ: CxHyOz → xC + yH + zO.(g) M(g) 12x y 16z%m 100% C% H% Z%.Từ tỉ lệ:M/100=12x/%C=y/%H=16z/%O⇒ x = M.%C/(12.100%)y = M.%H/100%z = M.%O/(16.100%)3. Tính trực tiếp từ khối lượng sản phẩm đốt cháyCxHyOz+(x+y/4–z/2)O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) xCO2 + y/2H2O1mol xmol y/2molx = nCO2/nhợp chất ;y=2.nH2O/ nhợp chấtBiết MA; x; y →z⇒ Công thức phân tử CxHyOz<h2 style="text-align:justify;">B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>Phương pháp giải bài tập xác định công thức phân tử hợp chất hữu cơ.Cách 1: Dựa vào khối lượng hoặc % khối lượng các nguyên tố trong hợp chất CxHyOz\(x:y:z={{n}_{C}}:{{n}_{H}}:{{n}_{O}}\,=\frac{{{m}_{C}}}{12}:\,\frac{{{m}_{H}}}{1}:\,\frac{{{m}_{O}}}{16}=\frac{\%{{m}_{C}}}{12}:\,\frac{\%{{m}_{H}}}{1}:\,\frac{\%{{m}_{O}}}{16}\Rightarrow \,\)CTGN, kết hợp với khối lượng mol phân tử Þ CTPT.Cách 2: Dựa vào phản ứng cháy\(\begin{align} &amp; {{C}_{x}}{{H}_{y}}+(x+\frac{y}{4}){{O}_{2}}\to xC{{O}_{2}}+\frac{y}{2}{{H}_{2}}O \\ &amp; \frac{1}{{{n}_{X}}}=\frac{x}{{{n}_{C{{O}_{2}}}}}=\frac{y}{2.{{n}_{{{H}_{2}}O}}}\Rightarrow x,y\Rightarrow CTPT. \\ \end{align} \)<h2 style="text-align:justify;">C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 95 SGK Hóa học 11):</h3>Tính khối lượng mol phân tử của các chất sau:a. Chất A có tỉ khối hơi so với không khí bằng 2,07.b. Thể tích hơi của 3,3 gam chất khí X bằng thể tích của 1,76 gam khí oxi (đo cùng điều kiện về nhiệt độ, áp suất).Hướng dẫn giải:a) MA=dA/KK.MKK= 2,07 . 29,0 = 60,0 (g/mol).b) Trong cùng điều kiện, thể tích khí tỉ lệ thuận với số mol khí:VX = VO2 =&gt; nX = nO2 = 1,76/32 = 0,055 mol =&gt; MX = 3,3/0,055 = 60 (g/mol).<h3>Bài 2 (trang 95 SGK Hóa học 11):</h3>Limonen là một chất có mùi thơm dịu được tách từ tinh dầu chanh. Kết quả phân tích nguyên tố cho thấy limonen được cấu tạo từ hai nguyên tố C và H, trong đó C chiếm 88,235% về khối lượng. Tỉ khối hơi của limonen so với không khí gần bằng 4,69. Lập công thức phân tử của limonen.Hướng dẫn giải:Mlimonen = 4,69 . 29 = 136 (g/mol)%H = 100% - 88,235% = 11,765%.Gọi CTPT của limonen là CxHyx : y = (88,525 / 12) : (11,765 / 1) = 5 : 8Þ CTĐGN là: (C5H8)n.Mlimonen = 136 =&gt; 68.n= 136 Þ n=2 Þ CTPT là: C10H16.<h3>Bài 3 (trang 95 SGK Hóa học 11):</h3>Đốt cháy hoàn toàn 0,30 gam chất A (phân tử chỉ chứa C, H, O) thu được 0,44 gam khí cacbonic và 0,180 gam nước. Thể tích hơi của 0,30 gam chất A bằng thể tích của 0,16 gam khí oxi (ở cùng điều kiện về nhiệt độ và áp suất). Xác định công thức phân tử của chất A.Hướng dẫn giải:Thể tích hơi của 0,3 gam chất A bằng thể tích của 0,16 gam khí oxiÞ VA = VO2 Þ nA = nO2 = 0,16 / 32 = 0,005 (mol) Þ Mz = 0,3/0,005 = 60 (g/mol)nCO2 = 0,44/44 = 0,01 (mol) ; nH2O = 0,18/18 = 0,01 (mol)CxHyOz + (x + y/4− z/2) O2 → xCO2 + y/2H2O0,005 ® 0,01 ® 0,01 molÞ x = 2; y = 4 Þ CTPT là: C2H4Oz.Ta có 28 + 16z = 60 Þ z = 2.Þ Vậy CTPT là C2H4O2.<h3>Bài 4 (trang 95 SGK Hóa học 11):</h3>Từ tinh dầu hồi, người ta tách được anetol – một chất thơm được dùng sản xuất kẹo cao su. Anetol có khối lượng mol phân tử bằng 148,0 g/mol. Phân tích nguyên tố cho thấy, anetol có %C = 81,08%; %H = 8,1%, còn lại là oxi. Lập công thức đơn giản nhất và công thức phân tử của anetol.Hướng dẫn giải:%O = 100% - %C - %H = 100% - 81,08% - 8,1% = 10,82%=&gt; nC : nH : nO = (81,08/12) : (8,1/1) : (10,82/16) = 10 : 12 : 1Công thức đơn giản nhất là : (C10H12O)n­ mà Manetol = 148.=&gt; CTPT là C10H12O<h3>Bài 5 (trang 95 SGK Hóa học 11):</h3>Hợp chất X có phần trăm khối lượng cacbon, hiđro và oxi lần lượt bằng 54,54%, 9,1% và 36,36%. Khối lượng mol phân tử của X bằng 88 g/mol. Công thức phân tử nào sau đây ứng với hợp chất của X?A. C4H10O ; B. C4H8O2. C. C5H12O ; D. C4H10O2.Hướng dẫn giải:Gọi công thức phân tử của X là CxHyOz=&gt; x = (54,54.88%)/12 = 4y = (9,1.88%) / 1 = 8z = (36,36.88%) / 16 = 2=&gt; CTPT X là: C4H8O2<h3>Bài 6 (trang 95 SGK Hóa học 11):</h3>Hợp chất Z có công thức đơn giản nhất là CH3O và có tỉ khối hơi so với hiđro bằng 31,0. Công thức phân tử nào sau đây ứng với hợp chất Z?A. CH3O ; B. C2H6O2 C. C2H6O ; D. C3H9O3Hướng dẫn giải:Chọn B.– Vì dZ/H2 = 31 ⇒ MZ = 2.31 = 62.Gọi công thức phân tử của Z là (CH3O)n⇒ MZ = 31n = 62 ⇒ n = 2 ⇒ C2H6O2.Trên đây là hóa 11 Công thức phân tử hợp chất hữu cơ mà ICAN soạn thảo. Cảm ơn bạn đã theo dõi và chia sẻ nhé. Chúc các bạn học vui vẻ.

Công thức phân tử hợp chất hữu cơ

Bài 21

<h2 style="text-align:center;">BÀI 31. LUYỆN TẬP : ANKEN VÀ ANKAĐIEN</h2>&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">I. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><figure class="table"><table style=";"><tbody><tr><td style="border:1px solid black;vertical-align:top;width:140px;" colspan="2">&nbsp;</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top:1px solid black;vertical-align:top;width:214px;">Anken</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top:1px solid black;vertical-align:top;width:270px;">Ankađien</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:140px;" colspan="2">Công thức chung</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:214px;">CnH2n(n≥2)</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:270px;">CnH2n-2(n≥3)</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:69px;" rowspan="2">Cấu tạo</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:71px;">Giống nhau</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:484px;" colspan="2">- Hiđrocacbon không no, mạch hở.- Có đồng phân mạch cacbon, đồng phân vị trí liên kết bội.</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:71px;">Khácnhau</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:214px;">- Có 1 liên kết đôi- Có đồng phân hình học.</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:270px;">- Có 2 liên kết đôi- Có đồng phân hình học.</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:69px;" rowspan="2">Tính chất hóa học</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:71px;">Giống nhau</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:484px;" colspan="2">- Cộng H2.- Cộng dung dịch Br2.- Cộng HX theo quy tắc Mac-côp-nhi-côp .- Làm mất màu dung dịch KMnO4.- Tham gia phản ứng trùng hợp.</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:71px;">Khácnhau</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:214px;">Anken cộng tối đa theo tỉ lệ 1:1</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:270px;">Ankađien cộng tối đa theo tỉ lệ 1:2 và tạo nhiều sản phẩm cộng hơn anken.</td></tr></tbody></table></figure><h2>II. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 137 SGK Hóa 11):</h3>Viết các phương trình hóa học minh họa:a. Để tách metan từ hỗn hợp với một lượng nhỏ etilen, người ta dẫn hỗn hợp khí đi qua dung dịch brom dưb. Sục khí propilen vào dung dịch KMnO4, thấy màu của dung dịch nhạt dần có kết tủa màu nâu đen xuất hiệnHướng dẫn giải:a. Phản ứng:CH2=CH2 + Br2 → CH2Br-CH2Brb. Phản ứng:3CH2=CH2 + 4H2O + 2KMnO4 → 3HO–CH2–CH2–OH + 2MnO2↓ + 2KOH<h3>Bài 2 (trang 138 SGK Hóa 11):</h3>Trình bày phương pháp hóa học để phân biệt ba bình đựng ba khí riêng biệt là metan, etilen và cacbonic. Viết phương trình hóa học minh họaHướng dẫn giải:- Sục lần lượt ba khí vào dung dịch brom, nếu thấy dung dịch brom nhạt màu là khí CH2=CH2.CH2=CH2 + Br2 → CH2Br-CH2BrHai khí còn lại không có hiện tượng gì là CH4, CO2.- 2 khí còn lại cho sục lần lượt vào dung dịch nước vôi trong, khí nào làm dung dịch Ca(OH)2 xuất hiện vẩn đục chứng tỏ khí đó là CO2, không có hiện tượng gì là CH4­.CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O<h3>Bài 3 (trang 138 SGK Hóa 11):</h3>Viết phương trình hóa học của các phản ứng thực hiện sơ đồ chuyển hóa sau:CH4 —&gt; C2H2 —–&gt; C2H4 —–&gt; C2H6 —–&gt; C2H5ClHướng dẫn giải:CH4 —(1)—–&gt; C2H2 —(2)—–&gt; C2H4 —(3)—–&gt; C2H6 —(4)—–&gt; C2H5Cl(1) CH4 \(\xrightarrow{lam\text{ }lanh\text{ }nhanh,\text{ }{{1500}^{o}}C}\) HC≡CH + 3H2(2) HC≡CH +H2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},\text{ }Pd}\) CH2=CH2(3) CH2=CH2 + H2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},\text{ }Ni}\) CH3-CH3(4) CH3-CH3 + Cl2 \(\xrightarrow{a/s\text{ }1:\text{ }1}\) CH3-CH2Cl + HCl<h3>Bài 4 (trang 138 SGK Hóa 11):</h3>Viết phương trình hóa học của các phản ứng điều chế: 1,2 – đicloetan; 1,1 – đicloetan từ etan và các chất vô cơ cần thiếtHướng dẫn giải:Điều chế 1,2 – đicloetan:CH3-CH3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt,p}\) CH2=CH2 + H2CH2=CH2 + Cl2 → CH2Cl-CH2Cl (1,2 – đicloetan)Điều chế 1,1 – đicloetan:CH3-CH3 + 2Cl2 \(\xrightarrow{a/s\text{ }1:\text{ 2}}\) 2HCl + CH3 –CHCl2 (1,1 – đicloetan)<h3>Bài 5 (trang 138 SGK Hóa 11):</h3>Cho 4,48 lít khí gồm metan và etilen đi qua dung dịch brom dư, thấy dung dịch nhạt màu và còn 1,12 lít khí thoát ra. Các thể tích khí đo ở điều kiện tiêu chuẩn. Thành phần phần trăm thể tích của khí metan trong hỗn hợp là:A. 25% ; B. 50% ; C. 60% ; D. 37,5%Hãy chọn đáp án đúngHướng dẫn giải:Chọn A.Khi cho hỗn hợp khí metan và etilen đi qua dung dịch brom dư thì etilen tác dụng với brom còn metan không tác dụng nên thoát ra ngoàiCH2=CH2 + Br2 → CH2Br-CH2BrVCH4 = 1,12 lít.Þ %VCH4 = (1,12/4,48).100% = 25%.<h3>Bài 6 (trang 138 SGK Hóa 11):</h3>Viết phương trình hóa học của các phản ứng điều chế polibuta – 1,3 – đien từ but-1-enHướng dẫn giải:CH2 = CH – CH2 – CH3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},\text{ }Ni}\)CH3 – CH2 – CH2 – CH3CH3 – CH2 – CH2–CH3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},\text{ p,xt}}\)CH2 = CH – CH = CH2 + 2H2nCH2=CH– CH=CH2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},\text{ p,xt}}\) (– CH2– CH = CH – CH2)n (Cao su buna)<h3>Bài 7 (trang 138 SGK Hóa 11):</h3>Đốt cháy hoàn toàn 5,40g ankađien liên hợp X thu được 8,96 lít khí CO2 (đktc). Công thức nào sau đây là công thức cấu tạo của X ?A. CH2=CH-CH=CH2B. CH2 =CH–CH=CH–CH3C. CH2=C(CH3) –CH=CH2D. CH2=C=CH–CH3Hướng dẫn giải:Chọn A.nCO2 = 8,96/22,4 = 0,4 (mol) =&gt; nC = nCO2 = 0,4 (mol)=&gt; mC = 12.0,4 = 4,8 (gam)Do X là ankadien nên trong phân tử chỉ gồm 2 nguyên tố C,H nên:=&gt; mH = mX – mC = 5,4 - 4,8 = 0,6 (gam)=&gt; nH = 0,6 (mol)Ta có: nC : nH = 0,4 : 0,6 = 4 : 6 = 2 : 3=&gt;Công thức đơn giản của X là C2H3=&gt; Xét các phương án lựa chọn đề bài cho chỉ có CTPT của X là C4H6 là phù hợp với công thức đơn giản C2H3.Do X (C4H6) là ankadien liên hợp nên X là : CH2=CH-CH=CH2Gợi ý bài Luyện tập anken và ankadien Hóa 11 , lý thuyết trọng tâm, giải bài tập sách giáo khoa bài Bài luyện tập anken và ankadien Hóa 11 do đội ngũ giáo viên ican trực tiếp biên soạn

Luyện tập : anken và ankađien

Bài 31

Luyện tập: Anken và Ankađien

Benzen và đồng đẳng. Một số hiđrocacbon thơm khác

Bài 35

Ankin

Bài 32

<h2 style="text-align:center;">BÀI 29. ANKEN</h2>&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">I. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>1. ĐỒNG ĐẲNG, ĐỒNG PHÂN, DANH PHÁP</h3>- Công thức tổng quát dãy đồng đẳng CnH2n(n ≥ 2).- Đồng phân cấu tạo: Anken từ C4H8 trở đi có đồng phân cấu tạo mạch cacbon và vị trí nối đôi.- Đồng phân hình học: Nếu mỗi C mang liên kết đôi dính với 2 nhóm nguyên tử khác nhau thì sẽ có 2 cách phân bố không gian khác nhau là đồng phân cis và trans:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_13_6e23e22353.png?2137358.509999991" alt="">- Tên thông thường của một số ít anken lấy tên từ ankan tương ứng, nhưng đổi hậu tố an thành ilen.- Tên thay thế: số chỉ vị trí nhánh – Tên nhánh + Tên mạch chính – Số chỉ vị trí liên kết đôi – en.(+Chọn mạch chính là mạch C dài nhất có chứa liên kết đôi.+ Đánh số C mạch chính từ phía gần liên kết đôi hơn.)Ví dụ: CH2=CH-CH2-CH3 but-1-en.<h3>2. TÍNH CHẤT VẬT LÍ</h3>- Ở điều kiện thường, các anken từ C2 → C4 ở dạng khí, từ C5 trở đi là chất lỏng hoặc rắn.- Nhiệt độ sôi, nhiệt độ nóng chảy và khối lượng riêng tăng dần theo chiều tăng của phân tử khối.- Anken nhẹ hơn nước và không tan trong nước.<h3>3. TÍNH CHẤT HÓA HỌC:</h3>Trong phân tử anken có 1 π kém bền nên có phản ứng đặc trưng là phản ứng cộng.a) Phản ứng cộng- Cộng hiđro : CH2=CH-CH2-CH3 + H2 \(\xrightarrow{Ni,{{t}^{o}}}\) CH3-CH2-CH2-CH3- Cộng halogen: CH2=CH2 + X2 → CH2X-CH2X- Cộng HA: Cộng nước, hiđro halogenua, axit sulfuric đậm đặc,…CnH2n+ HA → CnH2n + 1A (A là X, OSO3H, OH,...)Phản ứng cộng HA vào anken không đối xứng tuân theo Quy tắc Mac – cop –nhi – côp: “ nguyên tử H ưu tiên cộng vào nguyên tử cacbon bậc thấp hơn ở nối đôi , A ưu tiên cộng vào nguyên tử cacbon bậc cao hơn”b) Trùng hợpQuá trình kết hợp liên tiếp nhiều phân tử nhỏ giống nhau hoặc tương tự nhau (gọi là monome) tạo thành những phân tử rất lớn (gọi là polime). Số lượng mắt xích monome trong phân tử polime gọi là hệ số trùng hợp, kí hiệu là n.nCH2=CH2 \(\xrightarrow{xt,{{t}^{o}},p}\)(-CH2-CH2-)nc) Phản ứng oxi hóa- Anken cháy hoàn toàn tạo thành CO2 và H2O và tỏa nhiều nhiệt.- Anken làm mất màu dung dịch KMnO4 (phản ứng được dùng để nhận ra sự có mặt của liên kết đôi) và bị oxi hóa không hoàn toàn thành hợp chất điol.3CH2=CH2 + 4H2O + 2KMnO4 → 3HO–CH2–CH2–OH + 2MnO2↓ + 2KOH<h3>4. ĐIỀU CHẾ</h3>- Trong phòng thí nghiệm, etilen được điều chế từ ancol etylic<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_14_28a3db47d8.png?2137361.215000012" alt="">- Trong công nghiệp, các anken được điều chế từ ankan bằng phản ứng tách hiđro.<h3>5. ỨNG DỤNG:</h3>Là nguyên liệu quan trọng cho nhiều quá trình sản xuất hóa học. Nhiều anken được dùng làm chất đầu để tổng hợp các polime có nhiều ứng dụng trong đời sống và công nghiệp<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_15_97036f5abc.png?2137355.5449999985" alt=" "><h2 style="text-align:justify;">II. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>1. Phương pháp giải bài tập phản ứng cộng của anken:CnH2n + Br2 → CnH2nBr2• Anken : Br2 = 1 : 1 ( tỉ lệ về số mol hoặc thể tích )• Khi cho hỗn hợp anken qua bình đựng nước brom dư, khối lượng của bình tăng lên = khối lượng của hỗn hợp anken.2. Phương pháp giải bài tập đốt cháy anken:Phương trình phản ứng: CnH2n + 3n/2 O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) n CO2 + n H2OÞ anken khi cháy cho nCO2 = nH2O;mankan = mC + mH.&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">III. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 132 SGK Hóa 11):</h3>So sánh anken với ankan về đặc điểm cấu tạo và tính chất hóa học. Cho thí dụ minh họa.Hướng dẫn giải:– Về đặc điểm cấu tạo: Khác với ankan là phân tử chỉ chứa liên kết σ, phân tử anken còn có chứa 1 liên kết π kém bền, dễ gẫy.– Do đó về tính chất hóa học cũng không giống với ankan là có phản ứng thế là phản ứng đặc trưng, anken có phản ứng cộng là phản ứng đặc trưngVí dụ:C2H4 + H2 \(\xrightarrow{Ni,{{t}^{o}}}\)C2H6C2H4 + Br2→C2H4Br2C2H4 + HBr→C2H5BrNgoài ra anken còn có phản ứng trùng hợp phản ứng làm mất màu dung dịch thuốc tím.Ví dụ :nCH2=CH2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},\text{ }xt,\text{ }p}\) [–CH2–CH2–]n3CH2=CH2 + 4H2O + 2KMnO4 → 3HO-CH2-CH2-OH + 2MnO2 + 2KOH<h3>Bài 2 (trang 132 SGK Hóa 11):</h3>Ứng với công thức C5H10 có bao nhiêu đồng phân cấu tạo ?A. 4. B. 5. C. 3. D. 7.Hướng dẫn giải:Chọn B.Các công thức cấu tạo:CH2 = CH – CH2 – CH2 – CH3CH3 –CH = CH– CH2 – CH3CH2 = C(CH3) – CH2 – CH3CH3 - C(CH3) = CH– CH3CH2 = CH – CH(CH3) – CH3<h3>Bài 3 (trang 132 SGK Hóa 11):</h3>Viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra khi:a. Propilen tác dụng với hiđro, đun nóng (xúc tác Ni).b. But-2-en tác dụng với hirđo clorua.c. Metylpropen tác dụng với nước có xúc tác axit.d. Trùng hợp but-1-en.Hướng dẫn giải:a) Propilen tác dụng với hiđro, đun nóng (xúc tác Ni).CH2=CH-CH3 + H2 \(\xrightarrow{Ni,{{t}^{o}}}\)CH3-CH2-CH3b) But - 2en tác dụng với hirdo clorua.CH3-CH=CH-CH3 + HCl → CH3-CH(Cl)- CH2-CH3c. Metylpropen tác dụng với nước có xúc tác axitCH2=C(CH3)-CH3 + H2O \(\xrightarrow{Ni,{{t}^{o}}}\) CH3-C(OH)(CH3)-CH3d. Trùng hợp but-1-en.nCH2=CH-CH2-CH3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},\text{ }xt,\text{ }p}\)(-CH2-CH(CH2-CH3)-)n<h3>Bài 4 (trang 132 SGK Hóa 11):</h3>Trình bày phương pháp hóa học để :a. Phân biệt metan và etilen.b. Tách lấy khí metan từ hỗn hợp etilen.c. Phân biệt hai bình không dán nhãn đựng hexan và hex-1-en.Viết phương trình hoá học của phản ứng đã dùng.Hướng dẫn giải:a. Lần lượt cho metan và etilen đi qua dung dịch nước brom, chất làm dung dịch nước brom nhạt màu thì đó là etilen, chất không làm dung dịch nước brom nhạt màu thì đó là metan.CH2=CH2 + Br2 → CH2Br-CH2Brb. Cho hỗn hợp khí (CH4 và C2H4) đi qua dung dịch nước brom dư, C2H4 sẽ tác dụng với dung dịch nước brom, khí còn lại ra khỏi bình dung dịch nước brom là CH4.CH2=CH2 + Br2 → CH2Br-CH2Brc. Lần lượt cho hexan và hex-1-en đi qua dung dịch nước brom, chất nào làm dung dịch nước brom nhạt màu thì đó là hex-1-en, chất nào không làm dung dịch nước brom nhạt màu thì đó là hexanCH2=CH-[CH2]3-CH3 + Br2 → CH2Br-CHBr-[CH2]3-CH3Hexan không tác dụng với dung dịch nước brom.<h3>Bài 5 (trang 132 SGK Hóa 11):</h3>Chất nào sau đây làm mất màu dung dịch brom?A. Butan.B. But-1-en.C. Cacbon đioxit.D. Metylpropan.Hướng dẫn giải:Chọn B.<h3>Bài 6 (trang 132 SGK Hóa 11):</h3>Dẫn từ từ 3,36 lít hỗn hợp gồm etilen và propilen (đktc) vào dung dịch brom thấy dung dịch bị nhạt màu và không có khí thoát ra. Khối lượng dung dịch sau phản ứng tăng 4,90gam.a. Viết các phương trình hóa học và giải thích các hiện tượng ở thí nghiệm trên.b. Tính thành phần phần trăm về thể tích của mỗi khí trong hỗn hợp ban đầu.Hướng dẫn giải:a)CH2 = CH2 + Br2 → CH2Br – CH2BrCH2 = CH – CH3 + Br2 → CH2Br – CHBr – CH3b) Khối lượng bình tăng = khối lượng của của hỗn hợp khí.Gọi x,y lần lượt là số mol của C2H4 và C3H6CH2 = CH2 + Br2 → CH2Br – CH2Brx xCH2 = CH – CH3 + Br2 → CH2Br – CHBr – CH3x yÞ mhh = mC2H4 + mC3H6 = 28x + 42y = 4,9 (g)nhh = 3,36/22,4 = x + y = 0,15 (mol)Giải hệ phương trình :\(\left\{ \begin{align} &nbsp; &amp; x+y=0,15 \\ &nbsp;&amp; 28x+42y=4,9~ \\ \end{align} \right.\) Û x=0,1; y=0,05Þ %V C2H4 = 0,1/0,15 .100% = 66,7%.%V C3H6 = 100% - 66,7% = 33,3%.Gợi ý giải bài Anken hóa 11, lý thuyết trọng tâm, giải bài tập sách giáo khoa bài Anken hóa 11 do đội ngũ giáo viên ican trực tiếp biên soạn.

Anken

Bài 29

Bài 24

Luyện tập hợp chất hữu cơ công thức phân tử và công thức cấu tạo

Ancol

Bài 40

Nguồn hiđrocacbon thiên nhiên

Bài 37

Bài 36

Luyện tập: hidroocacbon thơm

<h2 style="text-align:center;">BÀI 33. LUYỆN TẬP : ANKIN</h2>&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2>1. Một số điểm giống nhau và khác nhau về cấu tạo, tính chất hóa học của các hiđrocacbon không no<figure class="table"><table style=";"><tbody><tr><td style="border:1px solid black;vertical-align:top;width:140px;" colspan="2">&nbsp;</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top:1px solid black;vertical-align:top;width:244px;">Anken</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top:1px solid black;vertical-align:top;width:240px;">Ankin</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:140px;" colspan="2">Công thức chung</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:244px;">CnH2n(n≥2)</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:240px;">CnH2n-2(n≥2)</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:69px;" rowspan="2">Cấu tạo</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:71px;">Giống nhau</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:484px;" colspan="2">- Hiđrocacbon không no, mạch hở.- Có đồng phân mạch cacbon, đồng phân vị trí liên kết bội.</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:71px;">Khácnhau</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:244px;">- Có 1 liên kết đôi- Có đồng phân hình học</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:240px;">- Có 1 liên kết ba- Không có đồng phân hình học</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:69px;" rowspan="2">Tính chất hóa học</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:71px;">Giống nhau</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;vertical-align:top;width:484px;" colspan="2">- Cộng H2.- Cộng dung dịch Br2.- Cộng HX theo quy tắc Mac-côp-nhi-côp .- Làm mất màu dung dịch KMnO4.</td></tr><tr><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:71px;">Khácnhau</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:244px;">Không có phản ứng với AgNO3/NH3</td><td style="border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:240px;">Ank-1-in có phản ứng với AgNO3/NH3</td></tr></tbody></table></figure>&nbsp;2. Sự chuyển hóa lẫn nhau giữa ankan, anken, akin<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_22_7181cf65df.png?4701228.585000005" alt="">&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">B. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 147 SGK hóa 11)</h3>Dẫn hỗn hợp khí gồm metan, etilen, axetilen đi qua dung dịch bạc nitrat trong dung dịch manoniac. Khí còn lại được dẫn vào dung dịch brom (dư). Nêu và giải thích các hiện tượng xảy ra trong thí nghiệm.Hướng dẫn giải:– Khi dẫn dòng khí từ từ đi vào dung dịch AgNO3/NH3 thì axetilen tác dụng với AgNO3/NH3 sinh ra kết tủa màu vàng nhạt:CH≡CH + 2AgNO3 + 2NH3 → AgC≡CAg↓ +2NH4NO3– Hỗn hợp khí còn lại (gồm metan, etilen ) dẫn vào dung dịch nước brom thì etilen sẽ tác dụng với dung dịch nước brom, làm cho dung dịch nhạt màu:CH2=CH2 + Br2 → CH2Br-CH2Br– Còn metan không có hiện tượng xảy ra.<h3>Bài 2 (trang 147 SGK Hóa 11):</h3>Viết phương trình phản ứng hoá học của phản ứng thực hiện sơ đồ chuyển hoá sau:CH4 →C2H2 → C4H4 →C4H6 →Cao su buna(polibutađien hay còn gọi là cao su buna)Hướng dẫn giải:Phương trình phản ứng:CH4 \(\xrightarrow{lam\text{ }lanh\text{ }nhanh,\text{ }{{1500}^{o}}C}\) HC≡CH + 3H22C2H2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt,p}\)CH ≡ C – CH = CH2CH ≡ C – CH = CH2 + H2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt,p}\)CH2 = CH – CH = CH2nCH2 = CH – CH = CH2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt,p}\) (–CH2 – CH = CH – CH2–)n (Cao su buna)<h3>Bài 3 (trang 147 SGK Hóa 11):</h3>Viết phương trình hoá học của các phản ứng từ axetilen và các chất vô cơ cần thiết điều chế các chất sau:a) 1,2-đicloetanb) 1,1-đicloetanc) 1,2-đibrometend) Buta-1,3-điene) 1,1,2-tribrometanHướng dẫn giải:a) Điều chế CH2Cl-CH­2ClCH≡CH + H2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},Pd/PbC{{O}_{3}}}\) CH2=CH2CH2=CH2 + Cl2 → CH2Cl-CH2Clb) Điều chế CH3-CHCl2CH≡CH + HCl \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt,p}\)CH2=CHClCH2=CHCl + HCl \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt,p}\)CH3-CHCl2c) Điều chế CHBr=CHBrCH≡CH + Br2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt}\) CHBr=CHBrd) Điều chế CH2=CH-CH=CH22 CH≡CH \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt}\) CH2=CH-C≡CHCH2 = CH-C≡CH + H2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},Pd/PbC{{O}_{3}}}\)CH2=CH-CH=CH2e) Điều chế CHBr2-CH2BrCH≡CH + Br2 → CHBr=CHBrCHBr=CHBr + HBr­ → CHBr2-CHBr <h3>Bài 4 (trang 147 SGK Hóa 11):</h3>Khi thực hiện phản ứng nhiệt phân metan điều chế axetilen thu được hỗn hợp X gồm axetilen, hiđro và metan chưa phản ứng hết. Tỉ khối của X so với H2 bằng 4,44. Tính hiệu suất của phản ứng.Hướng dẫn giải:Giả sử ban đầu ta có 1 mol metan CH42 CH4 \(\xrightarrow{{{1500}^{o}}C}\)C2H2 + 3H2Ban đầu: 1 (mol)Phản ứng: 2x x 3x (mol)Sau phản ứng: 1 – 2x x 3x (mol)=&gt; Tổng số mol khí sau phản ứng: 1 - 2x + x + 3x = 1 + 2x (mol)Khối lượng của hỗn hợp khí sau phản ứng là :mCH4 dư + mC2H2 + mH2 = (1 – 2x). 16 + x.26 + 3x.2Ta có: Tỉ khối của X so với H2 bằng 4,44 =&gt;MX = 4,44 . 2 = 8,88Û [(1 – 2x). 16 + x.26 + 3x.2]/(1+2x) = 8,88 =&gt; x = 0,4 (mol)Hiệu suất phản ứng : H =( nCH4 p/ư / nCH4 ban đầu ). 100% = (0,4/1).100% = 40%.<h3>Bài 5 (trang 147 SGK Hóa 11):</h3>Dẫn 6,72 lit hỗn hợp khí X gồm propan, etilen và axetilen đi qua dung dịch brom dư, thấy còn 1,68 lít khí không hấp thụ. Nếu dẫn 6,72 lit hỗn hợp khí X trên qua dung dịch AgNO3/NH3 thấy có 24,24 gam kết tủa. Các thể tích khí đo ở đktc.a. Viết các phương trình hoá học giải thích các thí nghiệm trên.b. Tính thành phần phần trăm theo thể tích và theo khối lượng của mỗi khí trong hỗn hợp.Hướng dẫn giải:a) CH2=CH2 + Br2 → CH2Br-CH2BrCH≡CH + 2Br2 → CHBr2-CHBr2CH≡CH + 2AgNO3 + 2NH3 → AgC≡CAg↓vàng + 2NH4NO3b) 1,68 lit khí không bị dung dịch Br2 hấp thụ là propan Þ nC3H8=1,68/22,4=0,075(mol)nC2H2=nAg2C2=24,24/240=0,101(mol)=&gt; nC2H4=(6,72−1,68)/22,4−0,101=0,124(mol)=&gt; VC2H2=(0,101/0,3).100%=33,7%.=&gt;VC2H4=(0,124/0,3).100%=41,3%=&gt; VC3H8=25%.Khối lượng hỗn hợp X là: mX = 0,101.26 + 0,124.28 + 0,075.44 = 9,398(g)Phần trăm theo khối lượng của các khí là:%mC2H2=(0,101.26/9,398).100%=27,9%=&gt;%mC2H4=(0,124.28/9,398).100%=36,9%=&gt; %mC3H8=35,2%<h3>Bài 6 (trang 147 SGK Hóa 11):</h3>Đốt cháy hoàn toàn 2,24 lit hiđrocacbon X thu được 6,72 lit CO2 (đktc) X tác dụng với dung dịch AgNO3/NH3 sinh ra kết tủa Y. Công thức cấu tạo của X là:A. CH3-CH=CH2 ; B. CH≡CHC. CH3-C≡CH ; D. CH2=CH-C≡CHHướng dẫn giải:Chọn C.nX=2,24/22,4=0,1 mol.nCO2=6,72/22,4=0,3 mol.CxHy + (x+y/4)O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}C}\) xCO2 + y/2H2O0,1 mol 0,3 molÞ 1/0,1 = x/0,3 Þ x=3.X tác dụng với dung dịch AgNO3/NH3 sinh ra kết tủa Y. Công thức cấu tạo của X là: CH3-C≡CH.<h3>Bài 7 (trang 147 SGK Hóa 11):</h3>Ứng với công thức phân tử C5H8 có bao nhiêu ankin đồng phân của nhau?A. 3 ; B. 4. C. 2 ; D. 5.Hãy chọn đáp án đúng.Hướng dẫn giải:Chọn A.Ankin C5H8 có 3 công thức cấu tạo:CH3-CH2-CH2-C≡CH .CH3-CH2-C≡C-CH3 .CH3–CH(CH3) –CºCH.Trên đây là luyện tập ankin mà ICAN soạn thảo. Cảm ơn bạn đã theo dõi và chia sẻ nhé. Chúc các bạn học vui vẻ.

Luyện tập : ankin

Bài 33

Luyện tập: Ankin

<h2 style="text-align:center;">BÀI 34. BÀI THỰC HÀNH 4: ĐIỀU CHẾ VÀ TÍNH CHẤT CỦA ETILEN, AXETILEN</h2>&nbsp;<h2>Thí nghiệm 1. Điều chế và thử tính chất của etilen</h2><img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_23_2d77259bd6.png?4942966.955000011" alt="">Hiện tượng và giải thích:- Dung dịch có sủi bọt khí bay lên.C2H5OH →xt,to CH2 = CH2 + H2O- Đốt khí thấy khí này cháy và tỏa nhiều nhiệt.- Khí bay lên tác dụng dung dịch KMnO4 thì ta thấy màu dung dịch bị nhạt dần và có kết tủa nâu đen của MnO2.3CH2=CH2 + 2KMnO4 + 4H2O → 3HO-CH2-CH2-OH + 2MnO2↓ + 2KOH<h2>Thí nghiệm 2. Điều chế và thử tính chất của axetilen</h2>Hiện tượng và giải thích:- Có khí sinh raCaC2 + 2H2O → CH≡CH + Ca(OH)2- Khi qua dd KMnO4 và dd AgNO3 trong NH3 thì kết tủa màu vàng nhạc là bac axetilua.CH ≡ CH + 2AgNO3 + 2NH3 → Ag-C≡C-Ag↓ + 2NH4NO3Gợi ý giải Bài thực hành 4, lý thuyết trọng tâm, giải bài tập sách giáo khoa Bài thực hành 4 do đội ngũ giáo viên ican trực tiếp biên soạn.

Bài thực hành 4: điều chế và tính chất của etilen, axetilen

Bài 34

Bài thực hành 4: Điều chế và tính chất của etilen, axetilen

<h2 style="text-align:center;">BÀI 38. HỆ THỐNG HOÁ VỀ HIĐROCACBON</h2>&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>1. HỆ THỐNG HÓA CÁC LOẠI HIĐROCACBON QUAN TRỌNG</h3><img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/small_Hoa11_46_7fa7ffd281.png?6746383.975000004" alt=""><h3>2. SỰ CHUYỂN HÓA GIỮA CÁC LOẠI HIĐROCACBON</h3><img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_47_0a4b2675cf.png?6746386.090000015" alt="">&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">II. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>1. Phương pháp giải bài tập hoàn thành chuỗi phản ứngĐể làm tốt dạng bài này, học sinh cần ghi nhớ tính chất hóa học, cách điều chế các chất, để biết từ chất A tạo chất B thì nên sử dụng tính chất hóa học của chất A hay sử dụng cách điều chế chất B. Sau đó học sinh viết phương trình phản ứng minh họa cho quá trình từ chất A tạo chất B trong chuỗi phản ứng.2. Phương pháp giải bài tập đốt cháy hidrocacbonMột số công thức thường gặp khi đốt cháy các hidrocacbon:- Đốt cháy ankan CnH2n+2 ta có nankan = nH2O – nCO2 ;- Đốt cháy anken CnH2n ta có nH2O = nCO2 ;- Đốt cháy ankin CnH2n-2 ta có nankin = nCO2 – nH2O;- Đốt cháy benzen CnH2n-6 ta có nH2O &lt; nCO2 ;<h2 style="text-align:justify;">III. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 - trang 172 - SGK Hóa 11:</h3>So sánh tính chất hóa học của:a) anken với ankin b) ankan với ankylbenzen.Cho thí dụ minh họa.Hướng dẫn giải:a) So sánh tính chất hóa học anken và ankin:- Giống nhau:+ Cộng hiđro ( xúc tác Ni, t0)CH2=CH2 + H2 \(\xrightarrow{Ni,{{t}^{o}}}\) CH3-CH3CH≡CH + H2 \(\xrightarrow{Ni,{{t}^{o}}}\) CH3-CH3+ Cộng brom (dung dịch).CH2=CH2 + Br2 → CH2Br-CH2BrCH≡CH + 2Br2 → CHBr2-CHBr­2+ Cộng HX theo quy tắc Mac-côp-nhi-côp.CH2=CH2 + HCl →CH3-CH2ClCH≡CH + HCl \xrightarrow{xt,{{t}^{o}}} CHCl = CH2+ Làm mất màu dung dịch KMnO4.3CH≡CH + 4H2O + 8KMnO4 → 3(COOH)2 + 8MnO2↓ + 8KOH3CH2=CH2 +2KMnO4+ 4H2O → 3CH2(OH)-CH2(OH) + 2MnO2↓ + 2KOH- Khác nhau:+ Anken: Không có phản ứng thế bằng ion kim loại.+ Ankin: Ank-1-in có phản ứng thế bằng ion kim loại.CH≡CH + 2AgNO3 + 2NH3 → Ag-C≡C-Ag↓ (vàng) + 2NH4NO3b) So sánh ankan và ankylbenzen- Giống nhau:Phản ứng thế với halogen:CH3-CH2-CH3 + Cl2 \(\xrightarrow{a/s} \)CH3-CHCl-CH3 + HClC6H5CH3 + Cl2 \(\xrightarrow{a/s}\) C6H5CH2Cl + HCl- Khác nhau:Ankyl benzen có phản ứng cộng H2, phản ứng thế H trong vòng thơm, phản ứng oxi hóa không hoàn toàn với dd KMnO4 còn ankan thì không có.C6H5CH3 + H2 \(\xrightarrow{Ni,{{t}^{o}}}\) C6H11CH3C6H5CH3 +2KMnO4 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)C6H5COOK + 2MnO2↓ + KOH + H2O<h3 style="text-align:justify;">Bài 2 - trang 172 - SGK Hóa 11:</h3>Trình bày phương pháp hóa học:a) Phân biệt các khí đựng trong các bình riêng biệt không dán nhãn: H2, O2, CH4, C2H4, C2H2.b) Tách riêng khí CH4 từ hỗn hợp với lượng nhỏ các khí C2H4 và C2H2.Hướng dẫn giải:a) Phân biệt các bình đựng khí riêng biệt: H2, O2, CH4, C2H4, C2H2.-Dẫn từng khí qua dung dịch AgNO3 trong NH3, khí cho kết tủa vàng nhạt là C2H2.CH ≡ CH + 2AgNO3 + 2NH3 → AgC ≡ CAg ↓ + 2NH4NO3-Dẫn lần lượt 4 khí còn lại qua dung dịch brom, khí nào làm mất màu dung dịch bron là khí C2H4.CH2 = CH2 + Br2 → CH2Br – CH2Br-Ba khí còn lại, nhận ra khí O2 bằng tàn đóm còn than hồng: khí O2 làm tàn đóm bùng cháy.- Hai khí còn lại, cho lần lượt từng khí phản ứng với khí oxi, khí nào cho sản phẩm làm đục nước vôi trong là khí CH4.2H2 + O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) 2H2OCH4 + 2O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) CO2 + 2H2OCO2 + Ca(OH)2 → CaCO3 + H2O- Khí còn lại là khí H2.b) Cho hỗn hợp khí đi qua dung dịch Br2 dư, C2H4 và C2H2 sẽ tác dụng hết với dung dịch Br2, khí đi ra là metan.CH2=CH2 + Br2 → BrCH2-CH2BrCH≡CH + 2Br2 → Br2CH-CHBr2<h3>Bài 3 - trang 172 - SGK Hóa 11:</h3>Viết phương trình hóa học của các phản ứng hoàn thành dãy chuyển hóa sau:a) Etan →etilen →polietilen.b) Metan →axetilen →vinylaxetilen →butanđien →polibutađien.c) Benzen → brombenzen.Hướng dẫn giải:a)(1) CH3-CH3 \(\xrightarrow{xt,{{t}^{o}}}\)CH2=CH2 + H2(2) nCH2=CH2 \(&nbsp;\xrightarrow{p,xt,{{t}^{o}}}\) ( -CH2-CH2-)nb)(1) CH4 \(\xrightarrow{lam\text{ }lanh\text{ }nhanh,\text{ }{{1500}^{o}}C}\) C2H2 + 3H2(2) 2C2H2 \(\xrightarrow{p,xt,{{t}^{o}}}\)CH≡C-CH=CH2(3) CH≡C-CH=CH2 + H2 \(\xrightarrow{p,xt,{{t}^{o}}}\)CH2=CH-CH=CH2(4) nCH2=CH-CH=CH2 \(\xrightarrow{p,xt,{{t}^{o}}}\) (-CH2-CH=CH-CH2-)nc)C6H6+Br2 \(\xrightarrow{xt:\,bot\,Fe}\) C6H5Br + HBr<h3>Bài 4 - trang 172 - SGK Hóa 11:</h3>Viết phương trình hóa học tổng quát của phản ứng đốt cháy các loại hiđrocacbon đã nêu trong bảng 7.2. Nhận xét về tỉ lệ giữa số mol CO2 và số mol H2O trong sản phẩm của mỗi loại hiđrocacbon.Hướng dẫn giải:Ankan có CTTQ: CnH2n+2CnH2n+2 +(3n+1)/2O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)nCO2 + (n+1)H2ODựa vào PTHH ta thấy: nH2O &gt; nCO2 =&gt; nCO2/nH2O &lt; 1.Anken có CTTQ : CnH2nCnH2n + 3n/2O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)nCO2 + nH2ODựa vào PTHH ta thấy: nH2O = nCO2 =&gt; nCO2/nH2O = 1.Ankin có CTTQ: CnH2n-2CnH2n-2 + 3n−12O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)nCO2 + (n-1)H2ODựa vào PTHH ta thấy: nH2O &lt; nCO2 =&gt; nCO2/nH2O &gt; 1.Ankylbenzen CTTQ: CnH2n-6CnH2n-6 + (3n−3)/2O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)nCO2 + (n-3)H2ODựa vào PTHH ta thấy: nH2O &lt; nCO2 =&gt; nCO2/nH2O &gt; 1.Bài 5 - trang 172 - SGK Hóa 11:Khi đốt cháy hoàn toàn hiđrocacbon X (là chất lỏng ở điều kiện thường) thu được CO2 và H2O có số mol theo tỉ lệ 2 : 1. Công thức phân tử của X có thể là công thức nào sau đây?A. C4H4. B. C5H12.C. C6H6. D. C2H2.Hướng dẫn giải:Chọn C.Ta có: nCO2 : nH2O = 2 : 1Do nH2O = 2nH =&gt; nC : nH = 2 : 2 = 1 : 1=&gt;Công thức đơn giản của X là (CH)n­ (Có đáp án A, C, D phù hợp).Do X là chất lỏng nên X chỉ có thể là benzen C6H6 (do C4H4, C2H2 là chất khí).Trên đây là Hoá 11 hệ thống hóa về hidrocacbon mà ICAN soạn thảo. Cảm ơn bạn đã theo dõi và chia sẻ nhé. Chúc các bạn học vui vẻ.

Hệ thống hoá về hiđrocacbon

Bài 38

<h2 style="text-align:center;">BÀI 41. PHENOL</h2>&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">I. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>1. ĐỊNH NGHĨA</h3>- Phenol là những hợp chất hữu cơ trong phân tử có nhóm -OH liên kết trực tiếp với nguyên tử C của vòng benzen.Lưu ý: Cần phân biệt phenol và ancol thơm- Phân loại: Dựa vào số nhóm -OH trong phân tử, phenol chia thành 2 loại: phenol đơn chức và đa chức.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_57_ab53fec946.png?8198361.685000011" alt=""><h3>2. TÍNH CHẤT VẬT LÍ</h3>- Ở điều kiện thường, phenol là chất rắn màu trắng, nóng chảy ở 43oC. Để lâu, phenol bị oxi hóa chậm bởi không khí nên chuyển thành màu hồng.- Phenol rất độc, khi dây vào tay có thể gây bỏng da.- Phenol ít tan trong nước lạnh, nhưng tan nhiều trong nước nóng ( tan tốt nhất ở 66 oC) và etanol.<h3>3. TÍNH CHẤT HÓA HỌC</h3>a) Phản ứng thế nguyên tử H của nhóm –OH: Tác dụng với kim loại kiềm và dung dịch kiềm tạo muối phenolat:C6H5-OH + Na → C6H5-ONa + 1/2 H2C6H5-OH + NaOH → C6H5-ONa + H2OÞ Phenol có tính axit yếu, không làm đổi màu chất chỉ thị phenolphatalein.b) Phản ứng ở vòng benzen- Phenol tác dụng với nước brom tạo kết tủa trắng.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_58_70c36684bc.png?8198364.024999988" alt="">- Dung dịch phenol tác dụng với dung dịch HNO3 cho 2,4,6-trinitrophenol kết tủa màu vàng.<h3>5. ĐIỀU CHẾ</h3>- Trong công nghiệp, hiện nay phenol được điều chế bằng cách oxi hoá cumen<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/small_Hoa11_59_09fc040b21.png?8198358.565000002" alt="">- Phenol cũng có thể được điều chế từ benzen theo sơ đồ:C6H6→C6H5Br→C6H5ONa→C6H5OH<h3>6. ỨNG DỤNG</h3>- Phenol là nguyên liệu dùng để sản xuất các loại nhựa dùng để chế tạo các đồ dùng dân dụng.- Phenol còn được dùng để sản xuất phẩm nhuộm, thuốc nổ, chất diệt nấm mốc,...&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">II. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>1. Phương pháp giải phản ứng với Na và NaOH của phenolPhenol tham gia phản ứng với Na và NaOH, ancol phản ứng với Na nhưng không phản ứng với NaOH nên trong hợp chất X có n nhóm OH đính trực tiếp với vòng benzen và m nhóm OH đính trực tiếp với nhánh ta có:* Có n nhóm OH phản ứng với NaOH.* Có (n + m) nhóm OH phản ứng với Na.* Số nhómOHcủa hợp chất =2.nH2/nX2. Phương pháp làm dạng bài Br2, HNO3 phản ứng với phenolHọc sinh cần ghi nhớ các phản ứng sau kết hợp với thành thạo việc tính theo phương trình phản ứng, thành thạo tính theo chất dư chất hết.C6H5-OH + 3 Br2 → C6H2-Br3(OH) + 3 HBrC6H5-OH + 3HNO3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt}\) C6H2(NO2)3(OH) + 3H2O<h2 style="text-align:justify;">III. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 193 SGK Hóa 11):</h3>Ghi Đ (đúng) hoặc S (sai) vào ô trống bên cạnh các câu sau :a) Phenol C6H5-OH là một rượu thơmb) Phenol tác dụng được với natri hidroxit tạo thành muối và nước.c) Phenol tham gia phản ứng thế brom và thế nitro dễ hơn benzend) Dung dịch phenol làm quỳ tím hóa đỏ do nó là axite) Giữa nhóm –OH và vòng benzen trong phân tử phenol có ảnh hưởng qua lại lẫn nhau.Hướng dẫn giải:a) S.b) Đ.c) Đ.d) S.e) Đ.<h3>Bài 2 (trang 193 SGK Hóa 11):</h3>Từ benzen và các chất vô cơ cần thiết có thể điều chế được các chất sau:2,4,6-tribomphenol (1) ;2,4,6-trinitrophenol (2)Viết phương trình hóa học của các phản ứng xảy ra.Hướng dẫn giải:Từ bezen điều chế 2,4,6-tribomphenol theo sơ đồ sau:C6H6 → C6H5Br → C6H5ONa → C6H5OH → Br3C6H2OH(1) C6H6 + Br2 \(\xrightarrow{Fe,\text{ }{{t}^{o}}}\) C6H5Br + HBr(2) C6H5Br + NaOH đặc \(\xrightarrow{{{t}^{o}},\text{ }p}\) C6H5ONa + HBr(3) C6H5ONa + H2O + CO2 → C6H5OH↓ + NaHCO3(4) <img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_60_f901d6f9c3.png?8198365.565000014" alt="">Từ bezen điều chế 2,4,6-trinitrophenol theo sơ đồ sau:C6H6 → C6H5Br → C6H5ONa → C6H5OH → (NO2)3C6H2OH(1) C6H6 + Br2 \(\xrightarrow{Fe,\text{ }{{t}^{o}}}\) C6H5Br + HBr(2) C6H5Br + NaOH đặc \(\xrightarrow{{{t}^{o}},\text{ }p}\) C6H5ONa + HBr(3) C6H5ONa + H2O + CO2 → C6H5OH↓ + NaHCO3(4) C6H5-OH + 3HNO3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt}\) C6H2(NO2)3(OH) + 3H2O<h3>Bài 3 (trang 193 SGK Hóa 11):</h3>Cho 14,0 gam hỗn hợp A gồm phenol và etanol tác dụng với natri dư thu được 2,24 lít khí hidro (đktc)a. Viết các phương trình hóa học xảy ra.b. Tính thành phần phần trăm khối lượng của mỗi chất trong A.c. Cho 14,0 gam hỗn hợp A tác dụng với HNO3 thì thu được bao nhiêu gam axit picric (2,4,6- trinitrophenol)?Hướng dẫn giải:a)2C6H5OH + 2Na → 2C6H5ONa + H2↑2 C2H5OH + 2Na → 2C2H5OH + H2↑b)Khi cho hỗn hợp A tác dụng với Na dư, cả phenol và etanol đều tác dụng:Gọi số mol của phenol và etanol trong hỗn hợp A lần lượt là x và y (mol)2C6H5OH + 2Na → 2C6H5ONa + H2↑ (1)x mol ® x/2 mol2 C2H5OH + 2Na → 2C2H5OH + H2↑ (2)y mol ® y/2 molSố mol H2 thu được là : nH2 = 2,24/22,4=0,1 (mol)mà nH2 = nH2(1) + nH2 (2) = x/2 + y/2 = 0,1 (mol)Hỗn hợp A có khối lượng là 14g =&gt; mhh A = mphenol + metanol = 94,0x + 46,0y = 14 (g)Giải hệ phương trình:\(\left\{ \begin{array}{*{35}{l}} &nbsp;&nbsp; 94x+46y=14&nbsp; \\ &nbsp;&nbsp; x+y=0,2~&nbsp; \\ \end{array} \right.\) Û x=0,100; y=0,100Trong hỗn hợp A:mphenol = 94 . 0,1 = 9,4 (g)%mphenol = (9,4/14) . 100% = 67,1%;%metanol = 100% - 67,1% = 32,9%c) Khi cho hỗn hợp A tác dụng với HNO3 chỉ có phenol tác dụng:Trong A chứa 0,1 mol phenol:C6H5OH + 3HNO3 → (NO2)3C6H2OH + 3H2O0,1 ® 0,1 mol=&gt; n(NO2)3C6H2OH = 0,1 (mol)Khối lượng của 2,4,6- trinitrophenol là: m(NO2)3C6H2OH = 0,100.229 = 22,9 g<h3>Bài 4 (trang 193 SGK Hóa 11):</h3>Cho từ từ phenol vào nước brom; stiren vào dung dịch brom trong CCl4. Nêu hiện tượng và viết các phương trình hóa học.Hướng dẫn giải:- Cho từ từ phenol vào nước brom: nước brom nhạt màu dần và xuất hiện kết tủa trắng (C6H2Br3OH)<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_60_f901d6f9c3.png?8198365.565000014" alt="">- Cho từ từ stiren vào dung dịch brom trong CCl4: dung dịch brom nhạt màu dần.C6H5-CH=CH2 + Br2 ® C6H5-CHBr-CH2Br<h3>Bài 5 (trang 193 SGK Hóa 11):</h3>Sục khí CO2 vào dung dịch natri phenolat thấy dung dịch vẩn đục, trong dung dịch có NaHCO3 được tạo thành. Viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra và giải thích. Nhận xét về tính axit của phenol.Hướng dẫn giải:C6H5ONa + CO2 + H2O ® C6H5OH ↓ + NaHCO3– Dung dịch bị vẩn đục là do phản ứng tạo ra phenol.– Nhận xét về tính axit của phenol: Phenol có tính axit yếu hơn nấc thứ nhất của axit cacbonic H2CO3, nên bị axit cacbonic đẩy ra khỏi dung dịch muối.<h3>Bài 6 (trang 193 SGK Hóa 11):</h3>Viết các phương trình hóa học điều chế:– phenol từ benzen (1)– stiren từ etylbenzen (2)Các chất vô cơ cần thiết coi như có đủ.Hướng dẫn giải:– (1) Điều chế phenol từ benzen:C6H6 + Br2 \(\xrightarrow{Fe,\text{ }{{t}^{o}}} \) C6H5Br + HBrC6H5Br + NaOH đặc \(\xrightarrow{{{t}^{o}},\text{ }p}\) C6H5ONa + HBrC6H5ONa + H2O + CO2 → C6H5OH↓ + NaHCO3– (2) Điều chế stiren từ etybenzen:CH3CH2- C6H5 + Br2 \(\xrightarrow{\text{ }{{t}^{o}}}\)CH3CHBr- C6H5 + HBrCH3CHBr- C6H5 + KOH \(\xrightarrow{{{C}_{2}}{{H}_{5}}OH,\text{ }{{t}^{o}}}\) CH2=CH-C6H5 + KBr + H2OHy vọng Hóa 11 bài Phenol của ICAN soạn thảo giúp bạn học Hoá 11 tốt hơn. Chúc các bạn học tập vui.

Phenol

Bài 41

Ankadien

Bài 30

Ankađien

<h2 style="text-align:center;">BÀI 39. DẪN XUẤT HALOGEN CỦA HIĐROCACBON</h2>&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>1. ĐỊNH NGHĨA, ĐỒNG PHÂN, DANH PHÁP</h3>- Định nghĩa: Khi thay thế nguyên tử hiđro của phân tử hiđrocacbon bằng nguyên tử halogen ta được dẫn xuất halogen của hiđrocacbon.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/small_Hoa11_52_f54c76d4cc.png?7431628.610000014" alt="">- Công thức tổng quát: RXn- Phân loại: + Dẫn xuất halogen của hiđrocacbon no, mạch hở. + Dẫn xuất halogen của hiđrocacbon không no, mạch hở. + Dẫn xuất halogen của hiđrocacbon thơm. - Bậc của dẫn xuất halogen = bậc C liên kết với X.- Đồng phân: gồm đồng phân mạch cacbon và đồng phân vị trí X.- Tên gọi:+ Tên gốc – chức: Tên gốc hiđrocacbon + halogen.+ Tên thay thế: Số chỉ vị trí nhóm halogen - tên nhóm halogen + tên hiđrocacbon.<h3>2. TÍNH CHẤT HÓA HỌC</h3>a) Phản ứng thế nguyên tử halogen X bằng nhóm OHĐun nhẹ hỗn hợp gồm etyl bromua trong dung dịch NaOH, đồng thời lắc đều. Sau một thời gian thu được hỗn hợp đồng nhất, do đã xảy ra phản ứng:CH3−CH2−Br+NaOH® CH3−CH2−OH+NaBrb) Phản ứng tách hiđro halogenuaĐun sôi hỗn hợp gồm etyl bromua, kali hiđroxit và etanol thấy có khí không màu thoát raCH3−CH2−Br + KOH \(\xrightarrow{{{C}_{2}}{{H}_{5}}OH,{{t}^{o}}}\) CH2=CH2 + KBr + H2O3. ỨNG DỤNG- Làm nguyên liệu cho tổng hợp hữu cơ.- Làm dung môi và nhiều ứng dụng quan trọng khác.<h2 style="text-align:justify;"> II. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2>Bài tập thuộc phần kiến thức dẫn xuất halogen của hiđrocacbon chủ yếu là các bài tập lý thuyết. Do vậy học sinh cần ghi nhớ một số kiến thức sau để làm tốt bài tập liên quan đến dẫn xuất halogen của hiđrocacbon:a) Dẫn xuất halogen của hiđrocacbon tham gia phản ứng thế nguyên tử halogen X bằng nhóm OHĐun nhẹ hỗn hợp gồm etyl bromua trong dung dịch NaOH, đồng thời lắc đều. Sau một thời gian thu được hỗn hợp đồng nhất, do đã xảy ra phản ứng:CH3−CH2−Br+NaOH® CH3−CH2−OH+NaBrb) Dẫn xuất halogen của hiđrocacbon tham gia phản ứng tách hiđro halogenuaĐun sôi hỗn hợp gồm etyl bromua, kali hiđroxit và etanol thấy có khí không màu thoát raCH3−CH2−Br + KOH \(\xrightarrow{{{C}_{2}}{{H}_{5}}OH,{{t}^{o}}}\) CH2=CH2 + KBr + H2O<h2 style="text-align:justify;">III. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 177 SGK Hóa 11):</h3>Gọi tên mỗi chất sau: CH3-CH2Cl, CH2=CH-CH2Cl, CHCl3. C6H5Cl. Viết phương trình hoá học của các phản ứng điều chế mỗi chất trên từ hiđrocacbon tương ứng.Hướng dẫn giải:<figure class="table" style="width:630px;"><table style="background-color:white;"><tbody><tr><td style="background-color:white;border:1px solid black;width:144px;">CH3-CH2Cl</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top:1px solid black;width:186px;">Etyl clorua</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top:1px solid black;width:301px;">CH3-CH3+Cl2 \(\xrightarrow{a/s}\) CH3-CH2Cl + HCl</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:144px;">CH2=CH-CH2Cl</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:186px;">3-clopropen, anlyl clorua</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:301px;">CH2=CH-CH3+Cl2 \(\xrightarrow{a/s}\)CH2=CH-CH2Cl + HCl</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:144px;">CHCl3</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:186px;">Triclometan, clorofom</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:301px;">CH4+3Cl2\(\xrightarrow{a/s}\)CHCl3 + 3HCl</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid black;border-left:1px solid black;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:144px;">C6H5Cl</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:186px;">Clobenzen, phenyl clorua</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid black;border-left-style:none;border-right:1px solid black;border-top-style:none;width:301px;">C6H6 + Cl2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},p,xt} \)C6H5Cl + HCl</td></tr></tbody></table></figure><h3>Bài 2 (trang 177 SGK Hóa 11):</h3>Viết phương trình hoá học của phản ứng thuỷ phân các chất sau trong dung dịch NaOH: 1,2- đicloetan; benzylclorua; antyl bromua; xiclohexyl clorua.Hướng dẫn giải:Cl-CH2-CH2-Cl + 2NaOH → OH-CH2-CH2-OH + 2NaClC6H5-CH2-Cl + NaOH → C6H5-CH2-OH + NaClCH2=CH-CH2-Br + NaOH → CH2=CH-CH2-OH + NaBrC6H11-Cl + NaOH → C6H11-OH + NaCl<h3>Bài 3 (trang 177 SGK Hóa 11):</h3>Cho nhiệt độ sôi (oC) của một số dẫn xuất halogen trong bảng dưới đây:<figure class="table" style="width:575px;"><table style="background-color:white;"><tbody><tr><td style="background-color:white;border:1px solid #d2d2d2;width:125px;">X</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top:1px solid #d2d2d2;width:138px;">Cl</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top:1px solid #d2d2d2;width:132px;">Br</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top:1px solid #d2d2d2;width:180px;">I</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left:1px solid #d2d2d2;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:125px;">CH3-X</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:138px;">-24</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:132px;">5</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:180px;">42</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left:1px solid #d2d2d2;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:125px;">C2H5-X</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:138px;">1</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:132px;">38</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:180px;">72</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left:1px solid #d2d2d2;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:125px;">n-C3H7-X</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:138px;">47</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:132px;">71</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:180px;">102</td></tr><tr><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left:1px solid #d2d2d2;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:125px;">n-C4H9-X</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:138px;">78</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:132px;">102</td><td style="background-color:white;border-bottom:1px solid #d2d2d2;border-left-style:none;border-right:1px solid #d2d2d2;border-top-style:none;width:180px;">131</td></tr></tbody></table></figure>Nhận xét về sự biến đổi nhiệt độ sôi theo chiều tăng mạch cacbon (theo hàng dọc) và theo nguyên tử khối của halogen (hàng ngang). Giải thích sơ bộ.Hướng dẫn giải:– Theo chiều tăng mạch cacbon (hàng dọc), nguyên tử khối tăng, nhiệt độ sôi của các chất tăng dần.– Khi nguyên tử khối tăng (theo hàng ngang), nhiệt độ sôi cũng tăng dần.– Giải thích: Khi nguyên tử khối tăng cần tốn nhiều năng lượng để chuyển các phân tử hữu cơ sang trạng thái hơi nên nhiệt độ sôi tăng.<h3>Bài 4 (trang 177 SGK Hóa 11):</h3>Từ axetilen, viết phương trình hoá học của các phản ứng điều chế: etyl bromua (1); 1,2-đibrometan (2); vinyl clorua (3); 1,1-đibrometan (4).Hướng dẫn giải:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_53_f44a175b37.png?7431630.819999991" alt=""><h3>Bài 5 (trang 177 SGK Hóa 11):</h3>Dùng hai ống nghiệm, mỗi ống đựng 1ml một chất lỏng sau: etyl bromua (1), brombenzen (2). Thêm tiếp vào mỗi ống 1 ml dung dịch AgNO3. Đun sôi hai ống nghiệm thấy ở (1) có kết tủa vàng nhạt, trong khi đó ở ống (2) không có hiện tượng gì. Nhận xét, giải thích các hiện tượng thí nghiệm trên?Hướng dẫn giải:Ở ống (1) có phản ứng:CH3-CH2-Br + H2O\(&nbsp;\xrightarrow{{{t}^{o}}} \) CH3-CH2-OH + HBrAgNO3 + HBr → AgBr ↓ + HNO3Ống (2): không có phản ứng không có hiện tượng gìNhận xét: Liên kết C-Br mạch hở (trong CH3-CH2-Br) kém bền hơn liên kết của Br với C ở vòng benzen.Bài 6 (trang 177 SGK Hóa 11):Khi đun nóng etyl clorua trong dung dịch chứa KOH và C2H5OH, thu được:A. Etanol ; B. Etilen C. Axetilen ; D. EtanHướng dẫn giải:Chọn B.Gợi ý Hóa 11 sản xuất halogen của hidrocacbon lý thuyết trọng tâm, giải bài tập sách giáo khoa Hóa 11 Bài sản xuất halogen của hidrocacbon do đội ngũ giáo viên ican trực tiếp biên soạn.

Dẫn xuất halogen của hiđrocacbon

Bài 39

<h2 style="text-align:center;">BÀI 42. LUYỆN TẬP: DẪN XUẤT HALOGEN, ANOOL VÀ PHENOL</h2>&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">I. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/small_Hoa11_61_d857ade830.png?8715565.29" alt="">&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">II. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 195 SGK Hóa 11):</h3>Viết công thức cấu tạo, gọi tên các dẫn xuất halogen có công thức phân tử C4H9Cl; các ancol mạch hở có công thức phân tử C4H10O, C4H8O.Hướng dẫn giải:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_62_1721b41239.png?8715567.310000014" alt=""><h3>Bài 2 (trang 195 SGK Hóa 11):</h3>Viết phương trình hóa học của phản ứng giữa etyl bromua với: dung dịch NaOH đun nóng ; đung dịch NaOH + C2H5OH đun nóng.Hướng dẫn giải:CH3-CH2-Br + NaOH \[\xrightarrow{{{t}^{o}}}\] CH3-CH2-OH + NaBrCH3-CH2-Br + NaOH \(\xrightarrow{{{C}_{2}}{{H}_{5}}OH,\text{ }{{t}^{o}}}\) CH2=CH2 + NaBr + H2O<h3>Bài 3 (trang 195 SGK Hóa 11):</h3>Viết phương trình hóa học của phản ứng (nếu xảy ra) giữa ancol etylic, phenol với mỗi chất sau: natri, natri hiđroxit, nước brom, dung dịch HNO3.Hướng dẫn giải:– Ancol và phenol đều tác dụng với Na2CH3-CH2-OH + 2Na → 2CH3-CH2-ONa + H22C6H5-OH + 2Na → 2C6H5-ONa + H2– Ancol etylic (C2H5OH) không phản ứng với ba chất còn lại, chỉ có phenol phản ứng:C6H5-OH + NaOH → C6H5-ONa + H2O<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_60_f901d6f9c3.png?8198365.565000014" alt="">C6H5-OH + 3HNO3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt}\) C6H2(NO2)3(OH) + 3H2O&nbsp;<h3>Bài 4 (trang 195 SGK Hóa 11):</h3>Ghi Đ (đúng) hoặc S (sai) vào ô vuông cạnh các câu sau:a) Hợp chất C6H5– CH2-OH không thuộc loại hợp chất phenol mà thuộc ancol thơm.b) Ancol etylic có thể hòa tan tốt phenol, nước.c) Ancol và phenol đều có thể tác dụng với natri sinh ra khí hidro.d) Phenol có tính axit yếu nhưng dung dịch phenol trong nước không làm đổi màu quỳ tím.e) Phenol tan trong dung dịch NaOH là do đã phản ứng với NaOH tạo thành muối tan.g) Phenol tan trong dung dịch NaOH chỉ là sự hòa tan bình thường .h) Dung dịch phenol trong nước làm quỳ tím hóa đỏ.Hướng dẫn giải:a) Đ.b) Đ.c) Đ.d) Đ.e) Đ.g) S.h) S.<h3>Bài 5 (trang 195 SGK Hóa 11):</h3>Hoàn thành các dãy chuyển hóa sau bằng các phương trình hóa học:a) Metan →(1) axetilen→(2) etilen→(3) etanol →(4)axit axeticb) Benzen→(1) brombenzen→(2) natri phenolat→(3) phenol →(4) 2,4,6- tribromphenolHướng dẫn giải:a)(1) 2CH4 \(\xrightarrow{{{1500}^{o}}C~}\) C2H2 + 3H2(2) C2H2 + H2 \(\xrightarrow{Pd/PbC{{O}_{3}},{{t}^{o}}~} \) C2H4(3) C2H4 + H2O \(\xrightarrow{{{H}^{+}},{{t}^{o}}}\) C2H5OH(4) 2C2H5OH + O2 \(\xrightarrow{men\,ruou}\) 2CH3COOHb)(1) C6H6 + Br2 \(\xrightarrow{Fe,{{t}^{o}}~}\) C6H5Br + HBr(2) C6H5Br + NaOH \(\xrightarrow{p,{{t}^{o}},xt}\) C6H5ONa + HBr(3) C6H5ONa + CO2 + H2O → C6H5OH + NaHCO3(4) <img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_60_f901d6f9c3.png?8198365.565000014" alt=""><h3>Bài 6 (trang 195 SGK Hóa 11):</h3>Cho hỗn hợp gồm etanol và phenol tác dụng với natri (dư) thu được 3,36 lít khí hidro ở đktc. Nếu cho hỗn hợp trên tác dụng với dung dịch nước brom vừa đủ thu được 19,86 gam kết tủa trắng của 2,4,6-tribromphenola. Viết phương trình hóa học của các phản ứng xảy ra.b. Tính thành phần phần trăm khối lượng của mỗi chất trong hỗn hợp đã dùng.Hướng dẫn giải:a) Khi cho hỗn hợp tác dụng với Na:2C2H5OH + 2Na → 2C2H5ONa + H2 (1)2C6H5OH + 2Na → 2C6H5ONa + H2 (2)Khi cho hỗn hợp tác dụng với Br2:C6H5OH + 3Br2 → Br3C6H2OH + 3HBr (3)b) Cho hỗn hợp trên tác dụng với dung dịch nước brom vừa đủ thu được 19,86 gam kết tủa trắng của 2,4,6-tribromphenol=&gt;nBr3C6H2OH = 19,86 : 331,0 = 0,06 (mol)Từ pt (3) =&gt; nC6H5OH = nBr3C6H2OH = 0,06 (mol)=&gt;Trong hỗn hợp đầu: mphenol = 0,0600. 94,0 = 5,64 gCho hỗn hợp gồm etanol và phenol tác dụng với natri (dư) thu được 3,36 lít khí hidro:=&gt;nH2 = 3,36 : 22, 4 = 0,15 (mol) = nH2(1) + nH2(2)Mà nH2(2) = ½ nphenol­ = 0,06 : 2 = 0,03 (mol)=&gt; nH2(1) = 0,12 (mol)=&gt; nC2H5OH = 0,2400 molTrong hỗn hợp đầu: mC2H5OH = 0,2400 . 46,0 = 11,05 g=&gt;%mC2H5OH = 11,05/(11,05+5,64) .100% = 66,2%.=&gt;%mphenol = 100% - 66,2% = 33,8%.<h3>Bài 7 (trang 195 SGK Hóa 11):</h3>Trong các chất sau, chất nào có nhiệt độ sôi cao nhất ?A. phenol ; B. etanol; C. đimetyl ete ; D. metanol;Hướng dẫn giải:Chọn A.Hy vọng Hóa 11 bài Dẫn xuất halogen, ancol và phenol của ICAN soạn thảo giúp bạn học Hoá 11 tốt hơn. Chúc các bạn học tập vui.

Luyện tập: Dẫn xuất halogen, ancol và phenol

Bài 42

<h2 style="text-align:center;">BÀI 43. BÀI THỰC HÀNH 5: TÍNH CHẤT CỦA ETANOL, GLIXEROL VÀ PHENOL</h2>1. Dụng cụ: Ống nghiệm, đèn cồn, ống hút nhỏ giọt, giá để ống nghiệm, kẹp hóa chất.2. Hóa chất: glixerol, phenol, etanol khan, Na, dd NaOH 10%, dd CuSO4 2%, dd Br2, nước cất.<h2>Thí nghiệm 1: Etanol tác dụng với Na</h2>1. Dụng cụ và hoá chất:– Dụng cụ: Ống nghiệm khô, đèn cồn, hộp quẹt.– Hoá chất: 2ml ancol etilic2. Cách tiến hành:Cho một mẩu natri bằng hạt đậu xanh vào ống nghiệm khô chứa sẵn 2 ml etanol khan. Bịt miệng ống nghiệm bằng ngón tay cái. Khi phản ứng kết thúc, đưa miệng ống nghiệm lại gần ngọn lửa đèn cồn và bỏ ngón tay bịt miệng ống nghiệm ra.Nhận xét và giải thích các hiện tượng xảy ra trong quá trình thí nghiệm.3. Phương trình hóa học và hiện tượng:2CH3CH2OH + 2Na → 2CH3CH2ONa +H2Ngọn lửa chuyển sang màu xanh do có khí H2 thoát ra.<h2>Thí nghiệm 2: Glixerol tác dụng với Cu(OH)2</h2>1. Dụng cụ và hoá chất:– Dụng cụ: 2 ống nghiệm, ống nhỏ giọt.– Hoá chất: dd CuSO4, dd NaOH 10%, etanol, glixerol.2. Tiến hành:Cho vào 2 ống nghiệm, mỗi ống 3-4 giọt dung dịch CuSO4 2% và 2-3 giọt dung dịch NaOH 10%, lắc nhẹ. Tiếp tục nhỏ 2-3 giọt glixerol vào ống nghiệm thứ nhất, 2-3 giọt etanol vào ống nghiệm thứ hai. Lắc nhẹ cả hai ống nghiệm. Quan sát hiện tượng trong hai ống nghiệm. Giải thích.3. Phương trình hóa học và hiện tượng:Sản phẩm tạo thành là một phức chất có màu xanh thẫm.<h2>Thí nghiệm 3: Phenol tác dụng với nước brom</h2>1. Dụng cụ và hoá chất:– Dụng cụ: ống nghiệm, ống nhỏ giọt.– Hoá chất: dd phenol, nước brom.2. Tiến hành:Cho 0,5 ml dung dịch phenol vào ống nghiệm, sau đó nhỏ tiếp từng giọt nước brom, đồng thời lắc nhẹ ống nghiệm. Quan sát hiện tượng. Giải thích3. Phương trình hóa học và hiện tượng:Dung dịch brom mất màu và có kết tủa trắng xuất hiện.<h2>Thí nghiệm 4: Phân biệt etanol, glixerol và phenol</h2>1. Dụng cụ và hoá chất:– Dụng cụ: 3 ống nghiệm, ống nhỏ giọt.– Hoá chất: dd etanol, glixerol và phenol trong 3 lọ không dán nhãn.2. Tiến hành:Cho ba ống nghiệm không dán nhãn đựng một trong các chất sau: etanol, glixerol, phenol. Hãy phân biệt từng chất trong mỗi ống nghiệm bằng phương pháp hoá học.3. Phương trình hóa học và hiện tượng:Với Phenol:Dung dịch brom mất màu và có kết tủa trắng xuất hiện.– Với Glixerol:Sản phẩm tạo thành là một phức chất có màu xanh thẫm.Trên đây là bài thực hành 5 hóa 11 mà ICAN soạn thảo. Cảm ơn bạn đã theo dõi và chia sẻ nhé. Chúc các bạn học vui vẻ.

Bài thực hành 5: Tính chất của etanol, glixerol và phenol

Bài 43

<h2 style="text-align:center;">BÀI 45. AXIT CACBOXYLIC</h2>&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2><h3>1. KHÁI NIỆM, PHÂN LOẠI, DANH PHÁP</h3>- Khái niệm: Axit cacboxylic là những hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm cacboxyl -COOH liên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon hoặc nguyên tử hiđro.Ví dụ: H-COOH, CH3COOH, …- Phân loại:+ Dựa vào mạch hiđrocacbon: axit no, không no, thơm.+ Dựa vào số nhóm cacboxyl: đơn chức và đa chức.- Danh pháp:+ Danh pháp thay thế: axit + tên của hiđrocacbon tương ứng + oic.+ Danh pháp thông thường : có nguồn gốc lịch sử, tùy thuộc vào từng axit.<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/small_Hoa11_65_70571d2144.png?9549408.649999999" alt="">&nbsp;<h3>2. TÍNH CHẤT VẬT LÍ</h3>- Ở điều kiện thường tất cả các axit cacboxylic đều là chất lỏng hoặc chất rắn. Nhiệt độ sôi cao hơn ancol, anđehit, xeton có cùng số nguyên tử cacbon.- Axit fomic và axit axetic tan vô hạn trong nước và độ tan của các axit giảm dần theo chiều tăng của phân tử khối.- Mỗi axit đều có vị riêng đặc trưng.- Axit cacboxylic cũng tạo liên kết hiđro với nước.<h3>3. TÍNH CHẤT HÓA HỌC</h3>- Tính axit: axit cacboxylic là axit yếu, có đầy đủ tính chất của một axit như: làm đỏ quỳ tím, tác dụng với bazơ, oxit bazơ, muối của axit yếu, kim loại hoạt động mạnh.CH3COOH ⇄ H++CH3COO−CH3COOH+NaOH→CH3COONa+H2OCH3COOH+CaCO3→(CH3COO)2Ca+H2O+CO22CH3COOH+Zn→(CH3COO)2Zn+H2- Phản ứng thế nhóm –OH : tác dụng với ancol tạo este.<h3>4. ĐIỀU CHẾ</h3>- Oxi hóa butan C4H10:2C4H10 + 5O2 \(\xrightarrow{xt,\,{{t}^{o}}}\) 4CH3COOH + 2H2O- Lên men giấm:CH3CH2OH + O2 \(\xrightarrow{men\,giam}\) CH3COOH + H2O- Oxi hóa anđehit axetic:2 CH3CHO + O2\( \xrightarrow{xt}\) 2CH3COOH<h3>5. ỨNG DỤNG</h3>Có nhiều ứng dụng trong các lĩnh vực như: làm nguyên liệu cho công nghiệp mĩ phẩm, công nghiệp dệt, công nghiệp hóa học,...<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/small_Hoa11_66_a3bb28f62b.png?9549406.409999996" alt="">&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP</h2><h3 style="text-align:justify;">1. Phản ứng của axit cacboxylic với kiềm</h3>R(COOH)x + xNaOH → R(COONa)x + xH2O1. Dựa vào tỉ lệ số mol NaOH/ mol axit ta có thể xác định được số nhóm chức trong phân tử axit:+ Nếu tỉ lệ mol NaOH/ mol axit = 1 thì axit tham gia phản ứng là axit đơn chức.+ Nếu tỉ lệ mol NaOH/ mol axit = n thì axit tham gia phản ứng là axit n chức.2. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thì chất rắn thu được gồm muối và kiềm dư (nếu có):mchất rắn sau phản ứng = mmuối + mkiềm dư3. Có thể sử dụng phương pháp tăng giảm khối lượng trong giải toán:mmuối - maxit phản ứng = 22.nNaOH phản ứng<h3 style="text-align:justify;">2. Phản ứng của axit cacboxylic với ancol</h3>CH3COOH + C2H5OH \( \rightleftarrows\) CH3COOC2H5 + H2O<h2 style="text-align:justify;">C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 210 SGK Hóa 11):</h3>Thế nào là axit cacbonxylic? Viết công thức cấu tạo, gọi tên các axit có công thức phân tử C4H8O2.Hướng dẫn giải:– Định nghĩa axit cacboxylic : là những hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm cacboxyl (-COOH) liên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon(1) hoặc nguyên tử hiđro.((1): Nguyên tử cacbon này có thể của gốc hiđrocacbon hoặc của nhóm -COOH khác.)<h3>Bài 2 (trang 210 SGK Hóa 11):</h3>Từ công thức cấu tạo, hãy giải thích tại sao axit fomic có tính chất của một anđehit.Hướng dẫn giải:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_68_d29eb86d69.png?9634729.250000004" alt="">Do phân tử có nhóm –CHO nên axit fomic có tính chất của 1 anđehit.<h3>Bài 3 (trang 210 SGK Hóa 11):</h3>Từ metan và các chất vô cơ cần thiết khác có thể điều chế được axit fomic, axit axetic. Viết phương trình hóa học của các phản ứng xảy ra.Hướng dẫn giải:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_67_748973f711.png?9549410.094999999" alt=""><h3>Bài 4 (trang 210 SGK Hóa 11):</h3>Chất Y có công thức phân tử C4H8O2 tác dụng với NaOH tạo thành chất Z (C4H7O2Na). Vậy Y thuộc loại hợp chất nào sau đây?A. Anđehit ; B. Axit. C. Ancol ; D. Xeton.Hướng dẫn giải:Chọn B.<h3>Bài 5 (trang 210 SGK Hóa 11):</h3>Để trung hòa 150,0 gam dung dịch 7,40% của axit no, mạch hở, đơn chức X cần dùng 100,0 ml dung dịch NaOH 1,50M. Viết công thức cấu tạo và gọi tên của chất X.Hướng dẫn giải:Gọi công thức phân tử của X là CnH2n+1COOH (n ≥ 1)nNaOH = 0,1. 1,5 = 0,15(mol)Phương trình phản ứng:CnH2n+1COOH + NaOH → CnH2n+1COONa + H2OTheo phương trình: nCnH2n+1COOH = nNaOH = 0,15 (mol)⇒ 14n + 46 = 74.⇒ n=2 ⇒ X: C2H5COOH (axit propanoic).<h3>Bài 6 (trang 210 SGK Hóa 11):</h3>Trung hòa 16,60gam hỗn hợp gồm axit axetic và axit fomic bằng dung dịch natri hiđroxit thu được 23,20 gam hỗn hợp hai muối.a. Viết phương trình hóa học của các phản ứng ở dạng phân tử và ion rút gọn.b. Xác định thành phần phần trăm khối lượng của mỗi chất trong hỗn hợp trước và sau phản ứng.Hướng dẫn giải:a) Phương trình hoá học ở dạng phân tử:CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2OHCOOH + NaOH → HCOONa + H2OPhương trình hoá học ở dạng ion:CH3COOH + OH– → CH3COO– + H2OHCOOH + OH– → HCOO– + H2Ob) Gọi số mol của axit axetic và axit fomic lần lượt là x và y (mol)Theo đề bài ta có hệ phương trình:\(\left\{ \begin{align} &nbsp; &amp; 60x+46y=16,6 \\ &nbsp;&amp; 82x+68y=23,2 \\ \end{align} \right.\) Û x=0,2; y=0,1mCH3COOH=0,2.60=12gam→%mCH3COOH=12/16,6.100%=72,3%.→%mHCOOH=100%−72,3%=27,7%→%mHCOOH=100%−72,3%=27,7%.mCH3COONa=0,2.82=16,4gam→%mCH3COONa=16,4/23,2.100%=70,7%.→%mHCOONa=100%−70,7%=29,3%.<h3>Bài 7 (trang 210 SGK Hóa 11):</h3>Đun 12,0 gam axit axetic với một lượng dư ancol etylic ( có axit H2SO4 đặc làm xúc tác ). Đến khi dừng thí nghiệm thu được 12,3 gam este.a. Viết phương trình hóa học của phản ứng.b. Tính phần trăm khối lượng của axit đã tham gia phản ứng este hóa.Hướng dẫn giải:a) CH3COOH + C2H5OH \(\rightleftarrows\) CH3COOC2H5 + H2Ob)nCH3COOH bđ = 12/60 = 0,2 (mol) ; n CH3COOC2H5 = 12,3/88 = 0,14 (mol)CH3COOH + C2H5OH \(\rightleftarrows\) CH3COOC2H5 + H2OnCH3COOH pư = nCH3COOC2H5 = 0,14 (mol)%mCH3COOH = (0,14/0,2).100%=70%.Gợi ý giải bài Axit cacboxylic hóa 11, lý thuyết trọng tâm, giải bài tập sách giáo khoa bài Axit cacboxylic do đội ngũ giáo viên ican trực tiếp biên soạn.

Axit cacboxylic

Bài 45

<h2 style="text-align:center;">BÀI 46. LUYỆN TẬP: ANĐEHIT – XETON – AXIT CACBOXYLIC</h2>&nbsp;<h2 style="text-align:justify;">A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM</h2>1. Các định nghĩaAnđehit là những hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm –CHO liên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon hoặc nguyên tử hiđro.Ví dụ: \(C{{H}_{3}}CHO,HCHO,CHO-CHO,...\)Axit cacboxylic là những hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm cacboxyl \left( -COOH \right) liên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon hoặc nguyên tử hiđro.Ví dụ: \(HCOOH,C{{H}_{3}}COOH,HOOC-COOH,...\)2. Tính chất2.1. Tính chất của anđehitAnđehit vừa có tính oxi hóa, vừa có tính khử:- Tính oxi hóa: \(RCHO+{{H}_{2}}\xrightarrow{{{t}^{o}},xt}RC{{H}_{2}}OH\).- Tính khử: \(RCHO+2AgN{{O}_{3}}+{{H}_{2}}O+3N{{H}_{3}}\xrightarrow{{{t}^{o}}}RCOON{{H}_{4}}+2N{{H}_{4}}N{{O}_{3}}+2Ag\downarrow .\)2.2. Tính chất của axit cacboxylic- Có đầy đủ tính chất của một axit như: Làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ, tác dụng với bazơ, oxit bazơ, tác dụng với kim loại đứng trước hiđro trong dãy hoạt động hóa học của kim loại, tác dụng với muối.- Tác dụng với ancol tạo thành este: \(RCOOH+R'OH &lt;=&gt; RCOO{R}'+{{H}_{2}}O.\)3. Điều chế3.1. Điều chế anđehit\(\begin{align} &nbsp; &amp; RC{{H}_{2}}OH+CuO\xrightarrow{{{t}^{o}}}RCHO+{{H}_{2}}O+Cu. \\ &nbsp;&amp; 2C{{H}_{2}}=C{{H}_{2}}+{{O}_{2}}\xrightarrow{{{t}^{o}},xt}2\,C{{H}_{3}}CHO. \\ \end{align}\)3.2. Điều chế axit cacboxylic\(\begin{align} &nbsp; &amp; {{C}_{2}}{{H}_{5}}OH+{{O}_{2}}\xrightarrow{men\,giam}C{{H}_{3}}COOH+{{H}_{2}}O. \\ &nbsp;&amp; 2C{{H}_{3}}CHO+{{O}_{2}}\xrightarrow{xt}2C{{H}_{3}}COOH. \\ &nbsp;&amp; 2C{{H}_{3}}C{{H}_{2}}C{{H}_{2}}C{{H}_{3}}+5{{O}_{2}}\xrightarrow{xt,{{t}^{o}},p}4C{{H}_{3}}COOH+2{{H}_{2}}O. \\ &nbsp;&amp; C{{H}_{3}}OH+CO\xrightarrow{xt,{{t}^{o}}}C{{H}_{3}}COOH. \\ \end{align}\)<h2 style="text-align:justify;">B. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA</h2><h3>Bài 1 (trang 212 SGK Hóa 11):</h3>Điền Đ (đúng) hoặc S ( sai) vào ô vuông bên cạnh các câu sau :a) Anđehit vừa có tính khử vừa có tính oxi hóa.b) Anđehit là hợp chất lưỡng tính.c) Khi tác dụng với hiđro có xúc tác Ni, anđehit chuyển thành ancol bậc I.d) Axit axetic tác dụng được với dung dịch bazơ, oxit bazơ, muối cacbonat và kim loại đứng trước hiđro trong dãy hoạt động hóa học của kim loại.e) Oxi hóa không hoàn toàn ancol bậc II thu được xeton.f) Trong công nghiệp, axeton được tổng hợp từ cumen.Hướng dẫn giải:a) Đ.b) S.c) Đ.d) Đ.e) Đ.f) Đ.<h3>Bài 2 (trang 212 SGK Hóa 11):</h3>Trình bày phương pháp hóa học để phân biệt các dung dịch: anđehit axetic, axit axetic, glixerol, ancol etylic.Hướng dẫn giải:- Cho quỳ tím lần lượt vào các dung dịch trên:+ Qùy tím chuyển dần sang màu đỏ là: CH3COOH.+ Còn lại các dung dịch không làm quỳ tím chuyển màu là: CH3CHO; C3H5(OH)3; C2H5OH.- Cho Cu(OH)2 trong môi trường NaOH vào các chất còn lại, tạo thành dung dịch màu xanh là C3H5(OH)3. Đun nóng tạo ra kết tủa đỏ gạch là CH3CHO, còn lại không có hiện tượng gì là C2H5OH.2C3H5(OH)3 + Cu(OH)2 → [C3H5(OH)2O]2Cu + 2H2Odung dịch xanhCH3CHO+2Cu(OH)2+NaOH→CH3COONa+3H2O+Cu2O<h3>Bài 3 (trang 212 SGK Hóa 11):</h3>Dẫn hỗn hợp khí X gồm axetilen và anđehit axetic vào dung dịch AgNO3 trong ammoniac thấy tạo ra kết tủa gồm hai chất. Lấy kết tủa cho vào dung dịch axit HCl dư thấy có khí bay lên và còn một phần không tan Y. Hòa tan Y trong dung dịch HNO3 đặc thấy có khí màu nâu bay lên. Viết phương trình hóa học của các phản ứng xảy ra để giải thích quá trình thí nghiệm trên.Hướng dẫn giải:CH≡CH + 2AgNO3 + 2NH3 → AgC≡CAg↓ + 2NH4NO3CH3CHO + 2AgNO3 + 3NH3 + H2O → CH3COONH4 + 2Ag↓ + 2NH4NO3Lọc kết tủa: AgC≡CAg và Ag cho vào HCl chỉ có AgC≡CAg phản ứng:AgC≡CAg + 2HCl → HC≡CH↑ + 2AgCl↓Phần không tan Y là Ag và AgCl, hòa tan trong HNO3 đặc chỉ có Ag phản ứng:Ag + 2HNO3 → AgNO3 + NO2nâu↑ + H2O<h3>Bài 4 (trang 213 SGK Hóa 11):</h3>Cho 1 gam axit axetic vào ống nghiệm thứ nhất và 1 gam axit fomic vào ống nghiệm thứ hai, sau đó cho vào cả hai ống nghiệm trên một lượng dư bột CaCO3. Đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thì thể tích khí CO2 thu được (đo ở cùng điều kiện) thoát ra:A. Từ hai ống nghiệm là bằng nhau.B. Từ ống nghiệm thứ nhất nhiều hơn ống nghiệm thứ hai.C. Từ ống nghiệm thứ hai nhiều hơn ống nghiệm thứ nhất.D. Từ mỗi ống nghiệm đều lớn hơn 2,24 lít (đktc).Hướng dẫn giải:Chọn C.<h3>Bài 5 (trang 213 SGK Hóa 11):</h3>Hỗn hợp A có khối lượng 10,0 gam gồm axit axetic và anđehit axetic. Cho A tác dụng với lượng dư AgNO3 trong dung dịch ammoniac thấy có 21,6 gam Ag kết tủa. Để trung hòa A cần V ml dung dịch NaOH 0,2Ma. Viết phương trình hóa học của các phản ứng xảy ra.b. Tính thành phần phần trăm khối lượng của mỗi chất trong A và tính thể tích dung tích NaOH đã dùng.Hướng dẫn giải:a.CH3CHO + 2AgNO3 + 3NH3 + H2O → CH3COONH4 + 2Ag↓ + 2NH4NO3 (1)CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O (2)b.nCH3CHO=12nAg=0,22=0,1(mol)=&gt;mCH3CHO=0,1.44=4,4(g)%mCH3CHO=4,4/10.100%=44%.=&gt;%mCH3COOH=100%−44%=66%.mCH3COOH=10−4,4=5,6(g)=&gt;nCH3COOH=5,6/60=0,0933(mol)Theo(2):nNaOH=mCH3COOH=0,0933(mol)=&gt;VNaOH=0,0933/0,2=0,46(M).<h3>Bài 6 (trang 213 SGK Hóa 11):</h3>Viết phương trình hóa học của các phản ứng hoàn thành dãy chuyển hóa sau:<img src="https://media.ican.vn/hocmai/cms/Hoa11_69_6d51d71d14.png?9855343.660000013" alt="">Hướng dẫn giải:(1) CH2=CH−CH3+H2O\(\xrightarrow{{{H}^{+}}}\) CH3−CHOH−CH3(2) CH3−CHOH−CH3+CuO\(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)CH3−CO−CH3+Cu+H2O(3) CH2=CH−CH3+Cl2\(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)CH2=CH−CH2Cl+HCl(4) CH2=CH−CH2Cl+NaOH\(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)CH2=CH−CH2OH+NaCl(5) CH2=CH−CH2OH+CuO\(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)CH2=CH−CHO+Cu+H2O<h3>Bài 7 (trang 213 SGK Hóa 11):</h3>Hợp chất X có công thức phân tử C3H6O tác dụng với một lượng dư AgNO3 trong dung dịch NH3. Công thức nào sau đây là công thức cấu tạo của X?A. CH3-CO-CH3.B. CH3-CO- CH2-CH3.C. CH2=CH-CHO.d. CH3-CH2-CHO.Hướng dẫn giải:Chọn D.Vì X tác dụng với AgNO3 trong NH3 nên X phải là anđehit. X lại có công thức phân tử C3H6ONên X là CH3-CH2-CHO.<h3>Bài 8 (trang 213 SGK Hóa 11):</h3>Cho dung dịch chứa 0,58 gam chất hữu cơ X tác dụng với một lượng dư AgNO3 trong dung dịch NH3 thu được 2,15 gam kết tủa. Xác định công thức phân tử, viết công thức cấu tạo và gọi tên của hợp chất X?Hướng dẫn giải:nAg=2,15/108 molHợp chất X đơn chức tác dụng được với AgNO3/NH3 thu được bạc kết tủa nên X là anđehit đơn chức.Gọi công thức phân tử của X là R-CHORCHO + 2AgNO3 + 3NH3 + H2O → RCOONH4 + 2Ag↓ + 2NH4NO32,15/216 ← 2,15/108Þ M(RCHO) = 0,58/(2,15/216) » 58 Þ CH3-CH2-CHO.<h3>Bài 9 (trang 213 SGK Hóa 11):</h3>Axit fomic tác dụng với AgNO3 trong dung dịch NH3 tạo ra kết tủa bạc kim loại. Dựa vào cấu tạo phân tử của axit fomic để giải thích, viết phương trình hóa học của phản ứng.Hướng dẫn giải:Do trong phân tử HCOOH có nhóm –CHO nên HCOOH phản ứng với AgNO3/NH3 như là một anđehit.HCOOH + 2AgNO3 + 4NH3 + H2O → (NH4)2CO3 + 2Ag + 2NH4NO3<h3>Bài 10 (trang 213 SGK Hóa 11):</h3>Dẫn hơi của 3 gam etanol vào trong ống sứ nung nóng chứa bột CuO dư. Làm lạnh để ngưng tụ sản phẩm hơi đi ra khỏi ống sứ được chất lỏng A. Khi A phản ứng hoàn toàn với một lượng dư dung dịch AgNO3 trong NH3 thấy có 8,1 gam bạc kết tủa.Tính hiệu suất của quá trình oxi hóa etanol?Hướng dẫn giải:Phương trình phản ứng:CH3CH2OH + CuO → CH3CHO + Cu+ H2O (1)CH3CHO + 2AgNO3 + 3NH3 + H2O → CH3COONH4 + 2Ag + 2NH4NO3 (2)nCH3CHO = 1/2nAg = (1/2).(8,1/108) = 0,0375 mol.nC2H5OH pư = nCH3CHO = 0,0375 mol.=&gt; mC2H5OH pư= 0,0375.46 = 1,725 (g)Hiệu suất của phản ứng oxi hóa etanol : %H=(1,725/3).100%=57,5%Gợi ý giải Hoá 11 bài Anđehit – Xeton – Axit cacboxylic, lý thuyết trọng tâm, giải bài tập sách giáo khoa bài Anđehit – Xeton – Axit cacboxylic Hoá 11 do đội ngũ giáo viên ican trực tiếp biên soạn.

Luyện tập: Anđehit – Xeton – Axit cacboxylic

Bài 46

BÀI 47. BÀI THỰC HÀNH 6: TÍNH CHẤT CỦA ANĐEHIT VÀ AXIT CACBOXYLIC&nbsp;&nbsp;1. Dụng cụ thí nghiệm: Ống nghiệm, ống nhỏ giọt, cốc thủy tinh 100ml, đũa thủy tinh, đèn cồn, giá thí nghiệm, giá để ống nghiệm.2. Hóa chất: Andehit fomic, axit axetic đặc, H2SO4 đặc, dung dịch AgNO3 1%, dung dịch NH3, dung dịch Na2CO3 đặc, dung dịch NaCl bão hòa, giấy quỳ.<h2>Thí nghiệm 1: Phản ứng tráng bạc</h2>a) Cách tiến hành:+ Cho 1ml dung dịch AgNO3 1% vào ống nghiệm sạch, lắc nhẹ+ Nhỏ từ từ từng giọt dung dịch NH3 2M vào ống nghiệm đến khi kết tủa sinh ra bị hòa tan hết.+ Nhỏ tiếp 3-5 giọt dung dịch andehit fomic, sau đó đun nóng nhẹ hỗn hợp trong 2 phút ở khoảng 60-70oCb) Hiện tượng:Có 1 lớp kim loại màu xám bám vào ống nghiệm, đó chính là Agc) Giải thích:Cation Ag+ tạo phức với NH3, phức này tan trong nước, andehit khử ion bạc trong phức đó tạo thành kim loại bạc bám vào thành ống nghiệmPhương trình pư:HCHO + 4AgNO3 + 6NH3 + 2H2O → (NH4)2CO3 + 4Ag↓ + 4NH4NO3<h2>Thí nghiệm 2: Phản ứng của axit axetic với quỳ tím, natri cacbonat</h2>a) Tác dụng của axit axetic với giấy quỳ tím:- Cách tiến hành: Nhúng đầu thủy tinh vào dung dịch axit axetic 10% sau đó chấm vào mẫu giấy quỳ tím.- Hiện tượng: Giấy quỳ hóa hồng do trong nước axit axetic phân li như sauCH3COOH ⇋ CH3COO– + H+b) Phản ứng của axit axetic với Na2CO3- Cách tiến hành: Rót 1-2ml dung dịch axit axetic đậm đặc vào ống nghiệm đựng 1-2ml dung dịch Na2CO3 đặc. Đưa que diêm đang cháy vào miệng ống nghiệm.- Hiện tượng: Ống nghiệm sủi bọt khí, que diêm đang cháy vụt tắt. Do trong ống nghiệm xảy ra phản ứng sau:2CH3COOH + Na2CO3 → 2CH3COONa + CO2↑ + H2OHy vọng bài thực hành 6 hóa 11 của ICAN soạn thảo giúp bạn học Hoá 11 tốt hơn. Chúc các bạn học tập vui.

Chương 1: SỰ ĐIỆN LI

Chương 2: NITƠ - PHOTPHO

Chương 3: CACBON - SILIC

Chương 4: ĐẠI CƯƠNG VỀ HÓA HỌC HỮU CƠ

Chương 5: HIĐROCACBON NO

Chương 6: HIĐROCACBON KHÔNG NO

Chương 7: HIĐROCACBON THƠM, NGUỒN HIĐROCACBON THIÊN NHIÊN, HỆ THỐNG HÓA VỀ HIDDROCACBON

Chương 8: DẪN XUẤT HALOGEN – ANCOL – PHENOL

Chương 9: ANĐEHIT – XETON – AXIT CACBOXYLIC