BÀI 1. SỰ ĐIỆN LI
A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM
I. MỘT SỐ KHÁI NIỆM
- Thí nghiệm:
Dung dịch dẫn điện được là do trong dung dịch của chúng có các hạt mang điện tích chuyển động tự do được gọi là các ion.
- Sự điện li là quá trình phân li các chất trong nước hoặc khi nóng chảy thành ion.
- Chất điện li là những chất khi tan trong nước phân li ra ion.
- Axit, bazơ, muối đều là những chất điện li.
II. PHÂN LOẠI
- Chất điện li mạnh là chất khi tan trong nước, các phân tử hòa tan phân li hoàn toàn.
Các axit mạnh, bazơ mạnh và hầu hết các muối là chất điện li mạnh.
Ví dụ:
Na2SO4 → 2Na+ + SO42-
KOH → K+ + OH-
HNO3 → H+ + NO3–
- Chất điện li yếu là chất khi tan trong nước, số phân tử hòa tan phân li một phần, phần còn lại vẫn tồn tại dưới dạng phân tử trong dung dịch.
Các axit yếu, bazơ yếu và một số muối là chất điện li yếu.
Ví dụ: CH3COOH \(\rightleftarrows\) CH3COO- + H+
B. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP
Phương pháp tính nồng độ mol của các ion trong dung dịch khi biết nồng độ mol của chất:
Bước 1: Viết quá trình phân li của chất
Bước 2: Sử dụng cách tính theo phương trình phản ứng để từ nồng độ mol của chất tính được nồng độ mol của các ion.
C. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA
Bài 1 (trang 7 SGK Hóa học 11):
Các dung dịch axit như HCl, bazơ như NaOH và muối như NaCl dẫn điện được, còn các dung dịch như ancol etylic, saccarozơ, glixerol không dẫn điện được là do nguyên nhân gì?
Hướng dẫn giải:
Trong dung dịch: các axit, các bazơ, các muối phân li ra các ion dương và ion âm, các ion chuyển động tự do nên dung dịch của chúng có khả năng dẫn điện.
HCl → H+ + Cl–
NaOH → Na+ + OH–
NaCl → Na+ + Cl–
Còn các dung dịch như ancol etylic, đường saccarazơ, glixerol không dẫn điện vì trong dung dịch chúng không phân li ra các ion dương và ion âm.
Bài 2 (trang 7 SGK Hóa học 11):
Sự điện li, chất điện li là gì? Những loại chất nào là chất điện li? Thế nào là chất điện li mạnh, chất điện li yếu? Lấy thí dụ và viết phương trình điện li của chúng?
Hướng dẫn giải:
– Sự điện li là sự phân li thành các cation (ion dương) và anion (ion âm) của phân tử chất điện li khi tan trong nước.
– Chất điện li là những chất tan trong nước và tạo thành dung dịch dẫn được điện.
– Các chất là chất điện li như axit, các bazơ, các muối tan được trong nước.
– Chất điện li mạnh là những chất khi tan trong nước các phân tử hoà tan đều phân li ra ion.
Thí dụ:
H2SO4 → 2H+ + SO42-
KOH → K+ + OH–
Na2SO4 → 2Na+ + SO42-
– Chất điện li yếu là những chất khi tan trong nước chỉ có một phần số phân tử hoà tan phân li ra ion, phần còn lại vẫn tồn tại dưới dạng phân tử trong dung dịch.
Thí dụ:
H2S ⇌ H+ + HS–
Bài 3 (trang 7 SGK Hóa học 11):
Viết phương trình điện li của những chất sau:
a. Các chất điện li mạnh: Ba(NO3)2 0.10 M; HNO3 0,020 M; KOH 0,010 M. Tính nồng độ mol của từng ion trong dung dịch.
b. Các chất điện li yếu HClO; HNO2.
Hướng dẫn giải:
a) Các chất điện li mạnh phân li hoàn toàn nên phương trình điện li và nồng độ các ion trong dung dịch như sau:
Ba(NO3)2 → Ba2+ + 2NO3–
0,01M ® 0,10M ® 0,20M
HNO3 → H+ + NO3–
0,020M ® 0,020M ® 0,020M
KOH → K+ + OH-
0,010M ® 0,010M ® 0,010M
b) Các chất điện li yếu phân li không hoàn toàn nên phương trình điện li như sau:
HClO ⇌ H+ + ClO–
HNO2 ⇌ H+ + NO2–
Bài 4 (trang 7 SGK Hóa học 11):
Chọn câu trả lới đúng trong các câu sau đây:
Dung dịch chất điện li dẫn được điện là do:
A. Sự dịch chuyển của các electron.
B. Sự dịch chuyển của các cation.
C. Sự dịch chuyển của các phân tử hoà tan.
D. Sự dịch chuyển của cả cation và anion.
Hướng dẫn giải:
Chọn D.
Bài 5 (trang 7 SGK Hóa học 11):
Chất nào sau đây không dẫn điện được?
A. KCl rắn, khan.
B. CaCl2 nóng chảy.
C. NaOH nóng chảy.
D. HBr hoà tan trong nước.
Hướng dẫn giải:
Chọn A
Trên đây là gợi ý giải bài tập Hóa 11 bài Sự điện li do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc các bạn học tập vui vẻ