BÀI 42. LUYỆN TẬP: DẪN XUẤT HALOGEN, ANOOL VÀ PHENOL
I. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM
II. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA
Bài 1 (trang 195 SGK Hóa 11):
Viết công thức cấu tạo, gọi tên các dẫn xuất halogen có công thức phân tử C4H9Cl; các ancol mạch hở có công thức phân tử C4H10O, C4H8O.
Hướng dẫn giải:
Bài 2 (trang 195 SGK Hóa 11):
Viết phương trình hóa học của phản ứng giữa etyl bromua với: dung dịch NaOH đun nóng ; đung dịch NaOH + C2H5OH đun nóng.
Hướng dẫn giải:
CH3-CH2-Br + NaOH \[\xrightarrow{{{t}^{o}}}\] CH3-CH2-OH + NaBr
CH3-CH2-Br + NaOH \(\xrightarrow{{{C}_{2}}{{H}_{5}}OH,\text{ }{{t}^{o}}}\) CH2=CH2 + NaBr + H2O
Bài 3 (trang 195 SGK Hóa 11):
Viết phương trình hóa học của phản ứng (nếu xảy ra) giữa ancol etylic, phenol với mỗi chất sau: natri, natri hiđroxit, nước brom, dung dịch HNO3.
Hướng dẫn giải:
– Ancol và phenol đều tác dụng với Na
2CH3-CH2-OH + 2Na → 2CH3-CH2-ONa + H2
2C6H5-OH + 2Na → 2C6H5-ONa + H2
– Ancol etylic (C2H5OH) không phản ứng với ba chất còn lại, chỉ có phenol phản ứng:
C6H5-OH + NaOH → C6H5-ONa + H2O
C6H5-OH + 3HNO3 \(\xrightarrow{{{t}^{o}},xt}\) C6H2(NO2)3(OH) + 3H2O
Bài 4 (trang 195 SGK Hóa 11):
Ghi Đ (đúng) hoặc S (sai) vào ô vuông cạnh các câu sau:
a) Hợp chất C6H5– CH2-OH không thuộc loại hợp chất phenol mà thuộc ancol thơm.
b) Ancol etylic có thể hòa tan tốt phenol, nước.
c) Ancol và phenol đều có thể tác dụng với natri sinh ra khí hidro.
d) Phenol có tính axit yếu nhưng dung dịch phenol trong nước không làm đổi màu quỳ tím.
e) Phenol tan trong dung dịch NaOH là do đã phản ứng với NaOH tạo thành muối tan.
g) Phenol tan trong dung dịch NaOH chỉ là sự hòa tan bình thường .
h) Dung dịch phenol trong nước làm quỳ tím hóa đỏ.
Hướng dẫn giải:
a) Đ.
b) Đ.
c) Đ.
d) Đ.
e) Đ.
g) S.
h) S.
Bài 5 (trang 195 SGK Hóa 11):
Hoàn thành các dãy chuyển hóa sau bằng các phương trình hóa học:
a) Metan →(1) axetilen→(2) etilen→(3) etanol →(4)axit axetic
b) Benzen→(1) brombenzen→(2) natri phenolat→(3) phenol →(4) 2,4,6- tribromphenol
Hướng dẫn giải:
a)
(1) 2CH4 \(\xrightarrow{{{1500}^{o}}C~}\) C2H2 + 3H2
(2) C2H2 + H2 \(\xrightarrow{Pd/PbC{{O}_{3}},{{t}^{o}}~} \) C2H4
(3) C2H4 + H2O \(\xrightarrow{{{H}^{+}},{{t}^{o}}}\) C2H5OH
(4) 2C2H5OH + O2 \(\xrightarrow{men\,ruou}\) 2CH3COOH
b)
(1) C6H6 + Br2 \(\xrightarrow{Fe,{{t}^{o}}~}\) C6H5Br + HBr
(2) C6H5Br + NaOH \(\xrightarrow{p,{{t}^{o}},xt}\) C6H5ONa + HBr
(3) C6H5ONa + CO2 + H2O → C6H5OH + NaHCO3
(4)
Bài 6 (trang 195 SGK Hóa 11):
Cho hỗn hợp gồm etanol và phenol tác dụng với natri (dư) thu được 3,36 lít khí hidro ở đktc. Nếu cho hỗn hợp trên tác dụng với dung dịch nước brom vừa đủ thu được 19,86 gam kết tủa trắng của 2,4,6-tribromphenol
a. Viết phương trình hóa học của các phản ứng xảy ra.
b. Tính thành phần phần trăm khối lượng của mỗi chất trong hỗn hợp đã dùng.
Hướng dẫn giải:
a) Khi cho hỗn hợp tác dụng với Na:
2C2H5OH + 2Na → 2C2H5ONa + H2 (1)
2C6H5OH + 2Na → 2C6H5ONa + H2 (2)
Khi cho hỗn hợp tác dụng với Br2:
C6H5OH + 3Br2 → Br3C6H2OH + 3HBr (3)
b) Cho hỗn hợp trên tác dụng với dung dịch nước brom vừa đủ thu được 19,86 gam kết tủa trắng của 2,4,6-tribromphenol
=>nBr3C6H2OH = 19,86 : 331,0 = 0,06 (mol)
Từ pt (3) => nC6H5OH = nBr3C6H2OH = 0,06 (mol)
=>Trong hỗn hợp đầu: mphenol = 0,0600. 94,0 = 5,64 g
Cho hỗn hợp gồm etanol và phenol tác dụng với natri (dư) thu được 3,36 lít khí hidro:
=>nH2 = 3,36 : 22, 4 = 0,15 (mol) = nH2(1) + nH2(2)
Mà nH2(2) = ½ nphenol = 0,06 : 2 = 0,03 (mol)
=> nH2(1) = 0,12 (mol)
=> nC2H5OH = 0,2400 mol
Trong hỗn hợp đầu: mC2H5OH = 0,2400 . 46,0 = 11,05 g
=>%mC2H5OH = 11,05/(11,05+5,64) .100% = 66,2%.
=>%mphenol = 100% - 66,2% = 33,8%.
Bài 7 (trang 195 SGK Hóa 11):
Trong các chất sau, chất nào có nhiệt độ sôi cao nhất ?
A. phenol ; B. etanol; C. đimetyl ete ; D. metanol;
Hướng dẫn giải:
Chọn A.
Hy vọng Hóa 11 bài Dẫn xuất halogen, ancol và phenol của ICAN soạn thảo giúp bạn học Hoá 11 tốt hơn. Chúc các bạn học tập vui.