SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN – CHIỀU DÒNG ĐIỆN

BÀI 21. SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN – CHIỀU DÒNG ĐIỆN

I. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM

1. Sơ đồ mạch điện

+ Mạch điện được mô tả bằng sơ đồ và từ sơ đồ mạch điện có thể lắp mạch điện tương ứng.

Lưu ý: Sơ đồ mạch điện là hình vẽ sử dụng các kí hiệu quy ước để biểu diễn một mạch điện, một mạng điện hay một hệ thống điện. Trong nhiều trường hợp rất khó hoặ không thể chụp ảnh hoặc vẽ mạch điện thực (như mạch điện trong một khách sạn; mạch điện của xe máy, ô tô; mạch điện của tivi ..). Nhưng bằng sơ đồ ta có thể biểu diễn đầy đủ chính xác các mạch điện này để có căn cứ lắp ráp hay sửa chữa mạch điện thực.

+ Để sơ đồ hóa một mạch điện người ta sử dụng các kí hiệu thay thế cho vật thật

2. Chiều dòng điện

Lưu ý:

+ Chiều chuyển động của các êlectrôn ngược với chiều của dòng điện theo quy ước.

+ Dòng điện cung cấp bởi pin và acquy có chiều không thay đổi được gọi là dòng điện một chiều.

+ Dòng điện chạy trong mạch điện gia đình là dòng điện xoay chiều.

+ Các vật tiêu thụ điện được nối với nhau tạo thành một dãy liên tiếp ta nói các vật đó được mắc nối tiếp với nhau.

+ Nếu các điểm đầu của các vật tiêu thụ điện được nối với nhau và các điểm cuối của chúng cũng được nối với nhau tạo thành nhiều nhánh, ta nói các vật đó được mắc song song với nhau.

II. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP

Dạng 1. Vẽ sơ đồ mạch điện.

Căn cứ vào các kí hiệu đã quy ước để vẽ sơ đồ mạch điện, khi vẽ sơ đồ nhớ kèm theo kí hiệu của mỗi thiết bị điện.

Dạng 2. Xác định chiều của dòng điện và chiều chuyển động của các êlectrôn

+ Chiều dòng điện theo quy ước là chiều từ cực dương qua dây dẫn và các thiết bị điện về cực âm của nguồn điện.

+ Chiều của dòng điện trong mạch kín ngược với chiều dịch chuyển của các êlectrôn tự do chuyển động trong mạch đó.

III. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA

Trả lời:

Trên mạch điện có: một công tắc K đang mở, một bóng đèn và nguồn điện gồm hai pin mắc nối tiếp.

Sơ đồ mạch điện được thể hiện như hình vẽ bên.

Câu C2 (trang 58 SGK Vật Lí 7):

Hãy vẽ một sơ đồ khác so với sơ đồ đã cho ở câu C1 bằng cách thay đổi vị trí các kí hiệu trong sơ đồ này

Trả lời:
Ta có thể thay đổi các kí hiệu ở các vị trí khác nhau như sau:

Câu C3 (trang 58 SGK Vật Lí 7):

Mắc mạch điện theo đúng sơ đồ đã vẽ ở câu C2, tiến hành kiểm tra và đóng công tắc để đảm bảo mạch điện kín và đèn sáng.

Trả lời:

Đây là một trong các câu hỏi thực hành, nếu ở lớp không có thiết bị thực hành trực quan thì học sinh không cần làm.

Câu C5 (trang 59 SGK Vật Lí 7):

Hãy dùng mũi tên như trong sơ đồ mạch điện hình 21.1a để biểu diễn chiều dòng điện trong các sơ đồ mạch điện hình 21.1b, c, d.

Trả lời:

Mạch điện kín các êlectrôn dịch chuyển trong dây kim loại từ cực âm sang cực dương của nguồn điện. Chiều dòng điện trong dây kim loại ngược chiều với chiều dịch chuyển của các êlectrôn.

Biểu diễn chiều dòng điện như trên sơ đồ sau:

Trả lời:

a) Nguồn điện của đèn gồm 2 pin.

+ Kí hiệu của nguồn điện này là:

+ Thông thường cực dương của nguồn điện được lắp về phía đầu của đèn (về phía bóng đèn).

b) Sơ đồ mạch điện của đèn pin và dùng mũi tên kí hiệu chiều dòng điện chạy trong mạch điện này khi công tắc đóng như sau:

Trên đây là gợi ý giải bài tập Vật Lý 7 bài sơ đồ mạch điện chiều dòng điện do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc các bạn học tập vui vẻ