HÓA HỌC VÀ VẤN ĐỀ XÃ HỘI
A. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM
- Hóa học với vấn đề lương thực, thực phẩm:
- Vai trò của lương thực, thực phẩm đối với con người:
- Lương thực và thực phẩm được con người sử dụng chứa nhiều loại chất hữu cơ cần thiết để duy trì sức khỏe. Đó là những cacbohiđrat, protein, chất béo, vitamin, nước, …
- Để đảm bảo sự sống thì lượng lương thực, thực phẩm và khẩu phần ăn hàng ngày có ý nghĩa quyết định. Điều này còn phụ thuộc vào lứa tuổi, lap động nghề nghiệp, đặc điểm cơ thể và giới tính.
- Đói ăn ảnh hưởng đến sức khỏe, đói ăn trong thời kì mang thai và ở trẻ sơ sinh sẽ ảnh hưởng không chỉ đến sức khỏe mà còn đến sự phát triển trí tuệ.
- Vấn đề đặt ra cho nhân loại về lương thực, thực phẩm:
- Lương thực quyết định đến sự tồn tại hay diệt vong của loài người.
- Nhân loại đang đứng trước một thách thức lớn là nền nông nghiệp thế giới phải đảm bảo nuôi sống số dân đang không ngừng tăng lên.
- Hóa học góp phần giải quyết vấn đề lương thực, thực phẩm
- Nghiên cứu và sản xuất các chất có tác dụng bảo vệ và phát triển thực vật, động vật, sản xuất các loại phân bón hóa học (phân đạm, phân lân, phân kali, …)
- Nghiên cứu và sản xuất các hóa chất bảo quản lương thực, thực phẩm để nâng cao chất lượng lương thực, thực phẩm.
- Chế biến thực phẩm theo công nghệ hóa học để nâng cao chất lượng sản phẩm nồng nghiệp hoặc chế biến thực phẩm nhân tạo như tổng hợp chất béo nhân tạo, …
- Hóa học với vấn đề may mặc:
- Vai trò của may mặc với cuộc sống con người:
- May mặc là nhu cầu chủ yếu của con người.
- Con người đã biết đến các loại tơ: tơ nhân tạo, tơ tự nhiên, tơ tổng hợp
- Hóa học góp phần giải quyết những vấn đề về may mặc cho nhân loại
- Hóa học với việc bảo vệ sức khỏe con người:
- Dược phẩm: thuốc kháng sinh, thuốc chữa bệnh, vitamin, thuốc giảm đau,…
- Một số chất gây nghiện, chất ma túy: ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe con ngườ
Rượu: gây tác hại tới não, gây ảo giác, các bệnh về tim mạch, …
Thuốc lá: gây ung thu phổi, …
Cần nói không với rượu, bia, thuốc lá, …
B. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA
Bài 1 (trang 196 SGK Hoá học 12):
Chất dinh dưỡng có vai trò như thế nào đối với cuộc sống con người?
Hướng dẫn giải:
Lương thực, thực phẩm đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng, cung cấp năng lượng cho con người và hoạt động. Ăn không đủ, thiếu chất dinh dưỡng làm cơ thể hoạt động không hiệu quả, sức khỏe yếu, chậm phát triển,..
VD: thiếu iot gây bệnh bướu cổ, thiếu vitamin A gây mờ mắt,..
Bài 2 (trang 196 SGK Hoá học 12):
Hóa học có thể làm gì để góp phần làm tăng sản lượng lương thực, thực phẩm?
Hướng dẫn giải:
Để góp phần giải quyết vấn đề lương thực thực phẩm cho nhân loại, hóa học có những hướng hoạt động chính như sau :
- Nghiên cứu và sản xuất các chất có tác dụng bảo vệ và phát triển thực vật, động vật như: sản xuất các loại phân bón hóa học, sản xuất thuốc bảo vệ thực vật ...
- Nghiên cứu sản xuất những hóa chất bảo quản lương thực thực phẩm để nâng cao chất lượng của lương thực, thưc phẩm sau khi thu hoạch.
- Bằng con đường chế biến thực phẩm theo công nghệ hóa học để nâng cao chất lượng của sản phẩm nông nghiệp hoặc chế biến thực phẩm nhân tạo như : tổng hợp chất béo nhân tạo, chuyển hóa dầu, ...
Bài 3 (trang 196 SGK Hoá học 12):
Hóa học có vai trò như thế nào trong việc đáp ứng nhu cầu may mặc và bảo vệ sức khỏe con người?
Hướng dẫn giải:
Hóa học có vai trò quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu may mặc và bảo vệ sức khỏe con người:
- Để đáp ứng nhu cầu may mặc của con người, hóa học cùng các ngành khoa học khác tập trung giải quyết vấn đề may mặc theo hướng:
+ nâng cao chất lượng, sản lượng các loại tơ hóa học, tơ tổng hợp. Nghiên cứu chế tạo ra nhiều loại tơ có tính năng đặc biệt, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về may mặc của con người.
+ Nghiên cứu, chế tạo nhiều loại thuốc nhuộm, chất phụ gia làm cho màu sắc các loại tơ vải thêm rực rỡ, thêm đẹp, tính năng thêm đa dạng.
- Đối với sức khỏe con người:
+ Ngành hóa học đã nghiên cứu sản xuất ra nhiều loại thuốc chữa bệnh cứu sống rất nhiều người,.
+ Hóa học đã góp phần nghiên cứu và phát triển nhiều loại vắc-xin.
+ Về thuốc bổ dưỡng: các loại vitamin.
Bài 4 (trang 196 SGK Hoá học 12):
Hãy lấy một số thí dụ về chất gây nghiện, ma túy nguy hại cho sức khỏe con người.
Hướng dẫn giải:
Các chất gây nghiện : cocain (C17H21O4N), amphetanin, rượu (C2H5OH), nicotin (C10H14N2), cafein (C8H10N4O2)
Bài 5 (trang 196 SGK Hoá học 12):
Trong danh mục tiêu chuẩn vệ sinh đối với lương thực, thực phẩm. Bộ Y tế quy định có 5 chất ngọt nhân tạo được dùng trong chế biến lương thực, thực phẩm, nhưng có quy định liều lượng sử dụng an toàn. Thí dụ chất Acesulfam K, liều lượng có thể chấp nhận được là 0 – 15 mg/kg trọng lượng cơ thể một ngày. Như vậy, một người nặng 60kg, trong một ngày có thể dùng lượng chất đó tối đa là:
A. 12 mg. C. 10 mg.
B. 1500 mg. D. 900 mg.
Hướng dẫn giải:
Lượng chất Acesulfam K tối đa một người nặng 60kg có thể dùng trong một ngày là: 15. 60 = 900 mg.
Trên đây là gợi ý bài hóa học và vấn đề xã hội mà ICAN soạn thảo. Cảm ơn bạn đã theo dõi và chia sẻ nhé. Chúc các bạn học vui vẻ.