DẤU NGOẶC ĐƠN VÀ DẤU HAI CHẤM
I. HƯỚNG DẪN SOẠN BÀI
* DẤU NGOẶC ĐƠN
Câu 1 (Sách giáo khoa Ngữ văn 8 tập 1 – trang 134)
- Công dụng của dấu ngoặc đơn:
a. Phần nội dung trong dấu ngoặc đơn dùng để giải thích cho từ đứng trước nó.
b. Phần trong dấu ngoặc đơn dùng để thuyết minh cho từ ngữ đứng trước.
c. Phần trong dấu ngoặc đơn dùng để bổ sung thêm thông tin cho từ ngữ đứng trước đó.
- Nếu bỏ phần trong ngoặc đơn thì ý nghĩa cơ bản của đoạn trích không thay đổi.
* DẤU HAI CHẤM
Câu 1 (Sách giáo khoa Ngữ văn 8 tập 1 – trang 135)
- Công dụng của dấu hai chấm:
a. Dùng để đánh dấu (báo trước) lời đối thoại trực tiếp.
b. Dùng để đánh dấu lời dẫn trực tiếp.
c. Đánh dấu phần giải thích cho một phần trước đó.
II. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
1. Dấu ngoặc đơn
Dấu ngoặc đơn dùng để đánh dấu phần chú thích (giải thích, thuyết minh, bổ sung thêm).
2. Dấu hai chấm
Dấu hai chấm dùng để:
- Đánh dấu (báo trước) phần giải thích, thuyết minh cho một phần trước đó.
- Đánh dấu (báo trước) lời dẫn trực tiếp (dùng với dấu ngoặc kép) hay lời đối thoại (dùng với dấu gạch ngang).
III. GỢI Ý LUYỆN TẬP
Câu 1 (Sách giáo khoa Ngữ văn 8 tập 1 – trang 135)
| Câu | Công dụng của dấu ngoặc đơn |
| a. | Báo hiệu phần giải thích nghĩa của các từ Hán Việt phía trước. |
| b. | Báo hiệu phần thuyết minh cho nội dung đứng trước |
| c. | - Dấu ngoặc đơn thứ nhất: báo hiệu phần bổ sung thông tin. - Dấu ngoặc đơn thứ nhất: báo hiệu phần thuyết minh cho nội dung đứng trước nó. |
Câu 2 (Sách giáo khoa Ngữ văn 8 tập 1 – trang 136)
| Câu | Công dụng của dấu hai chấm |
| a. | Báo hiệu phần giải thích cho nội dung đứng trước. |
| b. | - Dấu hai chấm thứ nhất: đánh dấu lời đối thoại. - Dấu hai chấm thứ hai: giải thích cho phần đứng trước. |
| c. | Báo hiệu phần thuyết minh, giải thích cho phần đứng sau. |
Câu 3 (Sách giáo khoa Ngữ văn 8 tập 1 – trang 136)
- Có thể bỏ dấu hai chấm nhưng câu văn sẽ mất đi sắc thái nhấn mạnh.
- Việc dùng dấu hai chấm có tác dụng báo trước phần giải thích, thuyết minh.
Câu 4 (Sách giáo khoa Ngữ văn 8 tập 1 – trang 137)
- Có thể thay dấu hai chấm bằng dấu ngoặc đơn nhưng nghĩa câu văn sẽ thay đổi: thành phần trong dấu ngoặc đơn trở thành thành phần phụ chứ không còn là thành phần nghĩa cơ bản của câu.
- Nếu viết lại là Phong Nha gồm: Động khô và Động nước thì không thể thay dấu hai chấm bằng dấu ngoặc đơn vì “động khô và động nước” trở thành phần chú thích thì nghĩa cơ bản của câu văn đã bị thay đổi và không hoàn chỉnh.
Câu 5 (Sách giáo khoa Ngữ văn 8 tập 1 – trang 137)
- Bạn chép sai vì dấu ngoặc đơn bao giờ cũng được dùng theo cặp ().
- Phần được đánh dấu bằng ngoặc đơn không phải là bộ phận câu.
Câu 6 (Sách giáo khoa Ngữ văn 8 tập 1 – trang 137)
Trong những năm gần đây, vấn đề gia tăng dân số luôn là vấn đề được cả thế giới quan tâm. Bởi lẽ, dân số càng gia tăng, đời sống của con người lại càng bị ảnh hưởng một cách trầm trọng. Không thể lấy lí do “trời sinh voi, trời sinh cỏ” (tục ngữ Việt Nam) để “bao biện” cho sự gia tăng dân số mà phải nhìn nhận vào thực tế dân số càng tăng lên thì càng có nhiều người thất nghiệp. Điều đó sẽ kéo theo sự gia tăng các tệ nạn xã hội như: trộm cắp, giết người cướp của, buôn bán ma túy… gây mất an ninh trật tự, gây nên những hiểm họa khôn cùng. Do đó, cần thiết phải hạn chế sự gia tăng dân số.
Gợi ý Văn 8 Soạn bài Dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc bác bạn học tập vui vẻ.