SỰ OXI HÓA – PHẢN ỨNG HÓA HỢP - ỨNG DỤNG CỦA OXI
I. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM
1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM
1. Sự oxi hóa: là sự tác dụng của oxi với một chất
Ví dụ: 2Cu + O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) 2CuO
2. Phản ứng hóa hợp: là phản ứng hóa học trong đó có một chất mới được tạo thành từ hai hay nhiều chất ban đầu
Ví dụ: 3Fe + 2O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\)Fe3O4
Chú ý: phản ứng sau không phải phản ứng hóa hợp (do có 2 chất mới được tạo thành)
CH4 + 2O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) CO2 + 2H2O
2. ỨNG DỤNG CỦA OXI
a) Sự hô hấp:
Khí oxi cần cho sự hô hấp để oxi hóa chất dinh dưỡng trong cơ thể người và động vật. Sự oxi hóa này diễn ra liên tục trong quá trình sống, sinh ra khí cacbonic và năng lượng từ đó duy trì sự sống của cơ thể. Không có oxi, người và động vật không sống được
b) Sự đốt nhiên liệu:
- Các nhiên liệu cháy trong khí oxi tạo ra nhiệt độ cao hơn trong không khí
- Trong công nghiệp gang thép, người ta thổi khí oxi hoặc không khí vào lò luyện gang thép nhằm tạo nhiệt độ cao, nâng cao hiệu suất và chất lượng gang thép
- Hỗn hợp oxi lỏng với các nguyên liệu xốp như mùn cưa, than gỗ là hỗn hợp nổ mạnh, được dùng để chế tạo mìn phá đá, đào đất. Oxi lỏng còn dùng để đốt nhiên liệu trong tên lửa
II. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP
- Nhớ khái niệm sự oxi hóa để nhìn vào các phương trình hóa học xác định được đâu là sự oxi hóa
- Nhớ khái niệm phản ứng hóa hợp là gì? Điều kiện xảy ra phản ứng hóa hợp?
- Cần lưu ý với những phản ứng dù có hai hay nhiều chất ban đầu tham gia phản ứng nhưng sản phẩm lại tạo ra 2 hay nhiều chất mới thì phản ứng đó không phải là phản ứng hóa hợp.
III. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA
Bài 1 (trang 87 SGK Hoá học 8):
Dùng từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống trong các câu sau:
Một chất mới; Sự oxi hóa; Đốt nhiên liệu; Sự hô hấp; Chất ban đầu | a) Sự tác dụng của oxi với một chất là ... b) Phản ứng hóa hợp là phản ứng hóa học trong đó chỉ có ... được tạo thành từ hai hay nhiều ... c) Khí oxi cần cho ... của người động vật và cần để ... trong đời sống và sản xuất.
|
Hướng dẫn giải:
a) Sự tác dụng của oxi với một chất là sự oxi hóa.
b) Phản ứng hóa hợp là phản ứng hóa học trong đó chỉ có một chất mới được tạo thành từ hai hay nhiều chất ban đầu.
c) Khí oxi cần cho sự hô hấp của người và động vật và cần để đốt nhiên liệu trong đời sống và sản xuất.
Bài 2 (trang 87 SGK Hoá học 8):
Lập phương trình hóa học biểu diễn phản ứng hóa hợp của lưu huỳnh với các kim loại magie Mg , kẽm Zn, sắt Fe, nhôm Al, biết rằng công thức hóa học các hợp chất tạo thành là MgS, ZnS, FeS, Al2S3.
Hướng dẫn giải:
Phương trình hóa học:
Mg + S \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) MgS
S + Zn \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) ZnS
S + Fe \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) FeS
3S + 2Al \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) Al2S3
Bài 3 (trang 87 SGK Hoá học 8):
Tính thể tích khí oxi cần thiết để đốt cháy hoàn toàn lượng khí metan CH4 có trong 1m3 khi chứa 2% tạp chất không cháy. Các thể tích đo ở đktc.
Hướng dẫn giải:
Ta có: 1 m3 = 1000 dm3 = 1000 lít
%V(CH4) = 100% - 2% = 98%
\(\to \) V(CH4) = \(\frac{98}{100}.1000=980(lit)\)
\(\to \) n(CH4) = \(\frac{980}{22,4}=43,75(mol)\)
Phương trình phản ứng:
CH4 + 2O2 \(\xrightarrow{{{t}^{o}}}\) CO2 + 2H2O
Theo phản ứng: 1 2 mol
Theo đề: 43,75 \(\to \) 87,5 mol
\(\to \) V(O2) = \({{n}_{{{O}_{2}}}}\). 22,4 = 87,5. 22,4 = 1960 (lit)
Bài 4 (trang 87 SGK Hoá học 8):
- Hãy dự đoán hiện tượng xảy ra và giải thích hiện tượng đó khi cho một cây nến đang cháy vào một lọ thủy tinh rồi đậy nút kín.
- Vì sao khi tắt đèn cồn người ta đậy nắp đèn lại?
Hướng dẫn giải:
- Khi cho cây nến đang cháy vào một lọ thủy tinh và đậy nắp kín, ngọn lửa cây nến sẽ yếu dần rồi tắt, đó là vì khi nến cháy lượng oxi trong lọ sẽ bị giảm dần rồi hết, lúc đó nến sẽ bị tắt.
- Khi tắt đèn cồn người ta đậy nắp đèn lại vì để ngăn không khí tiếp xúc với ngọn lửa đèn cồn nên cồn không cháy được nữa.
Bài 5 (trang 87 SGK Hoá học 8):
Hãy giải thích vì sao:
a) Khi càng lên cao thì tỉ lệ lượng oxi trong không khí càng giảm?
b) Phản ứng cháy của các chất trong bình chứa oxi lại mãnh liệt hơn trong không khí?
c) Nhiều bệnh nhân bị khó thở và những người thợ lặn làm việc lâu dưới nước ... đều phải thở bằng khí oxi nén trong bình đặc biệt.
Hướng dẫn giải:
a) Khi càng lên cao tỉ lệ lượng khí oxi trong không khí càng giảm là vì khí oxi nặng hơn không khí.
b) Phản ứng cháy của các chất trong bình chứa oxi mãnh liệt hơn trong không khí là vì trong bình chứa oxi, bề mặt tiếp xúc của chất cháy với khí oxi lớn hơn nhiều lần trong không khí.
c) Bệnh nhân khó thở và người thợ lặn làm việc lâu dưới nước phải thở bằng khí oxi vì khí oxi cần cho sự hô hấp mà bình chứa khí oxi có khả năng cung cấp đủ khí oxi cho bệnh nhân, thợ lặn. Chính vì vậy, bệnh nhân khó thở và người thợ lặn làm việc lâu dưới nước cần bình khí oxi.
Hy vọng Hóa 8 bài Sự oxi hóa của ICAN soạn thảo giúp bạn học Hoá 8 tốt hơn. Chúc các bạn học tập vui.