LUYỆN NÓI: BÀI VĂN GIẢI THÍCH MỘT VẤN ĐỀ
I, KIẾN THỨC CẦN NHỚ
Dàn bài của một bài văn giải thích:
- Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần được chứng minh.
- Thân bài: Trình bày các nội dung giải thích bằng các phương hướng giải thích khác nhau.
- Kết bài: Nêu ý nghĩa của điều được giải thích với mọi người.
II, HƯỚNG DẪN LUYỆN TẬP
Gợi ý cho các đề văn:
Đề 1: Trường em tổ chức một cuộc thi giải thích tục ngữ. Để tham gia cuộc thi đó em hãy tìm và giải thích một câu tục ngữ mà em tâm đắc.
Gợi ý ý nghĩa của một số câu tục ngữ:
- Ăn quả nhớ kẻ trồng cây:
+ Nghĩa đen: ăn quả thì cần nhớ đến công lao của người trồng.
+ Nghĩa bóng: con người được hưởng thành quả tốt đẹp thì cần có lòng biết ơn đối với những người đã góp phần làm nên thành quả đó.
- Gần mực thì đen gần đèn thì sáng
+ Nghĩa bóng gần những người xấu, sống trong những hoàn cảnh xấu cũng sẽ bị ảnh hưởng theo chiều hướng xấu ngược lại gần những người tố, sống trong hoàn cảnh tốt cũng dễ dàng trở thành con người có phẩm chất trong sáng, đẹp đẽ.
Đề 2: Vì sao những tấn trò mà Va-ren bày ra với Phan Bội Châu lại được Nguyễn Ái Quốc gọi là những trò lố.
Gợi ý:
- Giải thích các từ ngữ: những trò lố ở đây được hiểu là những trò được bày ra không hợp với lẽ thường, đến mức đáng chê cười.
- Va-ren đã dở những chiêu trò:
+ Varen hứa sẽ chăm sóc cụ Phan Bội Châu trước khi sang nhậm chức Toàn quyền Đông Dương.
+ Varen đã nới với Phan Bội Châu Tôi đem tự do đến cho ông đây nhưng thực chất là đang dụ dỗ Phan Bội Châu đầu hang, từ bỏ con đường cách mạng.
+ Va-ren khuyên Phan Bội Châu phản bội lại lý tưởng cách mạng để cộng tác với người khác.
- Những chiêu trò của Va-ren lỗ bịch ở chỗ:
+ Va-ren đã hứa sẽ chăm sóc vụ Phan Bội Châu. Lời hứa ấy được Ve-ren đưa do sức ép vô cùng lớn từ công luận ở Pháp và Đông Dương. Lời hứa của Va-ren thực chất chỉ là một trò lừa bịp nhằm trấn an công luận, trấn an nhân dân Việt Nam đang đấu tranh đòi thả Phan Bội Châu
+ Qua những lời lẽ có tính chất độc thoại cùng với những cử chỉ vuốt ve, dụ dỗ, bịp bợm một cách trắng trợn Va-ren đã bộc lộ rõ tính cách nham hiểm, thâm độc. Mục đích chính của y nhằm thuyết phục Phan Bội Châu câu từng bỏ tư tưởng cách mạng cộng tác với chúng (thực chất là đầu hàng). Thậm chí khi còn đem cả thân thế từng là một kẻ phản bội đồng đội đồng chí trong Đảng xã hội để thuyết phục Phan Bội Châu Hãy theo lương y để có một cuộc sống sung sướng.
- Đưa ra những trò lố của Va-ren, tác giả đã vạch trân bộ mặt nham hiểm, giả dối, thâm độc của Va-ren cũng như thái độ khinh bỉ cực độ của Phan Bội Châu dành cho Va-ren.
Đề 3: Vì sao nhà văn Phạm Duy Tốn lại đặt nhan đề Sống chết mặc bay cho truyện ngắn của mình.
Gợi ý:
- Giải thích về nhan đề: là một phần của câu thành ngữ: sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi. Câu thành ngữ nói về sự vô trách nhiệm của các loại "thầy" dởm (thầy cúng, thầy bói ...) trong xã hội cũ. Qua nhan đề tác giả đã nói lên thái độ ích kỷ, vô trách nhiệm đến vô nhân tính của quan phụ mẫu trước tình cảnh khổ sở của nhân dân.
- Nhan đề phù hợp với truyện ngắn vì:
+ Nhan đề xuất phù hợp với nội dung của truyện ngắn. Truyện ngắn đã vẽ ra hai cảnh tượng hoàn toàn trái ngược nhau: người dân đang hộ đê trong trạng thái nguy kịch trong khi đó lũ quan lại đang ung dung chơi bài trong đình như không có chuyện gì đang xảy ra. Điều này thể hiện rõ sự vô trách nhiệm vô lương tâm của bọn quan lại đương thời.
+ Thể hiện được chủ đề: phê phán sự vô trách nhiệm của đám quan lại đồng thời thể hiện lòng xót thương cho số phận của những người dân bất hạnh.
Đề 4: Em thường đọc những sách gì? Hãy giải thích vì sao em thích đọc loại sách ấy.
Gợi ý:
-Loại sách em hay đọc là gì?
- Kể tên một vài ví dụ.
- Vì sao em thích nhưng cuốn sách đó (những cuốn sách đó thu hút người đọc ở điều gì?, nó có ý nghĩa như thế nào trong việc phát triển nhận thức, tình cảm của mỗi người, những cuốn sách đó đã phù hợp với bản thân người đọc hau chưa?)
Gợi ý Văn 7 Soạn bài Luyện nói: bài văn giải thích một vấn đề siêu ngắn do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc các bạn học tập vui vẻ