Sự bay hơi và sự ngưng tụ

BÀI 26. SỰ BAY HƠI VÀ SỰ NGƯNG TỤ

I. LÝ THUYẾT TRỌNG TÂM

1. Sự bay hơi

+ Định nghĩa: Sự bay hơi là sự chuyển từ thể lỏng sang thể hơi, xảy ra trên mặt thoáng của chất lỏng.

+ Đặc điểm:

- Sự bay hơi không nhìn thấy được.

- Mọi chất lỏng đều có thể bay hơi

- Sự bay hơi xảy ra ở nhiệt độ bất kì của chất lỏng

- Các chất lỏng khác nhau có tốc độ bay hơi khác nhau

2. Các yếu tố ảnh hưởng đến tốc độ bay hơi

+ Tốc độ bay hơi của một chất lỏng phụ thuộc vào nhiệt độ, gió, diện tích mặt thoáng của chất lỏng.

+ Chất lỏng bay hơi càng nhanh khi

• Nhiệt độ của chất lỏng càng cao
• Gió càng mạnh
• Diện tích mặt thoáng của chất lỏng càng lớn

+ Trong những điều kiện như nhau thì các chất lỏng khác nhau có tốc độ bay hơi khác nhau và phụ thuộc vào bản chất của chất lỏng (ví dụ như rượu có tốc độ bay hơi lớn hơn nước).

II. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP

Để giải thích các hiện tượng trong đời sống liên quan đến sự bay hơi, ta dựa vào định nghĩa và các đặc điểm của sự bay hơi.

Ngoài ra cần lưu ý sự bay hơi xảy ra ở bất kì nhiệt độ nào thông qua hai hình thức:

+ Chất lỏng chuyển thành hơi ở bất kì nhiệt độ nào gọi là sự bốc hơi.

+ Chất lỏng chuyển thành hơi qua sự đun sôi ở một nhiệt độ nhất định, nhiệt độ này phụ thuộc vào từng loại chất lỏng gọi là sự hóa hơi.

III. GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA

Câu C1 (trang 80 SGK Vật Lí 6):

Quần áo vẽ ở hình A2 khô nhanh hơn vẽ ở hình A1, chứng tỏ tốc độ bay hơi phụ thuộc vào yếu tố nào?

Trả lời:

Quần áo vẽ ở hình A2 khô nhanh hơn vẽ ở hình A1, chứng tỏ tốc độ bay hơi phụ thuộc vào nhiệt độ (vì trời nắng có nhiệt độ cao hơn trời râm).

Câu C2 (trang 81 SGK Vật Lí 6):

Quần áo ở hình B1 khô nhanh hơn ở hình B2 chứng tỏ tốc độ bay hơi phụ thuộc vào yếu tố nào?

Trả lời:

Quần áo ở hình B1 khô nhanh hơn ở hình B2, chứng tỏ tốc độ bay hơi phụ thuộc gió thổi vào (ở hình B1 có gió và ở hình B2 không có gió).

Câu C3 (trang 81 SGK Vật Lí 6):

Quần áo vẽ ở hình C2 khô nhanh hơn vẽ ở hình C1, chứng tỏ tốc độ bay hơi phụ thuộc vào yếu tố nào?

Trả lời:

Quần áo vẽ ở hình C2 khô nhanh hơn vẽ ở hình C1, chứng tỏ tốc độ bay hơi phụ thuộc vào diện tích tiếp xúc với không khí.

– Gió càng (3) … thì tốc độ bay hơi càng (4) …

– Diện tích mặt thoáng của chất lỏng càng (5)… thì tốc độ bay hơi càng (6)…

Trả lời:

– Nhiệt độ càng (1) nhỏ thì tốc độ bay hơi càng (2) thấp.

– Gió càng (3) mạnh thì tốc độ bay hơi càng (4) cao.

– Diện tích mặt thoáng của chất lỏng càng (5) lớn thì tốc độ bay hơi càng (6) mạnh.

Câu C5 (trang 82 SGK Vật Lí 6):

Tại sao phải dùng đĩa có diện tích lòng đĩa như nhau?

Trả lời:

Ta cần dùng đĩa có diện tích như nhau để diện tích mặt thoáng của nước ở hai đĩa như nhau (có cùng điều kiện diện tích mặt thoáng)

Câu C6 (trang 82 SGK Vật Lí 6):

Tại sao phải đặt hai đĩa trong cùng một phòng không có gió?

Trả lời:

Phải đặt hai đĩa trong cùng một phòng không có gió để loại trừ tác động của gió đến sự bay hơi.

Câu C7 (trang 82 SGK Vật Lí 6):

Tại sao chỉ hơ nóng một đĩa?

Trả lời:

Chỉ hơ nóng một đĩa, để đối chứng sự bay hơi ở đĩa này dưới tác động của nhiệt độ so với đĩa kia không chịu tác động của nhiệt độ.

Câu C8 (trang 82 SGK Vật Lí 6):

Căn cứ vào kết quả thí nghiệm nào, có thể khẳng định dự đoán tốc độ bay hơi phụ thuộc nhiệt độ là đúng?

Trả lời:

Kết quả thí nghiệm cùng diện tích mặt thoáng, cùng điều kiện về gió, đĩa được hơ nóng thì nước bay hơi nhanh hơn đĩa kia, khẳng định dự đoán tốc độ bay hơi phụ thuộc nhiệt độ là đúng.

Câu C9 (trang 82 SGK Vật Lí 6):

Tại sao khi trồng chuối hay trồng mía, người ta phải phạt (cắt) bớt lá?

Trả lời:

Khi trồng chuối hay trồng mía, người ta phải phạt (cắt) bớt lá để làm giảm diện tích mặt thoáng của lá nhờ đó hạn chế sự bay hơi nước từ lá, giúp cây ít bị mất nước hơn.

Câu C10 (trang 82 SGK Vật Lí 6):

Để làm muối, người ta cho nước biển chảy vào ruộng muối. Nước trong nước biển bay hơi, còn muối đọng lại trên ruộng. Thời tiết như thế nào thì nhanh thu hoạch được muối? Tại sao?

Trả lời:

Khi thời tiết nắng nóng và có gió thổi mạnh thì tốc độ bay hơi của nước diễn ra nhanh hơn do đó việc thu hoạch muối sẽ nhanh hơn.

Trên đây là gợi ý giải bài tập Vật Lý 6 bài sự bay hơi và sự ngưng tụ vật lý 6 do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc các bạn học tập vui vẻ