BẮT SẤU RỪNG U MINH HẠ
I. HƯỚNG DẪN SOẠN BÀI
Câu 1 (Sách giáo khoa Ngữ văn 12 tập 2 – trang 55)
* Thiên nhiên và con người vùng U Minh Hạ:
- Thiên nhiên: hoang sơ, khắc nghiệt:
+ Rừng tràm xanh biếc.
+ Những cây cỏ hoang dại mọc um tùm, rậm rạp: lau sậy, mốp, cóc kèn…
+ Nhiều thú dữ như cọp, heo rừng… Sấu lội từng đàn, nhiều như trái mù u chín.
- Con người nơi đây cần cù, gan góc, mưu trí, có sức sống mãnh liệt, đậm sâu ân nghĩa:
+ Vượt lên gian khó bằng sức mạnh của mình: “Ở xóm này, thiếu gì trai lực lưỡng đã từng gài bẫy cọp, săn heo rừng”. Họ câu cá sấu bằng lưỡi câu sắt, bằng con vịt sống…
+ Tư Hoạch rất “rành địa thế vùng Cái Tàu”.
+ Quý trọng người tài.
+ Khi ông Năm Hên đến, họ mời ông lên nhà, làm thịt gà, mua rượu thết đãi.
+ Vài bà cụ, bà lão chạnh lòng nhớ đến tổ tiên, đến bạn bè, thân nhân trên bước đường sanh nhai đã bỏ thân vì đàn sấu…
Câu 2 (Sách giáo khoa Ngữ văn 12 tập 2 - trang 55)
- Ông Năm Hên:
+ Là người mộc mạc, khiêm nhường. Trong khi dân làng khẳng định bắt sấu bằng hai tay “thế gian hi hữu”, ông Năm Hên vẫn một mực khẳng định: “Tôi đây không tài giỏi gì hết, chẳng qua là biết mưu mẹo chút ít, theo như người khác thì họ nói đó là bùa phép để kiếm tiền”.
+ Có tài nghệ, rất mưu trí, can trường. Trong lời nói của Tư Hoạch, người đọc nhận thấy “diệu kế” bắt cá sấu của ông Năm Hên: “Tới ao sấu, ông Năm Hên đi vòng quanh dòm địa thế rồi ngồi xuống uống một chung rượu … chừa hai chân trước để nó bơi tiếp với mình”. Lần đầu tiên trong cả cuộc đời, người dân thấy cảnh “bầy sấu, con này buộc nối đuôi con kia, đen ngòm như khúc cây dài… đẩy chiếc bè quái dị kia đi nhẹ nhàng”.
+ Giàu tình thương người: tự nguyện giúp người dân, thương cảm cho những người xấu số “bỏ thân” vì đàn sấu. Cả đời ông vẫn luôn nhớ mãi người anh ruột thịt của mình “bị sấu ở ngã ba Đình bắt mất” mà thề quyết trả thù cho anh.
- Lời bát hát của ông Năm Hên:
+ Gợi sự tưởng nhớ hương hồn những người bị cá sấu bắt, chết một cách oan ức, trong đó có người anh ruột của ông.
+ Gợi cuộc sống khắc nghiệt ở vùng đất U Minh.
+ Tỏ lòng thương tiếc và coi hành động bắt cá sấu của ông là “lập đàn giải oan” cho những người xấu số, “bỏ thân” vì cá sấu trong bước đường sinh nhai.
Câu 3 (Sách giáo khoa Ngữ văn 12 tập 2 - trang 55)
- Nghệ thuật kể chuyện: đơn giản mà li kì, thu hút, dễ nhớ.
- Cảnh vật, con người được miêu tả bằng những chi tiết đơn giản nhưng ấn tượng.
- Ngôn ngữ: đậm màu sắc Nam Bộ.
Câu 4 (Sách giáo khoa Ngữ văn 12 tập 2 - trang 55)
* Cảm nhận về vùng đất và con người miền cực nam Tổ quốc qua truyện ngắn Bắt sấu rừng U Minh Hạ:
- Đọc truyện ngắn Bắt sấu rừng U Minh Hạ, người đọc càng thêm yêu quý miền cực nam Tổ quốc:
+ Thiên nhiên hoang sơ, khắc nghiệt.
+ Trong hoàn cảnh ấy, con người U Minh vẫn dũng cảm, mưu trí; vẫn sống ân nghĩa, giàu tình yêu thương…
II. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
1. Giá trị nội dung
- Khắc họa thành công thiên nhiên vùng đất Nam Bộ hoang sơ, khắc nghiệt.
- Ngợi ca vẻ đẹp của con người Nam Bộ: hiền lành nhưng tài ba, nghĩa khí, đặc biệt là rất giàu tình cảm.
2. Giá trị nghệ thuật
- Ngôn ngữ mang đậm chất Nam Bộ.
- Lối kể chuyện giản dị, tự nhiên.
Gợi ý Văn 12 Soạn Bắt sấu rừng U Minh Hạ do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc các bạn học tập vui vẻ