ĐỌC THÊM: NHỮNG NGÀY ĐẦU CỦA NƯỚC VIỆT NAM MỚI
I. HƯỚNG DẪN SOẠN BÀI
Câu 1. (Sách giáo khoa Ngữ văn 12 tập 1 - Trang 210)
- Bố cục: 4 đoạn
+ Đoạn 1: Từ đầu đến “ập vào miền Bắc”: Tư thế đứng hiên ngang của dân tộc thời chống Mĩ, hồi tưởng về giờ phút hiểm nghèo của đất nước việt nam mới.
+ Đoạn 2: Tiếp theo đên “thêm trầm trọng”: Những khó khăn của đất nước-“ ngàn cân treo sợi tóc”
+ Đoạn 3: Tiếp theo đến “ba trăm bảy mươi kí lô gam vàng” Những biện pháp của chính quyền mới và tinh thần quyết tâm vượt khó khăn của toàn Đảng toàn dân ta.
+ Đoạn 4 : Còn lại: Hình ảnh Bác Hồ
- Điểm nhìn trần thuật: bối cảnh đất nước ta năm 1970 - cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra vô cùng ác liệt.
Câu 2. (Sách giáo khoa Ngữ văn 12 tập 1 - Trang 210)
- Tác giả xuất phát từ điểm nhìn hiện tại là bối cảnh đất nước năm 1970, thời điểm đầy gay go, ác liệt của cuộc chiến tranh chống Mĩ.
- Cảm nghĩ của tác giả:
+ Đây là thời điểm mà tương quan lực lượng đã khác xa 25 năm trước. - Năm 1945 là thời kì làm mưa làm gió của chủ nghĩa đế quốc gần hai chục vạn quân Tưởng từ mấy ngả ập vào miền Bắc; còn bây giờ mọi cách tô son trát phấn của đế quốc Mĩ với bọn ngụy quyền tay sai ở miền nam đều hoài công vô ích.
+ Năm 1945 nước việt nam chưa có tên trên bản đồ thế giới, cả đông dương chỉ mang tên Indo - China thuộc Pháp; còn bây giờ là nước Nước Việt nam dân chủ cộng hòa
Câu 3. (Sách giáo khoa Ngữ văn 12 tập 1 - Trang 210)
Những khó khăn khi nước Việt nam mới ra đời:
- Nhận định: “nằm giữa bốn bể hùm sói, phải tự dốc mình đấu tranh dũng cảm, mưu trí, phải tìm mọi cách để sống còn”
- Cụ thể:
+ Đảng hoạt động bí mật, đảng viên công tác dưới danh nghĩa Việt minh. Chính quyền mới “ chưa được nước nào công nhận”
+ Kinh tế:ruộng đất vẫn trong tay địa chủ, bão lụt hạn hán liên miên, buôn bán với nước ngoài đình trệ, kho bạc chỉ còn có 1 triệu bạc rách.
+ Chính trị: nạn thất nghiệp tăng, nạn đói, dịch tả phát sinh và thực dân Pháp xâm lược
→ Khó khăn “càng thêm trầm trọng”, là thách thức quá lớn đối với chính quyền cách mạng còn non trẻ
Câu 4. (Sách giáo khoa Ngữ văn 12 tập 1 - Trang 210)
Những quyết sách đúng đắn và sáng suốt của Đảng và chính phủ:
- Củng cố và giữ vững chính quyền cách mạng.
- Giải tán chính quyền cũ, xây dựng bộ máy chính quyền mới, từ chính quyền cơ sở như HĐND, UB hành chính đến TW là quốc dân Đại hội, toàn dân đóng góp ý kiến cho dự án hiến pháp.
- Thi hành một số chính sách mới như : địa chủ phải giảm tô 25%, xóa nợ cho nông dân, tòa dân tăng cường học chữ quốc ngữ, học tập thi cử đều miễn phí, động viên tinh thần đóng góp trong nhân dân, lập quỹ độc lập, kêu gọi đồng bào hưởng ứng “tuần lễ vàng”
→ Nội lực của Nước Việt Nam mới được nâng lên nhanh chóng.
Câu 5. (Sách giáo khoa Ngữ văn 12 tập 1 - Trang 210)
Hình ảnh Bác Hồ - Người cầm lái con thuyền cách mạng vượt qua sóng to gió lớn:
- Toàn tâm, toàn ý vì dân, vì nước : “Ở Người, ...trong tình cảm”
- Chủ trương xây dựng mối quan hệ giữa những người làm việc trong bộ máy chính quyền mới với nhân dân.
- Đề ra 3 mục tiêu quan trọng : Diệt giặc đói, diệt giặc dôt, diệt giặc ngoại xâm(dựa vào lực lượng và tinh thần của dân).
- Lí tưởng và tấm lòng của Người được tác giả khái quát :
+ Nước độc lập mà dân không được hưởng hạnh phúc thì độc lập không có nghĩa lý gì.
+ Hạnh phúc cho dân đó là mục đích của việc giành lấy chính quyền và giữ vững chính quyền ấy.
à Tác giả kết luận: “Đồng bào ta đã nhận thấy ở Bác Hồ hình ảnh tượng trưng cao đẹp nhất của dân, của Nước, của cách mạng”.
Câu 6. (Sách giáo khoa Ngữ văn 12 tập 1 - Trang 210)
Điểm nhìn trần thuật của một người đại diện cho bộ máy lãnh đạo Đảng và Chính phủ, do đó các sự kiện được kể lại mang tính chất toàn cảnh, tổng thể, phát họa những nét lớn, tạo ấn tượng sâu sắc với nhiều người, làm cho tác phẩm này không phải là sách tự thuật về một cuộc đời mà gần như là cuốn biên niên sử của cả một dân tộc.
II. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
1. Về nội dung:
- Những nỗ lực lớn của Đảng, các quyết sách kịp thời, thông minh và đầy hiệu quả.
- Lí tưởng và lòng yêu nước lớn lao của Bác.
2. Về nghệ thuật:
Điểm nhìn trần thuật của một người đại diện cho bộ máy lãnh đạo Đảng và Chính phủ, do đó các sự kiện được kể lại mang tính chất toàn cảnh, tổng thể, phát họa những nét lớn, tạo ấn tượng sâu sắc với nhiều người, làm cho tác phẩm này không phải là sách tự thuật về một cuộc đời mà gần như là cuốn biên niên sử của cả một dân tộc.
Gợi ý Văn 12 Soạn bài Đọc thêm: Những ngày đầu của nước Việt Nam mới do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc các bạn học tập vui vẻ.