TÍNH CHUẨN XÁC , HẤP DẪN CỦA VĂN BẢN THUYẾT MINH
I. HƯỚNG DẪN SOẠN BÀI
1. Tính chuẩn xác trong văn bản thuyết minh (Sách giáo khoa Ngữ văn 10 tập 2 trang 25)
a. Câu văn chưa chính xác vì: Chương trình Ngữ văn 10, học sinh không chỉ được học văn học dân gian. Ngoài ra còn có văn học viết, kiến thức tiếng Việt, Tập làm văn.
b. Câu văn chưa chính xác vì: Thiên cổ hùng văn là áng văn muôn đời không phải áng văn được viết từ nghìn năm trước.
c. Không nên sử dụng văn bản để thuyết minh về nhà thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm. Vì văn bản trên không có nội dung nói đến Nguyễn Bỉnh Khiêm với tư cách là nhà thơ.
2. Tính hấp dẫn của văn bản thuyết minh (Sách giáo khoa Ngữ văn 10 tập 2 trang 26)
(1) Luận điểm khái quát là “Nếu bị tước đi môi trường kích thích, bộ não đứa trẻ phải chịu đựng kìm hãm”. Tác giả đã đưa ra hàng loạt những chi tiết cụ thể về bộ não của những đứa trẻ ít được chơi đùa, ít được tiếp xúc và bộ não của con chuột bị nhốt trong hộp rỗng… để làm sáng tỏ luận điểm. Điều này làm cho luận điểm khái quát trở nên cụ thể, hấp dẫn. Vì vậy việc thuyết minh trở nên hấp dẫn, sinh động.
(2)
- Nếu chỉ nói “Hồ Ba Bể là một danh lam thắng cảnh nổi tiếng…” thì cũng đủ và chắc ít người phản đối, điều này đúng nhưng chưa hấp dẫn.
- Nhưng sau khi gắn hồ Ba Bể với truyền thuyế Pò Giá Mải thì nó trở nên hấp dẫn và dễ nhớ hơn. Khi tác giả nhắc đến sự tích giúp ta trở về một thế giới xa xưa kì ảo.
II. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
- Văn bản thuyết minh cần phải chuẩn xác. Để đảm bảo yêu cầu này, những tri thức trong văn bản phải có tính khách quan, khoa học, đáng tin cậy. Có thế mới thực sự có ích cho người đọc, người nghe.
- Văn bản thuyết minh cần phải hấp dẫn để thu hút sự chú ý theo dõi của người đọc, nguời nghe. Muốn thế cần sử dụng nhiều hình tượng sinh động, nhiều so sánh cụ thể, và câu văn phải biến hóa linh hoạt. Những sự tích, những truyền thuyết thích hợp cũng làm cho văn bản thuyết minh thêm hấp dẫn và sâu sắc.
III. GỢI Ý LUYỆN TẬP
(Sách giáo khoa Ngữ văn 10 tập 2 trang 27)
Đoạn văn thuyết minh hấp dẫn, sinh động vì:
- Tác giả sử dụng linh hoạt các kiểu câu: câu đơn, câu ghép, câu nghi vẫn, câu cảm thán, câu khẳng định.
- Tác giả sử dụng từ ngữ giàu tính hình tượng, giàu tính liên tưởng.
- Tác giả bộc lộ cảm xúc một cách tự nhiên.
Gợi ý Văn 10 Soạn bài Tính chuẩn xác và hấp dẫn của văn bản thuyết minh do giáo viên Ican trực tiếp biên soạn theo chương trình mới nhất. Chúc các bạn học tập vui vẻ.